Isaac Herzog verkozen tot nieuwe president van Israël

Isaac Herzog is woensdag verkozen tot de nieuwe president van Israël. De voormalige leider van de sociaal-democratische Arbeidspartij volgt vertrekkend president Reuven Rivlin (Likud) op. In de Knesset, het Israëlische parlement, ging de strijd tussen Herzog en activiste, en onderwijskundige, Miriam Peretz. Hij kreeg uiteindelijk ruim driekwart van de stemmen achter zich. Herzog (60) wil zich concentreren op het bouwen van bruggen in de Israëlische samenleving. Hij komt uit een politieke dynastie: zijn vader was Chaim Herzog, die het presidentschap vervulde tussen 1983 en 1993, en zijn grootvader was de eerste opperrabbijn van het land. Volgende maand wordt Herzog geïnstalleerd.

In de Knesset kreeg Herzog 87 van de 120 parlementsleden achter zich. Op Peretz stemden 26 parlementariërs. Nadat hij was verkozen tot de elfde president van Israël hield hij een toespraak, waarin hij beloofde ‘bruggen te bouwen’ binnen de Israëlische samenleving en met de Joodse wereld. Ook wil hij ondernemerschap aanmoedigen, ‘antisemitisme en haat tegen Israël bestrijden’ en ‘de fundamenten van onze democratie beschermen’. Met het laatste doelde Herzog op de onafhankelijke rechtspraak in Israël, die in de Netanyahu-jaren onder druk is komen te staan.

Peretz populair
Uit een betrouwbare peiling onder de bevolking kwam Peretz als favoriet uit de bus. Ruim 49 procent van de ondervraagden zag haar graag als de opvolger van Reuven Rivlin, over wie velen positief positief zijn. Herzog kreeg 36 procent achter zich. Als Peretz zou zijn verkozen, zou er voor het eerst een vrouwelijk staatshoofd zijn. De Knessetleden besloten echter anders. Herzog wordt gezien als onderdeel van het politieke establishment. Zijn vader was een generaal en vervulde het presidentschap tussen 1983 en 1993, maar ook zijn oom was minister. Zijn opa was de eerst opperrabbijn van Israël. Herzog zelf was leider van de Arbeidspartij tussen 2013 en 2018, destijds ook oppositieleider. Onder zijn leiderschap lukt het hem niet om Benjamin Netanyahu (Likud) te verslaan.

“Ik aanvaard de zware verantwoordelijkheid die u mij hebt opgelegd. Ik aanvaard het voorrecht om het hele Israëlische publiek te dienen,” zei Herzog. Hij prees zijn tegenstander Peretz als ‘een Israëlische held’ en ‘een inspiratie voor alle Israëli’s’. Zij feliciteerde hem en omarmde hem na de uitslag, maar wel was te zien dat ze het emotioneel eventjes moeilijk had met haar verlies. Achteraf zei Peretz: “Ik zal jonge Israëli’s blijven ontmoeten en er alles aan doen om mensen samen te brengen, te genezen en om soms een moeder te zijn, want we hebben allemaal een knuffel nodig. We hebben allemaal iemand nodig die ons hoop, medeleven, liefde, een ander discours geeft.”

Gratie voor Netanyahu?
Vertrekkend president Rivlin stuurde zijn felicitaties naar zijn opvolger en schreef: ‘De titel van ‘eerste burger’ en de taak het karakter van de staat Israël te bewaken zijn, zeker in deze tijd, zware verantwoordelijkheden. Ik twijfel er niet aan dat u ze voortreffelijk zult uitdragen. Met trots geef ik over een maand het stokje aan u over. Lang leve de staat Israël! Lang leve de president van de staat Israël!’ Ook premier Benjamin Netanyahu feliciteerde Herzog met de overwinning. ‘Ik wens hem geluk in de naam van alle Israëlische burgers’. Herzog wilde achteraf niet zeggen of hij Netanyahu gratie zal geven wanneer hij president is. Momenteel is de premier verdachte in drie corruptiezaken die onder de rechter zijn.

Staatshoofd van Israël
Het presidentschap in Israël is voornamelijk een ceremoniële functie. Zo moet het staatshoofd er voor alle burgers zijn, staat die in het middelpunt bij ceremonies en plechtigheden en ontvangt die gasten uit binnen- en buitenland. Tevens vertegenwoordigt hij het land in het land, onder andere middels staatsbezoeken. Daarnaast heeft de president de functie van procesbegeleider van formaties van nieuwe kabinetten en crisisbezweerder bij bijvoorbeeld regeringscrisis. Israël heeft nu in totaal tien presidenten gehad. Bekende namen zijn onder meer Ezer Weizmann, Yitzhak Ben-Zvi en Shimon Peres. De president wordt getrapt gekozen door de Knesset en moet, als alles goed verloopt, ten minste zeven jaar dienen.

Lees ook:
Rivlin nieuwe president Israël
De Knesset had de keuze uit vijf kandidaten en koos Rivlin na een tweede stemmenronde met 63 van de 119 stemmen. Rivlin volgt op 24 juli de 90-jarige sociaaldemocraat Shimon Peres op, wiens ambtstermijn van zeven jaar dan is verstreken.