Raad Amsterdam eens met vergoeding 10 miljoen

In de gemeenteraad van Amsterdam tekent zich een ruime meerderheid af voor het toekennen van de beloofde 10 miljoen euro aan de Joodse gemeenschap inzake de erfpachtkwestie. Dat blijkt uit een rondje langs de velden door Het Parool. De collegepartijen D66, VVD en SP steunen in grote lijnen het voorstel van het college van B en W om zeker 10 miljoen euro te geven aan de Joodse gemeenschap in Amsterdam. Het gaat om omgerekend erfpachtgeld dat Joden vlak na de Tweede Wereldoorlog onterecht moesten betalen.

“Het feit dat de gemeente rekeningen heeft gestuurd naar mensen die in concentratiekampen zaten is een misselijk idee,” zegt D66-leider Jan Paternotte in de krant, die zich ervan bewust is dat het geld mogelijk alleen collectief besteed zal worden. “Ik begrijp de oproep van de Joodse gemeenschap ook wel. Die wil dat nu eerst gekeken wordt of de gemeente niet toch betaalde erfgelden per individu of nabestaanden kan terugstorten. Als er nog mensen leven die de erfpacht betaald hebben, terwijl we dat zouden kunnen teruggeven, dan vind ik dat we dat ook zouden moeten doen.”

Paternotte stond er niet bij stil dat het college heeft aangekondigd, dat deze exercitie een tijdrovende en kostbare bedoening kan worden. De VVD staat er iets zakelijker in. Fractievoorzitter Marja Ruigrok vindt dat de gemeente Amsterdam alles al uit de kast heeft gehaald en staat open voor het idee om de 10 miljoen euro alleen collectief uit te geven. Ruigrok tegen de krant: “De gemeente stelt dat het niet mogelijk is de gelden per individu of aan hun nabestaanden terug te storten. Ik neem daarom aan dit het ook echt zo is.” Verder meent de VVD’ster dat het innen van erfpacht destijds juridisch gezien was toegestaan. “Dat was toen juridisch niet onterecht. Dat heeft het Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies zo onderzocht.”

De Socialistische Partij (SP) is de derde coalitiepartner in Amsterdam. Fractievoorzitter Daniel Peters is voorzichtig. Hij wil niet vooruitlopen op de discussie, die in de raad nog moet plaatsvinden met burgemeester Eberhard van der Laan (PvdA). “Of de terugbetaling individueel of collectief moet gebeuren en hoe hoog het bedrag moet zijn, bespreken we graag nog met de burgemeester in de gemeenteraad,” aldus de SP-politicus in Het Parool. Naast hem zien de oppositiepartijen het voorstel van het college wel zitten.

Kritiek uit Joodse hoek
Kritiek is er ook. Ronny Naftaniel van het Platform Israël vindt net als Paternotte dat ook onderzocht moet worden of er nog individuen of nabestaanden zijn, die in 1945 erfpacht hebben moeten betalen. Bij de personen waarvan dit kan worden aangetoond, moet dan eerst een individuele uitkering plaatsvinden alvorens er tot collectieve uitbetaling wordt overgegaan, zo meent Naftaniel. Dit staat haaks op het collegevoorstel dat uitgaat van alleen collectieve betalingen. Naftaniel is lid van de Klankbordgroep die burgemeester Van der Laan instelde, nadat in 2013 bekend was geworden dat de gemeente erfpachtgelden, boetes en andere rekeningen ten onrechte bij de Joodse overlevenden van de Sjoa had geïnd.