Discussie in Limburg om Het Jodenbergje

De Joodse begraafplaats in het Limburgse dorpje Grevenbicht – ook wel Het Jodenbergje genaamd – is opgeknapt en ligt er weer mooi bij. Ook is er een informatiebord geplaatst. Volgens de initiatiefnemers en beheerders kan er echter meer gebeuren met deze bijzondere plek.

Romeinse tumulus

Naast de bungalows, midden op een veld, kruipt het gras een paar meter omhoog: het restant van een oude Romeinse tumulus, ofwel een grafheuvel. Romeinse graven vind je er nu niet meer, maar wel dertien Joodse. De oudste steen is uit 1868, aldus Dagblad De Limburger, dat stil staat bij de pas opgeleverde renovatie.

Sittard

Volgens beheerder Eduard Huisman van het Nederlands Israëlietisch Kerkgenootschap (NIK) kan er meer met Het Jodenbergje worden gedaan. “Herdenken heeft alleen zin als je er iets mee doet in de toekomst,” zegt hij in de krant. “We willen met zo’n begraafplaats de verloren Joodse cultuur teruggeven aan de omgeving. Grevenbicht en omstreken kende tot de vorige eeuw namelijk ook een zelfstandige Joodse gemeenschap.”

Bijeenkomst

Afgelopen weekend organiseerde Huisman een bijeenkomst om te praten en discussiëren over de toekomst van de begraafplaats. Daar kwamen onder meer gemeenteambtenaren en lokale geschiedkundigen op af. Ideeën werden uitgewisseld. Wat de definitieve uitkomst ervan is, wordt later nog bekend. Mogelijk zal een educatieve functie voor Het Jodenbergje worden gezocht.

‘Gesprekspartners’

Voor Huisman maken de graven zichtbaar wat er in het verleden fout is gelopen. Het zijn ‘gespreksstarters’ over antisemitisme en intolerantie. “Met een graf als dit willen we voor de hele Limburgse bevolking zaken als uitsluiting, haat en discriminatie in het heden bespreekbaar maken. Want ook nu worden mensen buiten de mainstream niet gehoord en is onderlinge haat alomtegenwoordig. Dat voorkomen is eigenlijk de essentie van wat we willen bereiken met een graf als dit. En dat overstijgt het Jodendom.”

Lees ook:
Mokummer in Limburg, Hijman Gans (92) overleden
In zijn woonplaats Maastricht is Hijman Gans op 92-jarige leeftijd gestorven. De Joodse Limburger had een lang en bewogen leven achter de rug. Hij werd in 2019 landelijk bekend door een boek dan over zijn leven verscheen: ‘Hijman, waar ben je!’. Het boek gaf een unieke kijk in de Limburgse onderduikwereld uit de bange jaren ’40-’45.