Kostbare torarol keert naar Tsjechië terug, zij het in bruikleen

Een antieke en kostbare Tora-rol is teruggekeerd naar zijn originele plaats in Tsjechië. De rol was eigendom van de grote Joodse gemeenschap die tot aan de Tweede Wereldoorlog in Praag en onder meer ook Brno was gevestigd. Maandag landde de rol vanuit New York op het vliegveld van de Tsjechische hoofdstad, waarna hij naar de huidige Joodse gemeenschap van Brno vervoerd werd. Hij is daar, zij het in bruikleen.

Nadat het toenmalige Tsjecho-Slowakije door de nazi’s werd ontmanteld en Tsjechië werd bezet, werden de bezittingen van Joden aangeslagen. De geroofde kostbaarheden werden verzameld in een collectie, die tot op vandaag de kern vormt van het bekende Joodse Museum naast de Joodse begraafplaats in Praag. De kostbare antieke torarol van de Joodse gemeenschap in Brno kwam van daaruit via omzwervingen echter in New York terecht.

Rabbijn David Maxa van Praag stootte veertig jaar geleden tijdens een zomerkamp in New York op deze rol. Hij achterhaalde vervolgens dat hij ooit toebehoorde aan de Joden van Brno. Dankzij zijn inspanning keert de rol nu in bruikleen terug naar Tsjechië. Na aankomst in Tsjechië kon Maxa eruit voorlezen. In Joods Tsjechië is vreugde over de terugkeer groot. Het komt niet vaak voor dat verdwenen Judaïca weer boven water komt.

Voor de Sjoa leefden in Bohemen en Moravië zeker 117.500 Joden. Vandaag de dag zijn er in Tsjechië een kleine tienduizend Joden aanwezig. Er zijn veel Tsjechische torarollen verdwenene. Naar schatting vonden 1.564 rollen uit het land hun weg naar Joodse instellingen over de hele wereld, vooral dan naar Amerika en Canada. Drie jaar geleden werd een andere torarol, ook afkomstig uit Tsjechië, teruggegeven aan de Joodse gemeenschap van het kleinere Olomouc.

Lees ook:
Gruwelijke ontdekking in Praag: kasseien blijken gebroken Joodse grafstenen
In Praag hebben stratenmakers een gruwelijke ontdekking gedaan. Toen ze werkten aan Wenceslasplein en de oude kasseien eruit sloegen, bleek dat deze vierkante steentjes zijn gemaakt van Joodse grafstenen. Op de onderkant zijn afbeeldingen, nummers en namen van overleden Joden te zien. Dit bevestigt het jarenlange gerucht dat het communistische regime van weleer grafstenen van Joodse begraafplaatsen heeft gestolen om kasseien van te maken.