Frankfurter Buchmesse: geen prijs voor anti-Israël-schrijfster
De leiding van de Frankfurter Buchmesse ziet voorlopig af van het laten uitreiken van een literatuurprijs aan de Palestijnse schrijfster Adania Shibli. Zij zou die volgende week vrijdag krijgen, maar komt daarvoor thans niet in aanmerking omdat ze er anti-Israëlische op nahoudt. Haar werk wordt door velen als controversieel gezien. “De terreuroorlog tegen Israël staat haaks op de waarden die de Frankfurter Buchmesse vertegenwoordigt,” zegt Buchmesse-directeur Jürgen Boos.
LitProm
Op de Frankfurter Buchmesse van 2023 gaat de LiBeraturpreis naar Shibli, zo maakte de daarvoor verantwoordelijke organisatie LitProm deze zomer bekend. De prijs wordt ieder jaar gegeven aan een vrouwelijke auteur uit Latijns-Amerika, Afrika, Azië of het Midden-Oosten. De extreem-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD) verklaarde meteen de beslissing af te keuren, omdat de schrijfster een aanhanger is van de anti-Israël-beweging Boycot, Desinvesteren en Sancties (BDS). Ook vanuit media en opiniemakers kwam kritiek op de keuze voor Shibli.
Verkrachters en moordenaars
Haar boek ‘Een klein detail’ liegt er volgens velen niet om. Zeker niet op het gebied van anti-Israëlische retoriek en Jodenhaat. Shibli zet daarin alle Israëliërs neer als verkrachters en moordenaars. De Palestijnen omschrijft ze als slachtoffers van schietgrage bezetters, de Israëliërs. LitProm is onder druk van de Frankfurter Buchmesse akkoord gegaan de prijs niet uit te reiken aan Shibli. Ook worden alle geplande events met de auteur afgelast.
‘Auteur beschermen’
Marcella Melien van LitProm: “De druk vanuit de media en de politiek was de laatste dagen te groot geworden en de Frankfurter Buchmesse raadde ons aan om het event niet te laten doorgaan.” Dat Jürgen Boos, de directeur van de boekenbeurs, ook de voorzitter is van LitProm, zal volgens haar zeker hebben meegespeeld. Shibli zelf zegt de beslissing te begrijpen. Volgens Melien wilde haar organisatie de Palestijnse schrijfster ‘beschermen’.
Documenta
De situatie rond de LiBeraturpreis en de Frankfurter Buchmesse doet erg denken aan het echec van vorig jaar bij de Documenta in Kassel. Daar was het Indonesische kunstenaarscollectief verantwoordelijk door de samenstelling van de tentoonstelling. Er waren veel antisemitische kunstenaars uit de derde wereld aanwezig, die Israël veroordeelden. Het leverde een rel waarbij de directeur moest aftreden en de subsidie voor de Documenta op de tocht kwam te staan. Mogelijk wilde Broos een herhaling hiervan op de Buchmesse voorkomen.
