Lintjesregen 2023: vier van de elf lintjes in Amstelveen naar Joodse bewoners

Het leek woensdagochtend in Amstelveen wel op de uitreiking van de Nobelprijzen in Stockholm: de ene koninklijke onderscheiding na de andere werd aan een Amstelvener van Joodse komaf gegeven. Van de elf lintjes in de gemeente werden er vier uitgereikt aan bewoners met een Joodse achtergrond. Nietsvermoedend werden ze met een smoes naar het gemeentehuis gelokt, waar ze aangenaam werden verrast. Wie zijn deze geluksvogels? En waar in Nederland kregen werden er nog meer ‘Joodse lintjes’ uitgereikt? Een overzicht van de lintjesregen 2023 (deze pagina wordt nog aangevuld. Mail naar info@jonet.nl als u een geluksvogel kent).

Veel in Amstelveen

De gemeente Amstelveen telde dit jaar relatief veel aantal Joodse inwoners die een onderscheiding kregen. Joop Elzas werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau voor zijn vrijwilligerswerk en inzet voor de Joodse gemeenschap. Elzas is sinds dertig jaar actief. Hij was onder meer jarenlang voorzitter van het Nederlands Israëlietisch Kerkgenootschap (NIK) en als bestuurslid van de Nederlands-Israëlietische Hoofdsynagoge (NIHS). Verder zette hij zich vrijwillig in voor het Nederlands-Israëlietisch Seminarium en als bestuurslid van de Stichting Collectieve Maror-Gelden. Elzas kreeg de koninklijke onderscheiding uit handen van burgemeester Tjapko Poppens (VVD).

Een andere Joodse Amstelvener met een lintje is David Goudsmit, die eveneens bestuurlijk actief was voor de Stichting Collectieve Maror-Gelden en en vicevoorzitter was van het Centraal Joods Overleg (CJO). Hij is tevens oud-secretaris van de stichting Vrienden van het Rembrandthuis en voormalig voorzitter permanente commissie NIK. Verder is hij thans voorzitter van het Nederlands-Israëlietisch Seminarium. Goudsmit mag zich Ridder in de Orde van Oranje-Nassau noemen. Naast hem stond Naomi Elzas-Groenewoudt. De echtgenote van Joop Elzas werd lid in de Orde van Oranje-Nassau. Ook zij heeft zich jarenlang ingezet voor Joods Nederland. Zo is ze voorzitter van Chewra Kadisja, actief voor Hadassa en voor de Misjloach Manot actie voor het Cheider. Daarnaast heeft ze 25 jaar vrijwilligerswerk voor Sjoel Amstelveen gedaan.

De vierde geluksvogel in Amstelveen is Coen Abram. Hij werd Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Abram was onder meer penningmeester van de Stichting Zikna, de Stichting Chanukah Concert en de Centraal-Israëlitische Ziekenverpleging (CIZ). Eerder bekleedde hij de functie van secretaris voor de Foresters.

Amsterdamse lintjes

Niet alleen in Amstelveen, maar ook in andere plaatsen in Nederland waren er woensdag onderscheidingen met een Joods tintje te bespeuren. In Amsterdam werd Paul Mosterd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Hij is een bekende bestuurder in de Amsterdamse cultuurwereld, maar zet zich ook in voor Joodse goede doelen en projecten. Zo is hij actief voor Open Joodse Huizen: ‘een jaarlijks initiatief waarbij vertellers, bezoekers en bewoners verhalen delen in huizen waar Joden of verzetsmensen woonden en werkten voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog’. Mosterd zet zich tevens in voor de Museum Plus Bus, een club die uitjes naar musea organiseert voor ouderen. Mosterd is sinds 2011 adjunct-directeur van de Nieuwe Kerk.

Ook speldde burgemeester Femke Halsema (GroenLinks) een lintje op bij Marijke Sterman-Vleeschdrager. Zij was van 1970 tot 2007 werkzaam bij de onderwijstak van het UMC in Utrecht. In 1973 was ze een van de oprichters van de Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs (NVMO), waarvoor ze na haar pensionering in 2007 nog actief bleef. Dit jaar is ze daarmee gestopt. Hiernaast is en was Sterman-Vleeschdrager vrijwillig actief voor de Stichting Sobibor, de Stichting
Tan-Schepers, de Vereniging voor Spierziekten en het project ‘Adopteer een dagboek’ van het NIOD. Ze mag zich Lid in de Orde van Oranje-Nassau noemen

Daarnaast was er in Amsterdam een koninklijke onderscheiding voor John van Grootel. Hij zet zich in voor Hospice Kajan, een plek waar jaarlijks zestig tot tachtig bewoners in een liefdevolle omgeving overlijden. Van Grootel is daar sinds 2012 vrijwilliger. Eerst was hij penningmeester en sinds 2022 is hij er de waarnemend voorzitter. ‘Door zijn gedegen kennis en proactieve houding is het hospice getransformeerd van een informele organisatie met een bescheiden boekhouding naar een professionele organisatie met een gedegen financiële situatie. Het heeft ertoe geleid dat Hospice Kajan financieel gezond is en tot een van de beste van Nederland behoort’, aldus de gemeente Amsterdam. Van Grootel, die tevens bestuurslid is van de LJG Amsterdam, is Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw geworden.

Haagse lintjesregen

Waar in Amsterdam 38 burgers een onderscheiding kregen, waren er in Den Haag 35 geluksvogels te vinden. Een van hen is Anne Dunkelgrün-Friedman, het voormalig hoofd Culturele Zaken van de Israëlische ambassade in Den Haag. Op de dag dat Israël 75 jaar bestaat werd zijn benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Ze oefende jaar functie op de ambassade 25 jaar lang uit en was op allerlei plekken vrijwillig actief.

Mede dankzij Dunkelgrün-Friedman werden honderden niet-Joodse Nederlanders, al dan niet postuum, geëerd met de Yad Vashem-onderscheiding en de eretitel ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’. Het gaat om mensen die met gevaar voor eigen leven het leven hebben gered van Joodse inwoners in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zij is ook vrijwilliger voor het Nationaal Holocaustmuseum in worden en de Stichting Vrienden van Yad Vashem Nederland. Ook helpt ze mee met de organisatie van de jaarlijkse International Holocaust Remembrance Day The Hague.

Lees ook:
Lintjesregen 2022: Rudie Cortissos en vele andere Joodse Nederlanders onderscheiden
Op de dag voor Koningsdag regent het weer lintjes: ruim drieduizend Nederlanders hebben een koninklijke onderscheiding gekregen omdat ze zich op een bijzondere manier verdienstelijk hebben gemaakt voor de maatschappij. Onder hen zijn ook Joodse Nederlanders. Als vanouds waren er relatief veel ‘Joodse lintjes’ in kerngebieden Amsterdam en Amstelveen, maar ook in de Mediene waren er onderscheidingen.