EBU: deelname Israël aan Songfestival niet ter discussie
De deelname van Israël aan het Eurovisie Songfestival stond onder druk door de oorlog tegen Hamas in Gaza. Vooral in de Scandinavische landen is weerstand tegen deelname van de veteraan aan het liedjesfestijn, dat in mei in Malmö plaatsvindt. Er zijn petities opgestart en op X roert de beweging Boycot, Desinvesteren en Sancties (BDS) zich, die iedere vorm van boycot van Israël toejuicht. Hoofdorganisator EBU heeft verklaard dat Israël gewoon kan meedoen.
Finse petitie
Het begon allemaal in november op IJsland, waar activisten plotseling een actie opzetten tegen de Israëlische deelname. Ze namen Rusland als voorbeeld, dat sinds 2022 is uitgesloten van het festival omdat het Oekraïne binnenviel. De oorlog tegen Hamas van Israël is het argument van deze mensen. Later kwamen er ook acties in Finland, waar dertienhonderd muzikanten en artiesten een petitie tegen Israël op het Songfestival tekenden.
Debuut
In Noorwegen liep tijdens de nationale finale voor deelnemers aan het Eurovisie Songfestival een BDS-demonstrant het podium op. Live kaapte hij de show voor een groot publiek, waarna de discussie op gang kwam om Israël te weren in Malmö. De Zweedse organisatoren van het evenement houden zich gedeisd. Zij zijn bezig met het op poten zetten van de grootste televisieshow van Europa, met of zonder Israël, dat meer dan vijftig jaar geleden zijn debuut maakte.
Rusland is anders
In tegenstelling tot met Rusland is de situatie rond Israël anders. Dat land is op 7 oktober vorig jaar aangevallen door een terreurbeweging, waarbij twaalfhonderd burgers werden vermoord en dat een oorlog ontketende. Israël is niet begonnen en heeft ook niet de intenties de Gazastrook te bezetten. Verder was er in 2022 en 2023 algehele consensus in Europa dat Rusland niet meer aan het Songfestival mocht meedoen, door de inval en agressie in Oekraïne. Over Israël heerst verdeeldheid.
Geen discussie
De European Broadcasting Union (EBU), hoofdverantwoordelijke voor het Songfestival, heeft al laten weten dat Israël welkom is in Malmö. Van uitsluiting zoals met Rusland, of zoals in de jaren negentig met Joegoslavië, kan geen sprake zijn. Het staat niet ter discussie. De EBU: ‘Het Eurovisie Songfestival is een wedstrijd voor omroepen – geen regeringen – en de Israëlische publieke omroep neemt al vijftig jaar deel aan het festival. De EBU zet zich in om ervoor te zorgen dat het Songfestival een niet-politiek evenement blijft dat publiek over de hele wereld verenigt door middel van muziek’.
Omgekomen
Los daarvan kwam er onlangs treurig nieuws uit Israël: een zanger die werd getipt als kanshebber om namens het land in Malmö deet te nemen, kwam om tijdens de strijd in Gaza. Het gaat om Shaul Greenglick (26), een reservist uit het Israëlische leger (IDF). Hij zong – gekleed in zijn legeruniform – een populaire ballade in de nationale voorselectie. Hij maakte indruk op de juryleden, en mocht naar de volgende ronde. Het IDF maakte einde december echter bekend dat Greenglick om het leven was gekomen bij gevechten met Hamasterroristen.
Friesenjung
Namens Nederland doet de Friese zanger en rapper Joost Klein, die in zijn thuisprovincie en Duitsland een grote hit had met Friesenjung. Dat was een bewerking van Englishman in New York van Sting. De vraag is of Klein met zijn eigen repertoire net zo ver komt in Malmö. Van Israël is nog onbekend wie er in mei naar Zweden mag. De voorselectie – Rising Star – duurt als vanouds erg lang en is uitgebreid. In de tweede week van maart wordt meer bekend.
Vijftig jaar geschiedenis
Israël is sinds jaar en dag lid van de EBU en doet sinds 1973 mee aan het Eurovisie Songfestival. In meer dan vijftig jaar waren er 45 deelnames en was er vier keer winst. In 1978 won het land met ‘A-Ba-Ni-Bi’ van Itzhak Cohen en Alfabeta, waarna het jaar erop thuis in Jeruzalem opnieuw werd gewonnen. De groep Milk and Honey kreeg toen de meeste punten voor het liedje Hallelujah. In 1998 was het opnieuw raak toen Dana International in Birmingham won met ‘Viva La Diva’ Vervolgens won Israël opnieuw in 2018 met Netta Barzilay’s nummer Toy. In Israël is het liedjesfestijn nog steeds razend populair.
