Synagoge Deventer in de race voor ‘Monument van het jaar’, stemmen kan hier
In het kader van Open Monumentendag wordt in Deventer een wedstrijd gehouden voor het ‘Monument van het jaar’ in de stad. De synagoge aan de Golstraat is een van de kandidaten. Mensen kunnen online stemmen op de sjoel. Alle stemmen tellen, dus hoe meer stemmen het huis van samenkomst krijgt, hoe beter dat is om de wedstrijd te winnen. Opgeroepen wordt om allemaal op de synagoge te stemmen (stemmen kan beneden). Tot nu toe heeft de kandidaat ruim negenhonderd stemmen gehaald. Een paar jaar terug zou het pand nog worden omgetoverd tot een foodhal, iets waar veel tumult over ontstond.
Over de synagoge
Het Joodse gebeds- en gemeenschapshuis werd in 1892 in gebruik genomen. Deventer telde toen ongeveer vijfhonderd Joodse inwoners. Bij het veertigjarig bestaan van de sjoel vond er een uitgebreide restauratie plaats. Na gedeeltelijke vernieling tijdens de Tweede Wereldoorlog is de synagoge in 1947 opnieuw gerestaureerd, aldus Deventerverhaal.nl, maar het gebouw bleek te groot voor de gedecimeerde Joodse gemeenschap en werd daarom verkocht aan de Christelijke Gereformeerde kerk.
In 1995 is het tegeltableau in het voorportaal hersteld en zijn er gebrandschilderde ramen geschonken, onderdelen die tijdens de bange jaren ’40-’45 verloren zijn gegaan. Vanaf 2010 werd de synagoge gebruikt voor onder andere concerten en kooroptredens, en ook was de Joodse gemeente Beth Shoshanna er actief. Die laatste bracht het georganiseerde religieuze Joodse leven terug in Deventer en omstreken. Stemmen op de synagoge kan hier.
Foodhal-affaire
De synagoge werd een paar jaar geleden gekocht door de Deventerse horecaondernemer Ayhan Şahin, die besloot om de sjoel te verbouwen tot eethal. Volgens de Turkse Nederlander was het een zakelijke beslissing en wilde hij de kleine Joodse gemeenschap in Deventer niet benaderen. Echter, die voelde zich onverwachts in een hoek gezet. Jarenlang zijn er op kleine schaal erediensten en andere religieuze activiteiten in de sjoel geweest, en toen zou dat ineens niet meer kunnen.
De Joodse gemeente Beth Shoshanna had geen geld en middelen om de huur aan Şahin te betalen, en zocht mede daarom de publiciteit op. Er kwam een golf van verontwaardiging op gang en de gemeente keek nog eens dieper in het dossier, waarna wethouder Liesbeth Grijssen (APB) de knoop doorhakte. Volgens haar heeft het college van B en W rationeel en inhoudelijk tot dit besluit gekomen en heeft het zich niet laten leiden door emoties. Toch bezweek de gemeente voor de druk. Uiteindelijk zette die een streep door de plannen van eigenaar Şahin. Er wordt op dit moment gezocht naar een passende bestemming voor het gebouw.
Lees ook:
Streep door plan ‘foodhall in sjoel Deventer’
De gemeente Deventer wil niets meer weten van het plan om van de oude synagoge een foodhall te maken. Het gemeentebestuur stelt echter dat horeca niet passend is bij het rijksmonumentale karakter van het gebouw. Verder doet het plan afbreuk aan ‘de maatschappelijke en historische betekenis van het pand’.
