CIDI veroordeelt aanpak van regering Netanyahu rond justitiële hervorming

Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) neemt stelling in het debat in Israël over de hervorming van het Israëlische Hooggerechtshof. De organisatie veroordeelt de rechts-religieuze regering van premier Benjamin Netanyahu en wil dat die tot een betere aanpak komt die tot consensus leidt. Maandagavond stemden de fracties van de regeringspartijen voor het hervormen van het Hof, waardoor volgens velen de balans in de Israëlische democratie zal worden verstoord. Er barstte nog hevigere protesten los op straat. De onrust in het land is groot.

Lang geaarzeld

Normaal gesproken neemt het CIDI geen standpunt in in Israëlische politieke debatten, maar dit keer is voor een andere weg gekozen, schrijft directeur Naomi Mestrum in een persbericht. ‘Wij hebben lang geaarzeld publiekelijk stelling te nemen tegen de ontwikkelingen in Israël, omdat we vinden dat in een democratie de stembusuitslag dient te worden gerespecteerd. Ook democratisch gekozen regeringen kunnen echter beslissingen nemen die strijdig zijn met de uitgangspunten van een rechtvaardige samenleving’.

Consensus

Wanneer er in een democratie een ingrijpend politiek besluit moet worden genomen dat grote impact heeft, is het van belang dat er een breed draagvlak met consensus is. Dat is in het geval van het justitiële hervormingspakket van de regering Netanyahu VI niet gebeurd, aldus Mestrum. ‘Wij veroordelen de huidige aanpak en roepen de regering op om verdere juridische hervormingen te staken, totdat deze maatschappelijke consensus is bereikt. Israël moet een democratische staat blijven die al haar burgers, ongeacht afkomst, gelijkwaardigheid biedt. Het is cruciaal dat wijsheid en kalmte weer terugkeren’.

Grote zorgen

Sinds het aantreden van Netanyahu’s rechts-religieuze regering, in december 2022, hebben heeft het CIDI de ontwikkelingen in Israël met grote zorgen gevolgd. De organisatie staat voor vrede en veiligheid voor het Joodse volk. ‘Om die reden voelen wij ons verwant met de Joodse staat. Gisteren is helaas gebleken dat onze zorgen niet onterecht waren. Wij hopen uit de grond van ons hart dat Israel ervoor zal kiezen om de Joodse, democratische staat te blijven waar we van houden en waar we trots op zijn’.

Geen grondwet

Na de oprichting van Israël, in 1948, werd het schrijven van een grondwet op de lange baan geschoven, omdat de jonge staat andere prioriteiten had die volle aandacht opeisten. Dat wreekt zich nu, stelt het CIDI. ‘Wanneer het Hooggerechtshof, dat altijd de ruggengraat van Israëls democratie was en zorgde voor een gezond systeem van checks and balances, wordt verzwakt zal de balans tussen de wetgevende, rechterlijke en uitvoerende macht worden verstoord. Dit leidt in Israel en de Joodse gemeenschappen overal ter wereld tot grote ongerustheid over de toekomst van het land. Ook in Nederland zien we deze zorgen’.

Over de hervorming

Na twee dagen van debat, waarin voor en tegenstanders in de Knesset de degens kruisten, is een eerste deel van de justitiële hervormingen maandag aangenomen. Netanyahu en co. willen dat de rechters van het Hooggerechtshof in de toekomst door de politiek worden benoemd. Volgens de regering wordt het hof daardoor efficiënter en juist meer democratisch. De tegenstanders vinden dat het hof straks niet meer onafhankelijk zal zijn en dat de scheiding der machten in de trias politica van Israël zal verdwijnen. Het hof is de enige instantie die wetten kan tegenhouden of terugsturen: Israël heeft geen senaat of Raad van State.

Lees ook:
Onrustige nacht in Israël na groen licht voor omstreden justitie-hervorming
Een deel van de omstreden justitiële hervormingen van de ultra-rechtse regering van premier Benjamin Netanyahu is aangenomen door 64 van de 120 Knessetleden. Aan de stemming ging een verhit debat vooraf. De oppositie boycotte de stemming, wat niet kon voorkomen dat het voorstel werd aangenomen. De woede was groot: sommige oppositionele Knessetleden moesten worden verwijderd. Buiten barstte de onrust eveneens los.