Jacobs in Oekraïne, dag 6 – verwardheid

‘Morgen zal het de laatste dag worden. Eerst nog twee ontmoetingen in Kiev, dan naar het vliegveld en dan na landen thuis en sjabbat: rust!

Rust? Ik weet het niet. Op dit moment gonst er van alle door mijn hoofd. Ik ben verward. De vreugde en het verdriet dwalen steeds door elkaar heen. Ik doel niet op de massagraven die zich tussen Kiev en Odessa bevinden, en die Koen mij onderweg vandaag opnoemde: Odessa (30.000), in tientallen stadjes rondom Odessa, Uman (25.000 waaronder duizend kinderen tussen de drie en tien jaar), Ladizinka (aantal onbekend), Bella Zerkov (zesduizend) enzovoort. Neen, mijn verwardheid komt voort uit de gigantische tegenstellingen. Niet tussen arm en rijk, want daaraan ben ik inmiddels gewend geraakt sinds zondag jongstleden, maar de tegenstelling tussen de kinderen die ik steeds zie spelen en de tragedie achter elk kind. In Odessa hebben wij twee weeshuizen bezocht. Om te weten te komen of er in Nederland nog weeshuizen bestaan zou ik moeten gaan googelen. Ik weet het echt niet meer. In mijn jeugd (ik voel me absoluut nog erg jeugdig…) was er vlakbij waar ik woonde een weeshuis. Kinderen van wie de ouders waren overleden woonden daar, zo had ik dat begrepen. Dat weeshuis bestaat al lang niet meer. Maar hier in Odessa dus wel.
Het is indrukwekkend hoe gelukkig de kinderen ogen en prachtig om te zien hoe mooi alles is ingericht. Bovenal is de liefde die de medewerkers uitstralen onbeschrijfelijk. Maar dan de verhalen! Slechts een paar van de kinderen in de twee weeshuizen die we hebben gezien zijn ouderloos. Bijna allen hebben ze ouders. Maar vaak is vader onbekend en moeder alcoholist. Een moeder heeft haar baby na acht dagen al afgegeven. Ze was, zoals dat zo netjes heet, ongewenst zwanger geraakt. Moeder was pas zeventien. Een jaar later heeft ze weer een baby afgeleverd, na drie weken, en baby nummer drie is ze het daarop volgende jaar na twee maanden komen brengen.
Ieder kind hier heeft een pijnlijke geschiedenis. Alcohol, drugs, ontucht, criminaliteit… zo dacht ik. Maar vanochtend zag ik met mijn eigen ogen iets anders. Terwijl wij net uitgeleide werden gedaan door rabbijn Wolff, de rabbijn van Odessa, kwam er een vader binnen met een kind van ongeveer tien jaar. Hij hief zijn handen ten hemel: neem mijn kind over, mijn vrouw en ik kunnen hem niet meer onderhouden. Papieren worden ingevuld, handtekeningen geplaatst, verantwoordelijkheden overgenomen.

Lieve mensen, dit speelt zich af op minder dan drie uur vliegen van ons eigen rijke Nederland waar we ons druk maken over wel of geen half procent opslag. Ik ben de honderden kilometers aan kuilen in de zogenaamde snelwegen alweer helemaal vergeten. Ik zie dat broertje en zusje dat samen in het weeshuis zijn afgeleverd en onafscheidelijk van elkaar zijn. Ik zie hoe de leiding met de kinderen knuffelt, ik zie kindertjes die zwaar beschadigd zijn. En rabbijn Wolf toont ons trots een foto van een pupil die drie weken geleden in Israël onder de choepa heeft gebracht. Deze stralende bruidegom was bij hem afgeleverd als baby en hij heeft hem officieel geadopteerd om het kind te kunnen en mogen helpen. En nu staat die baby van toen, zijn adoptiekind, onder de choepa. De baby van toen is de bruidegom van nu. Hij heeft een zwarte huid omdat zijn onbekende vader kennelijk negroïde was. Maar naast hem staat een blonde vrouw, zijn echte moeder, die rabbijn Wolff heeft opgespoord, haar ticket betaald en meegenomen naar het huwelijk van haar zoon. Begrijpt u mijn verwardheid?’

– Opperrabbijn Binyomin Jacobs trekt in de eerste week van juli 2017 door Oekraïne om Joden aldaar te helpen. Hij houdt daarover voor Jonet.nl een dagboekverslag bij –