Joodse begraafplaats Enschede open voor publiek
De Joodse begraafplaats in Enschede is na lange tijd toegankelijk gemaakt voor het publiek. Nu het hek rond de begraafplaats open staat, is er gelegenheid voor het vertellen van verhalen. En er is zelfs weer een begrafenis.
“Het onderhoud van de mooie synagoge aan de Prinsestraat kost geld, net als de begraafplaats onderhouden moet worden”, vertelt Richard Meijer, vriend van Synagoge Enschede, in een interview aan dagblad De Gelderlander. Bovendien vindt hij het belangrijk de geschiedenis van de begraafplaats aan de Noord Esmarkerrondweg te laten zien en de verhalen te vertellen die daarbij horen. Zo vertoont het metaheerhuisje van het complex grote overeenkomsten met de synagoge. Niet zo vreemd, want architect Karel de Bazel ontwierp beide gebouwen.
Het metaheerhuisje, waar afscheid wordt genomen van de overledene, werd aan het begin van de twintigste eeuw gefinancierd door de Joodse ondernemer Julius Menko, afkomstig uit een succesvolle textielfamilie in Enschede. Toen zijn vrouw Jeannette in 1926 overleed, was de begraafplaats nog niet open. Het was haar wens op een rustige plek terecht te komen en niet op de Joodse begraafplaats aan de Kneedweg. “Zij mocht hier begraven worden, en als dank daarvoor schonk Menko de aula”, zegt architect Leon Brokers die samen met Meijer rondleidingen verzorgt. In 1928 werd de begraafplaats officieel ingewijd. De begraafplaats aan de Kneedweg was toen al niet meer in gebruik.
Op de begraafplaats liggen Jeannette en Julius zij aan zij op een prominente plek begraven. Op hun grafstenen staan hun geboorte- en sterfdata weergegeven in de Joodse jaartelling. Op latere graven is ook de christelijke jaartelling te zien. Een van de leden van de familie Menko wilde de Nederlandse data in de steen laten beitelen. Daarvoor heeft hij schriftelijk toestemming gevraagd, zegt Brokers. “Dat deed hij met de woorden dat het toch raar zou zijn als hij zijn brief zou dateren met het jaar 5690.”
Van mei tot en met augustus organiseert de Stichting Vrienden van de Synagoge verschillende rondleidingen over de Joodse begraafplaats. Meer informatie staat op de website van Synagoge Enschede.
