Honden leren luisteren naar Jiddisch

De mensen drinken koffie en eten chocolade rugelach (lekkernij in de vorm van een kleine croissant) bij de tafel waar zij zich net hebben aangemeld, dichtbij de ingang van Central Park ter hoogte van 67th Street en Fifth Avenue. De honden proeven thuis gemaakte appelkoekjes, oftewel kichel en drinken water. De baasjes wordt gezegd toch vooral een voorraad beloningen in hun zakken te doen.

Het is half elf ‘s ochtends en de zeven deelnemers en hun baasjes staan klaar. Zo klaar als honden kunnen zijn om Jiddisch te leren. De lessen zijn georganiseerd door de Workmen’s Circle, een progressieve Joodse organisatie die ook onderwijs geeft. “Mensen willen hun hond Jiddisch leren,” zegt David Dossick, die bij de Circle evenementen organiseert. “Het is iets heel New York-achtigs om dat te willen.”

Steve Zelman (69) is er met Ollie, zijn langharige ‘Kaninchen’ oftewel mini-teckel om, zoals hij zei “leuke Joodse honden te ontmoeten.” Edna Schwarz (69) brengt haar mini-poedel mee, Puma, om haar op te voeden. “In ons gezin werd er tegen ons geschreeuwd in het Jiddisch, dus dit herinnert mij aan mijn kindertijd,” zei zij. “Mijn hond is hier om zich te leren gedragen, te luisteren en te reageren.”

Anderen zijn er om opnieuw in contact te komen met hun wortels en tegelijkertijd hun kinderen te enthousiasmeren om een nieuwe taal te leren. “Mijn hond kan het niets schelen,” zo zegt Mauri Tamarin (62), “maar het is een stiekeme manier om mijn zoon wat Jiddisch te laten horen”. Zij heeft haar zoon, haar echtgenoot en hun Tibetaanse spaniel Toby bij zich.

Dit is de eerste keer dat de Circle een hondentrainingscursus aanbiedt. Voor tien dollar kunnen de baasjes leren hun hond te laten zitten op het commando ‘zits’. De vrouw wier idee het was om deze lessen te geven, Ann Toback, ziet het vooral als een leuke manier om mensen in contact te brengen met hun erfgoed. “New Yorkers houden van hun honden. Dit is een geweldige manier om die twee te combineren.”

Na het eerste commando (‘zits’) legt gediplomeerd hondentrainer Miguel Rodriguez uit dat je bij het geven van een commando de nadruk moet leggen op de eerste en de laatste letter van elk woord. “Honden zijn beter in klanken dat in vocabulaire,” licht hij toe. “Daarom zijn ze soms beter in het onthouden van Jiddisch dan Engels.”

In het half uur dat daar op volgde, leert de groep nog meer commando’s: arop (af); shtai (blijf); gut (goed); nein (nee); koem (kom); en meichl (snoepje, beloning). Rodriguez vertelt dat het trainen in een groep en dan ook nog in een park moeilijk is: “In het park is zo veel afleiding: vogels, eekhoorns en lekkers.”

Tegen het einde van de les gaan veel mensen zelf, apart van de groep, oefenen met hun hond. Zij lijken tevreden met de vooruitgang die hun hond heeft geboekt. Bonnie Winkelman (62) is apetrots op haar Lhasa Apso Einstein: “Dit is een fantastische oefening; hij heeft geleerd om beter oogcontact te maken. Ik ga thuis verder oefenen met deze woorden.”

Amanda Devons (67) vertelt: “Ik heb enorm veel plezier. Vorig jaar was ik in Yiddishland met de Circle, maar daar mocht ik mijn hond Raffi niet meenemen. Nu kan ik twee dingen die ik fijn vind tegelijkertijd doen.” Zij voegt daar aan toe: “Het is weer een andere manier van Joods zijn en een stervende taal terugbrengen. Ik had niemand om Jiddisch mee te spreken. Nu kan ik het tegen mijn hond spreken.”