Ingrijpende gewetensamputatie – column Awraham Meijers

Volgens Columnist Awraham Meijers is een groot deel van Israël na de aanslag van 7 oktober vorig jaar zijn geweten verloren. Het imago van het land is inmiddels ontluisterd. ‘Israël heeft de afgelopen maanden een ‘gewetensamputatie’ ondergaan, een geweten dat al sinds jaren ziek was. Nu is het dus dood’.

Zondagavond, column is klaar. Nog effe nakijken op eventuele schrijf- en/of stijlfouten. Dan breaking news: Joe Biden heeft een verstandig besluit genomen. Wordt het vice president Kamala Harris die nu de strijd met Trump zal aangaan? We weten weinig van haar, maar ze is goedlachs en ik hoorde dat haar man Joods is. In mijn volgende column wellicht meer over de aardverschuiving in de VS in relatie met Israël, waar Netanyahu vanzelfsprekend géén verstandig besluit heeft genomen. Maar nu eerst mijn column die gaat over de ontluistering van Israëls imago.

Wel of geen geweten

Kan een samenleving zonder geweten bestaan? En zo ja, kan in een dergelijk geval een staat – of mág een staat – dan nog überhaupt functioneren? Is het geweten wellicht een vitaal orgaan zoals het hart of de hersenen? Of is het als bijvoorbeeld de milt of galblaas, waar je zonder kunt leven? Kom ik bij de kern: Waarom heeft Israël bijvoorbeeld de dood van honderden Gazanen verborgen gehouden tijdens een zogenaamde perfecte reddingsoperatie op 8 juni jongstleden van vier gegijzelde Israëliërs?

Voor het antwoord op deze vraag ga ik terug naar de beruchte zevende oktober 2023, toen Hamas Israël binnenviel. In de nacht na de wreedheden van die dag, is in Israël besloten dat ze helemaal klaar zijn met het geweten: ‘Vanaf nu staan we er alleen voor, is er niemand anders. Vanaf nu telt alleen onze eigen kracht en niets anders. Voor ons bestaan geen duizenden gedode kinderen en gedode moeders, is er geen totale vernietiging en uithongering en bestaan er geen vele duizenden ontredderde verdreven mensen’.

Israël heeft de afgelopen maanden een ‘gewetensamputatie’ ondergaan, een geweten dat al sinds jaren ziek was. Nu is het dus dood. Er zijn daar talloze ‘verklaringen en rechtvaardigingen’ voor, maar de vraag blijft: Hoe kan een dergelijke samenleving in de loop der tijd zonder geweten voortbestaan?

Pijnlijk

Het bovenstaande is een samenvatting van een publicatie uit de Israëlische kwaliteitskrant Haaretz door de journalist en columnist Gideon Levy, luis in de pels van de Israëlische journalistiek. Zijn specialisme is het wel en (vooral) het wee van de bezetting van Palestijnse gebieden, waar settlers, maar ook het Israëlische leger, blijkbaar een vrijbrief van de overheid hebben om naar eigen inzicht Palestijnse bewoners te bejegenen. Het geweten van die kolonisten – over het algemeen extreme godsdienstfanaten – is zo onbevangen als van een pasgeboren baby en zijn ze er aldus van overtuigd dat God ziet wat zij uitvreten en daar diens zegen aan hecht. Hoe jammer toch dat diezelfde God destijds niet achter mijn familieleden en de overige zes miljoen Joodse slachtoffers stond. Of zeur ik nu toch wel heel erg? Enfin.

Terug naar het land dat ‘klaar is met het geweten’, op tv-beelden van enkele van die ‘uitverkorenen’ in heftige discussie met hun Palestijnse buren. Op een gegeven moment pakt een settler zijn geweer en schiet een van de Palestijnse mannen dood. Een militair die een paarhonderd meter verderop patrouilleert, hoort het schot niet, hoort het geschreeuw niet en loopt weg van de plek des onheils. Een voorbeeld van gewetensamputatie. Toch?

CNN sprak met Israëlische artsen die in Sde Teiman – ook wel Israëls geheime folterkamer genoemd – werkten. Een van hen zegt de mishandelingen van Gazaanse gevangenen te hebben gezien: “Het wordt niet gedaan om inlichtingen te verzamelen, maar als straf voor wat er op 7 oktober is gedaan.” Een andere Israëlische arts: “Gevangenen met verwondingen werden vastgehouden in het veldhospitaal waar ze enkel met een luier om waren vastgebonden aan hun bed”. Getuigenissen van Israëlische artsen, dus geen Jodenhaters.