Nieuwe wending in ‘terugvorderen’ ton gemeentesubsidie van Cold Case Team

De zaak rond het Cold Case Team (CCT) en hun onderzoek naar het vermeende verraad van Anne Frank krijgt een nieuwe wending. Dat bleek donderdag in de Amsterdamse gemeenteraad, waar fracties vragen stelden aan dossierwethouder Shula Rijxman (D66) over de honderdduizend euro aan subsidie die de gemeente eerder aan het CCT heeft verstrekt. Er zou inmiddels onderzoek zijn gedaan. Dat bleek echter iets anders te liggen. De wethouder zegde een ‘second opinion’ toe.

Vordering

Na het verschijnen van het boek ‘Het verraad van Anne Frank’, in januari 2022, en de ophef die daarover ontstond, verzocht de Amsterdamse raad het college om de subsidieton terug te vorderen op het CCT. De wethouder zei eerst onderzoek te willen doen, wat onlangs zou zijn afgerond en waarover informatie naar buiten werd gebracht. Er werd gesteld dat er geen juridische grond zou zijn om de ton terug te halen, maar dat wordt door raadsleden en experts betwist.

‘Ontsluiten van data’

Rijxman schreef op 23 januari aan de raad: ‘De basis van de terugvordering zou moeten zijn in welke mate deze doelen zijn behaald. Dat is onderzocht. Uit het onderzoek is gebleken dat er geen juridische grond is om het bedrag terug te vorderen. De onderzoeksaanpak is voldoende gevolgd en de met de gemeente gemaakte afspraken zijn voldoende nagekomen’. Donderdag vergaderde de gemeenteraad over de kwestie. De ton, aldus Rijxman, was bedoeld voor het ‘ontsluiten van data’. Het werd niet duidelijk wat ze daarmee bedoelde.

Onjuist

Rijxman schreef in haar raadsbrief van 23 januari dat de door het CCT ingeleverde dataset van het onderzoek, 8.600 digitale documenten, inmiddels is in te zien. Dat is echter onjuist: Het Stadsarchief is nog volop met de toetsing en technische ontsluiting bezig. Oppositieraadsleden Diederik Boomsma (CDA) en Annabel Nanninga (JA21) stelden hierover vragen, evenals over andere zaken rond het dossier.

Vragen CDA, JA21

‘Waarom kondigde de gemeente aan dat de dataset voldeed voordat deze geheel ontsloten was? Hoe kon dat al geconstateerd zijn? Wat waren eigenlijk de voorwaarden en afspraken? Zo wilden beide volksvertegenwoordigers weten. Maar ook: Had de gemeente de beweringen van hoofd Pieter van Twisk van het Cold Case Team over verregaande samenwerking met diverse instellingen en deskundigen wel gecheckt? En wie had dit allemaal het laatste jaar onderzocht?’ Allemaal vragen van het CDA en JA21 voor het college van burgemeester en wethouders.

Weinig te onderzoeken

In haar antwoorden stelde Rijxman dat er eigenlijk niets tot weinig te onderzoeken viel naar de gang van zaken rond het verlenen van de subsidieton. Er bleken namelijk geen voorwaarden gesteld aan de subsidie, die overigens ‘een innovatiebijdrage’ was, een vorm van geld geven door de gemeentewaarvoor geen vaste criteria bestaan. Die zijn in zo’n geval maatwerk, legde de D66-wethouder uit. Alleen was er ook geen maatwerk geweest. Uit de bijgeleverde stukken bleek, dat het CCT eenvoudigweg middels twee facturen in twee tranches was uitbetaald waar ze om vroegen, plus BTW.

Aanbevelingen

Voordat de ton verstrekt werd, waren er wel degelijk aanbevelingen vanuit instellingen zoals de Anne Frank Stichting en van deskundigen geweest, zei Rijxman. ‘In de informatie die ik heb kunnen terugvinden is er met alle partijen gesproken.” Op 2 januari jongstleden heeft Directeur Digitale Innovatie Ger Baron van de gemeente per mail – die in bezit is van Jonet.nl – reeds beweerd dat er een aanbeveling vanuit de Anne Frankstichting geweest zou zijn. Maar op een verzoek tot inzage daarvan werd niet gereageerd.

Second opinion

Volgens Rijxman, donderdag, is ook dit onderdeel mondeling verlopen. Welke informatie zij dan teruggevonden heeft in het onderzoek blijft vooralsnog onduidelijk. Deze informatie bleek in ieder geval niet aan de stukken te zijn toegevoegd. “Verdient dit de schoonheidsprijs, nee,” zei Rijxman. “Ik vind, en dat wil ik ook aanbieden, dat we een second opinion moeten doen. Ik ben niet tevreden. Ik ben ook verbaasd geweest over het feit dat er helaas in de schriftelijke verslaggeving op geen enkele wijze gekeken is naar meer dan ik u net vertelde.”

Nieuw onderzoek naar coldcase-project: ‘Er is met nog veel meer bronnen geknoeid’
Er is een nieuw onderzoek naar de werkwijze en bevindingen van het coldcaseteam dat uitzocht wie de verrader was van Anne Frank. In het rapport van researcher Natasha Gerson komt een beeld naar voren van een team dat heeft geknoeid met zowel schriftelijke als levende bronnen.