Onrustige nacht in Israël, Iraanse aanval afgeslagen
Israël heeft een onrustige nacht achter de rug vanwege honderden raketten en kamikazedrones die Iran op het land heeft afgevuurd. De aanval is volgens Teheran een vergelding op de vermoedelijke aanval van Israël op een consulaire afdeling van de de Iraanse ambassade in Damascus, waarbij hoge Iraanse legerofficieren omkwamen. Israël heeft bijna alle projectielen onderschept en zal mogelijk terugslaan. Ook Jordanië heeft drones neergehaald. Het was voor het eerst dat Iran Israël aanviel.
De spanningen tussen beide landen liepen al de hele week op, omdat Iran serieus had gedreigd met een aanval op Israël en daar niet van af leek te wijken. Ook niet na pogingen van de Verenigde Staten en China de ayatollahs tot andere gedachten te brengen. Het regime kaapte op zaterdagmiddag een schip in de Straat van Hormuz dat eigendom zou zijn van een Israëlische scheepsmagnaat. Mogelijk was dit een afleidingsmanoeuvre ter voorbereiding op wat nog zou komen.
Op volle kracht
Tegen het einde van zaterdagavond kwam het nieuws naar buiten dat raketten en drones vanaf Iraans grondgebied waren opgestegen richting Israël. “Dit is een serieuze en gevaarlijke escalatie,” zei IDF-voorvoerder Daniel Hagari in een verklaring. “Onze verdedigings- en aanvalfaciliteiten zijn in de hoogste staat van paraatheid gebracht, vooruitlopend op deze grote aanval van Iran. Samen met onze partners opereert het IDF op volle kracht.”
Onrustige nacht
De regering van Jordanië liet weten geen drones in zijn luchtruim te tolereren en die neer te schieten waar mogelijk. Tegen half twee in de nacht hadden Jordaanse straaljagers al tientallen Iraanse drones uit de lucht gehaald. Toch kwamen er van alles in aan in Israël, onder meer boven Jeruzalem, waar alles door de luchtafweersystemen Arrow en Iron Dome werd onderschept. Israëlische gevechtsvliegen hebben meer dan tien kruisraketten buiten de landsgrenzen onderschept.
Niet alleen het Iraanse leger, maar ook terreurgroepen in Irak en Jemen vuurden raketten en drones op Israël af. Volgens Israël is 99 procent van de ingekomen projectielen onschadelijk gemaakt. Volgens Israëlische bronnen ging het om 185 drones, 36 kruisraketten en 110 ballistische raketten, aldus de New York Times. Op allerlei plaatsen in Israël ging het luchtalarm af. Hetzelfde gold voor de gehele West Bank. Ook in Eilat was het dit keer alle hens aan dek.
Israëli’s in het noorden en zuiden moesten van het IDF dichtbij de schuilkelders blijven. Sommige drones kwamen neer, in de meeste gevallen in buitengebieden en soms op een gebouw of op infrastructuur. Ook landden er projectielen op vliegbasis Nevatim, maar grote schade bleef uit. In de Negev-woestijn raakte een meisje zwaar gewond. Verder telt de Israëlische ambulancedienst 31 lichtgewonden. Het gaat om mensen die bijvoorbeeld door hun enkel gingen al hollend naar een schuilplaats. In heel Israël wonen meer dan negen miljoen mensen.
Netanyahu vastberaden
Vooraf had premier Benjamin Netanyahu een korte en krachtige toespraak op televisie gegeven. “De afgelopen jaren, en nog meer in de afgelopen weken, heeft Israël zich voorbereid op de mogelijkheid van een directe aanval vanuit Iran.Onze verdedigingssystemen worden ingezet, we zijn voorbereid op elk scenario, zowel in de verdediging als in de aanval. De staat Israël is sterk, de IDF is sterk, het publiek is sterk,” aldus de premier.
Israël waardeert het dat de VS aan de zijde van Israël staan, ‘evenals de steun van Groot-Brittannië, Frankrijk en vele andere landen’. Netanyahu: “Ik heb een duidelijk principe vastgesteld: wie ons pijn doet, doen wij pijn. We zullen ons tegen elke dreiging verdedigen en dat zullen we doen met kalmte en vastberadenheid. Ik weet dat jullie, burgers van Israël, ook kalm blijven.” Hij verzocht alle burgers te luisteren naar de richtlijnen IDF. “Samen zullen we standhouden, en met Gods hulp zullen we samen al onze vijanden overwinnen.”
Woordje van Rutte
Eerder kondigde Lufthansa al aan de komende dagen niet meer te vliegen op Iran: alle vluchten zijn voorlopig geannuleerd. Op vrijdag zei KLM niet op Israël te vliegen uit voorzorg. Libanon, Israël, Jordanië en Irak sloten hun luchtruim tijdelijk. Verder is de Nederlandse ambassade in Teheran voorlopig dicht gegaan. De Amerikaanse president Joe Biden veroordeelde de aanval van Iran. Ook demissionair premier Mark Rutte (VVD) sprak een woordje mee. Hij spreekt van een ‘zeer zorgwekkende situatie in het Midden-Oosten’.
‘Eerder vandaag is door Nederland en andere landen aan Iran luid en duidelijk de boodschap afgegeven af te zien van een aanval op Israël’, aldus Rutte op Twitter, thans X. ‘Nederland veroordeelt de aanvallen van Iran op Israël ten zeerste. Verdere escalatie dient te worden voorkomen. Zojuist met @DefensieMin Ollongren en @HankeBruinsSlot contact gehad over de laatste stand van zaken. We blijven de ontwikkelingen zeer nauwlettend volgen’. Ook Duitsland, het VK en Frankrijk hebben de aanval veroordeeld.
Meer escalatie?
Bij het krieken van de dag hield de aanval op en in de loop van de ochtend waren er alleen nog Israëlische gevechtsvliegtuigen in de lucht te bespeuren. Zij bewaken het luchtruim permanent voor het geval er toch nog projectielen binnen komen. Ook hebben ze in de nacht veel ervan neergehaald. ‘We hebben ze onderschept. We hebben de aanval afgeslagen. Samen zullen we overwinnen’, aldus premier Netanyahu op Twitter, thans X. Verder waren er in Jordanië brokstukken van neergeschoten projectielen te bespeuren.
Het regime in Teheran heeft aangegeven het hierbij te houden, tenzij Israël reageert. Als dat gebeurt, zal Iran hard terugslaan, aldus de ayatollahs. De Israëlische regering en het leger (IDF) beraamt zich momenteel op een vervolgstap. Wel hebben Netanyahu en het IDF zaterdag al aangegeven dat Israël een aanval niet onbeantwoord zal laten. Op zondag is er een bijeenkomst van de VN-veiligheidsraad op verzoek van het land. Verder zou achter de schermen door westerse en andere landen druk worden uitgeoefend op Israël en Iran om de situatie niet verder te laten escaleren. Gevreesd wordt voor een regionale oorlog in het Midden-Oosten.
Gezworen vijanden
Iran en Israël waren lang goede vrienden, maar zijn sinds eind jaren zeventig gezworen vijanden. Dat komt door de geestelijken in Iran, die na de Islamitische Revolutie van 1979 de macht grepen. In de ideologie van het Iraanse regime is de VS de ‘grote Satan’ en Israël de ‘kleine Satan’. Die laatste moet van de ayatollahs worden vernietigd. Sinds de jaren negentig bouwt Iran daarom aan een atoomwapen om Israël van de kaart te vegen. Intussen heeft Israël al meerdere acties ondernomen om het atoomprogramma van Iran af te stoppen.
Mede omdat Iran ook terrorisme in de regio en de wereld sponsort, is het Midden-Oosten er niet veel veiliger op geworden. Al jaren voedt het regime vazallen, zoals terreurorganisaties Hamas, Hezbollah en de Hoethi’s om Israël en zijn vrienden in de regio dwars te zitten. De aanval van 7 oktober 2023 is gevoed door Iran, aldus de Israëlische diensten. In de maanden daarna waren de vazallen van Teheran overal in het Midden-Oosten extra actief. Israël bombardeerde onder andere wapendepots van Hezbollah in Syrië en ging op 1 april met succes achter hoge Iraanse militairen in Damascus aan.
