Eerste editie Ladino-dag in Nederland op komst
Binnenkort vindt in Amsterdam de eerste editie plaats van International Ladino Day. Het gaat om een middag op 9 maart in de Roode Bioscoop waar de taal Ladino en de muziek van Nani Noam Vazana centraal staan. Het Ladino wordt vandaag de dag naar schatting door minder dan 60.000 mensen gesproken en heeft in Spanje en Israël een speciale status.
Middelpunt
Vazana is de gastvrouw en het middelpunt van de middag. ‘Er zijn drie sessies met elk een verschillend programma. Bezoekers kunnen genieten van de prachtige Ladino-songs en de Sefardische cultuur in een intieme setting waar ze Nani van dichtbij kunnen meemaken!’ aldus het persbericht. ‘Van haar Marokkaans-Joodse grootmoeder leerde Nani het Ladino’.
Empowerment
Uit het persbericht: ‘Natuurlijk betekent Ladino veel voor Nani persoonlijk, het is een mysterieuze taal die haar terugvoert naar haar jeugd. Maar haar passie voor deze taal gaat verder dan dat. Voor Nani belichaamt Ladino de geest van de oude, matriarchale taal en cultuur en stuwt ze deze zelden gesproken taal de 21ste eeuw in met sociaal relevante teksten, waarin ze migratie, gender en empowerment van vrouwen viert’.
‘Bedreigde taal‘
Het Ladino is een bedreigde taal die dicht bij het Spaans ligt en die in de 15de eeuw werd gesproken door de Sefardische Joden in Spanje. Na de Inquisitie is de taal verspreid over andere delen van Europa en Turkije. Tegenwoordig wordt het op nog een paar plaatsen gesproken door minder dan circa 60.000 mensen. Op de Balkan, waar de invloed van de taal het grootst was, kreeg het Ladino leenwoorden uit het Turks, het Grieks, de Slavische talen en het Roemeens.
Beschermde status
Gaandeweg is het Ladino ook naar Israël overgewaaid. In Israël bestaat een officiële instelling voor de studie en de bescherming van het Ladina, de Autodidad Nasionala del Ladino. Zowel de Israëlische als de Spaanse openbare omroep heeft radio-uitzendingen in het Ladino. In Istanbul kunnen mensen het Ladino bestuderen op de universiteit en is er een magazine in de taal.
