Nieuwe film over Joods Enschede naar aanleiding van wijkwandeling

In Enschede kunnen belangstellenden sinds enige jaren een rondleiding krijgen door de wijken waar vroeger Joden woonden en leefden. De wandeling vormde een inspiratiebron voor het bestuur van de synagoge, die aan de hand ervan een film liet maken voor iedereen die de sjoel bezoekt. ‘In de sporen van een Joods verleden en de geschiedenis van een wijk’ is een documentaire die mensen ter plekke kunnen zien door hem te boeken voor vijf euro per persoon. Onder meer Villa Serphos, Hollandia Matzes en het Volkspark komen in de film aan bod.

‘Prachtig document’

Beelden van de huidige wijk in Enschede worden afgewisseld met oude foto’s en archiefdocumenten. “Ook zijn er op verschillende bijzondere locaties binnenopnames gemaakt, zoals in de Villa Serphos met nog Joodse kenmerken, in het Menko van Damhuis, en bij Hollandia Matzes,” zegt secretaris Gerrie de Vries van de Synagoge Enschede tegen Huis aan Huis Enschede. Hij noemt het ‘een prachtig document voor Enschede met herinneringen en nieuwe situaties. Tijdens de wandeling door de wijk Horstlanden Veldkamp, met de prachtige synagoge aan de Prinsenstraat als begin en eindpunt’, die de mooiste van Europa wordt genoemd.

Inzicht

Met de film krijgen deelnemers inzicht in wat zich hier ooit heeft afgespeeld. “Er is aandacht voor de rijke architectuur van de synagoge, er is aandacht voor de Joodse rituelen, voor de Joodse textielfabrikanten die hier bij elkaar woonden. Maar ook voor bijvoorbeeld een kruidenier die het voornamelijk van haar Joodse klanten moest hebben en op zondag open was.” De documentaire staat ook stil bij struikelstenen die liggen voor de deur van huizen van Joden die in de Sjoa zijn vermoord.

Joodsche raad

“De rol van de Joodsche Raad in Enschede wordt genoemd, die het veel beter lukte dan de Joodsche Raad in Amsterdam om vele Joden van deportatie te behoeden. Gebouwen als Villa Serphos, nu in gebruik door Hogelschool Saxion, was een Joodse villa met een bijzonder verhaal. De villa werd door de Duitsers in de oorlog bezet, maar had desondanks Joden in onderduik. En het verhaal van de textielfabriek van Gelderen waar de gele jodensterren werden gemaakt komt natuurlijk aan bod. Maar ook de Maere, Saxion, het Volkspark en Ariens hebben hun plek in deze film.”

Lees ook:
Els Denneboom-Frank (93), Enschedese zakenvrouw, overleden
In haar woonplaats Boekelo is Els Denneboom-Frank vorige week onverwachts op 93-jarige leeftijd overleden. De zakenvrouw van Joodse komaf was jarenlang een bekend gezicht in Enschede en Twente. In 1992 werd de overlevende van de Sjoa uitgeroepen tot Nederlands Zakenvrouw van het Jaar en tot aan haar dood stond ze nog middenin het leven.