Een overweldigende opkomst bij het laatste lichtje in Arnhem – Jacobs’ Chanoeka-toer (dag 8)
Het zit er weer op voor dit jaar. Inmiddels heb ik een paar telefoontjes ontvangen met de vraag of ik het nog wel trek. Nou, maakt u zich vooral geen zorgen, het ging perfect. Alleen ben ik wel een beetje triest dat het alweer voorbij is. Ik begon er net zin in te krijgen. Om de een of andere reden heb ik dit jaar meer reacties ontvangen dan vorige jaren. Opperrabbijn Tal zl., een van mijn voorgangers, reageerde als hij na een lezing applaus kreeg: voor een clown wordt geklapt, niet voor een opperrabbijn. Ik moest hier even aan denken toen een van de aanwezigen na het aansteken van de Menora en de daaraan gekoppelde toespraak naar mij kwam met de volgende opmerking: “U had een stand-up comedian kunnen zijn.” Zo’n opmerking vergde van mij enig denkwerk: was dit een welgemeend compliment of goedbedoelde kritiek?
Vandaag, (of beter gezegd gisteren, want het is inmiddels 01:50 uur) werd mijn Chanoeka-Toer 2019 / 5780 afgesloten met het ontsteken van alle acht kaarsjes in de menora bij het Joods Monument voor de sjoel van Arnhem. Op die plek ging vanavond iets mis. Het bestuur van Arnhem is verre van ‘zunig’ en toch hadden er wel wat meer soefganiot mogen zijn. Het kon maar net. De reden? De opkomst was onverwacht groot. Geweldig. Wat leuk en wat goed dat de jongeren die een week lang de leiding vormden van het jeugdkamp Tikwatenoe aanwezig waren en dat van heinde en ver mensen waren gekomen; ook vanuit de Arnhemse burgerij, terwijl er nauwelijks bekendheid aan was gegeven, waren zeer velen aanwezig.
Ik denk dat alles wat een beetje Joods was naar Arnhem gekomen is. En dan de locoburgemeester en de duidelijk, zichtbare aanwezigheid van de politie. Triest dat hun aanwezigheid nodig was, maar ze waren er. Vooraf aan de plechtigheid werd er in de prachtige sjoel van Arnhem het middaggebed uitgesproken. Daarna het samen zijn, de plechtigheid buiten bij de menora, de muziek en daarna weer naar de feestzaal van de sjoel. Het was af.
Tot het einde konden we echter niet blijven. In het Concertgebouw, in mijn geboorteplaats Amsterdam, de stad van mijn jeugd, was het Chanoeka B’ne Brith concert. Ook daar werd de menora aangestoken. Wij waren speciaal uitgenodigd en konden het dus niet maken om niet te gaan. En we hadden er absoluut geen spijt van dat we gegaan zijn. Het concert was geweldig. Maar even zo geweldig was de onderlinge verbondenheid die daar heerste. Vanuit alle geledingen van Joods Nederland waren er vertegenwoordigers. Wat een prachtige chazzanoet, wat een vriendelijkheid, wat een eenheid. Bijna ieder die we spraken in de pauze en na afloop bij de napraat complimenteerden ons vanwege onze Chanoeka-toer. Het is een klein vlammetje dat kennelijk heel ver reikt…
’s Avonds laat reden we terug van Amsterdam naar Beekbergen, waar we de komende dagen zullen zijn omdat daar een hotel is dat diverse keren per jaar onder mijn rabbinale toezicht ‘koosjer draait’. En in de auto hielden Blouma en ik een nabeschouwing. We blikken terug op de eenheid die overal heerste, de gemoedelijkheid. Op het gevoel van dankbaarheid dat wij er waren. Het ma’oz tsoer dat overal werd gezongen na het ontsteken van de lichtjes. Ook zij die de woorden echt niet kenden zongen mee uit volle borst.
Mijn Chanoeka-agenda voor volgend jaar is alweer bijna vol en ook vragen een heleboel mensen mij voor lezingen, maar misschien nog wel veel belangrijker: mensen willen graag persoonlijke gesprekken. Daar dat ik uiteraard graag voor open, want daar ben ik voor. En als het even kan, zal ik met Chanoeka in 5781 ook weer schrijven voor Jonet.nl, waarvan ik er van uitga dat het gewoon blijft bestaan.
Opperrabbijn Binyomin Jacobs (IPOR en voorzitter van het Nederlandse College voor Rabbinale Zaken) maakt ook dit jaar weer een ronde langs verschillende menorot in heel Nederland, om deze in het openbaar aan te steken. Net als in voorgaande jaren schrijft hij een dagboekverslag voor Jonet.nl. Het is de zevende keer op rij dat Jacobs voor Jonet in de pen kruipt en zijn ‘Jacobs’ Chanoeka-toer’ maakt.
