Duits vlaggendebat voor 7 oktober-herdenking

De Bondsdag moet de Israëlische vlag heisen op 7 oktober om solidariteit te tonen met Israël, dat op die datum de pogrom van Hamas herdenkt. Dat vinden CDU-CSU-oppositieleider Friedrich Merz en zijn fractiegenoot Daniela Ludwig. Het parlement kan zelf beslissen over het vlaggenbeleid. Het is echter de vraag of er een meerderheid voor komt, aangezien de linkse partijen kritisch zijn op Israël.

“Onze waarden en verworvenheden zoals gelijkheid, vrede en vrijheid worden ook bedreigd,” zegt Ludwig in een verklaring. “We moeten samenwerken en duidelijk tegen het antisemitisme optreden. Deze steun moet ook tot uiting komen in de eigendommen van het parlement. Daarom willen wij als partij een duidelijke en onmiskenbare verbintenis aangaan met de staat Israël en met het Joodse leven.” Ludwig is onderdeel van de CSU, de Beierse evenknie van de CDU. Beide christendemocratische partijen werken op landelijk vlak samen.

Presidium aan zet

In de Bondsdag kan de CDU-CSU niet in zijn eentje beslissen om de Israëlische vlag op 7 oktober te heisen, de dag waarop in 2023 meer dan twaalfhonderd burgers in Zuid-Israël door Hamas-terroristen werden vermoord. Er moet een meerderheid voor zijn. Het verzoek van Ludwig en Merz ligt nu bij parlementsvoorzitter Bärbel Bas (SPD). Zij moet het dan in het presidium bespreken, waarin alle andere fracties – behalve die van de Alternative für Deutschland (AfD) – een ondervoorzitter hebben.

Regering verdeeld?

De regering van bondskanselier Olaf Scholz bestaat uit zijn SPD, de Groenen en de FDP. Met name die laatste partij staak als erg pro-Israël te boek. In de linkse regeringspartijen is een aanzienlijk deel van de leden kritisch op Israël. De kans bestaat dat het vlaggenvoorstel van de CDU-CSU de regering zal splijten. De fracties van Die Linke en de ‘groep’ Sarah Wagenknecht zijn sowieso pro-Palestijns en de AfD onthoudt zich inzake dergelijke dossiers vaak.

Nederland

Het is dan ook nog geen uitgemaakte zaak dat de Israëlische vlag op 7 oktober voor het gebouw van de Bondsdag in Berlijn zal wapperen. In Nederland wordt deze discussie nog niet gevoerd, maar naar verwachting zal die ook nog komen. Vorig jaar verzandde het wel of niet uithangen van de vlag in een versnippering: op rijksniveau werd hij wel uitgehangen, maar op lokaal bestuursniveau was het een vrije keuze. Sommigen gemeenten kozen ervoor, anderen deden het niet of gingen voor de ‘vredesvlag’.

Gewoonte

Normaal gesproken wapperen er drie federale Duitse vlaggen en één Europese vlag op het Rijksdaggebouw in Berlijn, waar de Bondsdag is gevestigd. Daarnaast wordt sinds 2022 ook de regenboogvlag gehesen voor de westelijke en oostelijke ingang van het parlementsgebouw. Dat gebeurt op 17 mei, de internationale dag tegen homofobie, bifobie, interfobie en transfobie. Als hoge buitenlandse gasten op bezoek komen, wordt de vlag van dat land meestal gehesen aan een van de drie masten op het voorplein.

Zelfstandig

Hoewel het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken doorgaans verantwoordelijk is voor het tonen van de vlag, kan de Bondsdag als ‘onafhankelijk constitutioneel orgaan’ van de regels afwijken en een vlag op eigen initiatief hijsen. Volgens de huidige ‘Instructies voor het vlaggen op de officiële gebouwen van de Duitse Bondsdag’ volgt het parlement het vlaggenbeleid van de Duitse regering. Officieel kan daar dus van worden afgeweken.

Solidariteit

Op 12 oktober 2023 nam de Bondsdag unaniem een resolutie aan waarin Duitsland zijn solidariteit betuigde met Israël en zijn burgers, en opriep tot praktische steun van Duitse zijde. Destijds werd de Israëlische vlag een paar dagen gehesen voor het Rijksdaggebouw, de kanselarij en het Bellevue-paleis, de officiële residentie van bondspresident Franz-Walter Steinmeier (SPD). Ook op 27 januari, de dag waarop de slachtoffers van de Sjoa worden herdacht, wordt regelmatig de vlag van Israël gehesen voor het parlement.