Welke eieren kies ik voor mijn geld? – column Ya’akov Almor
Het ene ei is het andere niet. Dat is voor Ya’akov Almor, die sinds de jaren tachtig in het Israëlische woestijndorp Mitzpe Ramon woont, zo langzamerhand wel duidelijk. In deze column ontkracht hij mythes over witte en bruine eieren. Koosjer of niet.
Dagelijks lees ik de Vlaamse dagpers, en zeker die van Antwerpen. Waarom? Al meer dan 35 jaar werk ik als als voorlichter en communicatie-expert in de internationale diamantindustrie. Weliswaar is de branche in de Scheldestad langzaam maar zeker op zijn retour, maar nog steeds is die een van de belangrijkste handelscentra in de wereld van ruwe diamant. Ik dien dus goed op de hoogte te blijven.
Op 4 September trok een krantenkop over iets heel anders dan diamant in het Gazet van Antwerpen (GVA) mijn aandacht: ‘Waarom je binnenkort meer witte dan bruine eieren zal eten’ – in Nederland, en misschien ook in België. In Israël, let wel, zijn er sowieso geen bruine eieren te krijgen. Daarover straks meer.
GVA’s verslaggeefster Christine de Herdt meldde dat vanaf dit najaar de meeste eieren in de schappen van Albert Heijn niet meer bruin maar wit zullen zijn ‘Omdat ze duurzamer zijn, klinkt het. Lidl gaat dezelfde toer op en ook Aldi volgt de trend’. De Herdt: ‘Voor het eerst worden bij Albert Heijn meer witte dan bruine eieren verkocht. 60 tegenover 40 procent: dat is de verdeling. En het ‘witte’ aandeel zal nog groeien. “Een bewuste keuze, omdat de witte exemplaren beter zijn voor het milieu,” zegt woordvoerster Ann Maes. “We werken daarvoor samen met leveranciers die zich houden aan bepaalde normen.”
De woordvoerster van de supermarktketen Lidl vertelt dat het witte eierenaanbod klimaatneutraal is, ‘zowel qua energie als voeding. Er moet geen landbouwgrond worden vrijgemaakt om voedsel te verbouwen. Het kippenvoer bestaat uit restjes, zoals oud brood’.
Ik kan me in de afgelopen veertig jaar maar een enkele keer herinneren dat de eieren in de schappen van een Israëlische supermarkt BRUIN waren! Drie jaar geleden, vlak voor Pesach 2020, toen de paniek over Coronapandemie om zich heensloeg, hamsterden de Israeli’s niet alleen toiletpapier, maar ook veel eieren.
Bang dat er op de Sederavond mogelijk gekookte eieren op de traditionele Sederschotel konden ontbreken en er ook geen schaaltjes met gezoute gekookte eieren op tafel zouden staan, besloot de regering enkele tientallen miljoenen eieren uit Spanje in te voeren – en die waren zowaar bruin! De verbazing om, bij het opeslaan van de kartonnen doos, bruine eieren aan te treffen was groot.
Maar waarom zijn er in Israël normaliter geen bruine eieren verkrijgbaar? Dat heeft te maken met de kasjroetregels – de Joodse spijswetten. Bevruchte eieren bevatten bloed en zijn daarom uit den boze. De ongeveer zeven miljoen eieren die in Israël per dag gelegd en verkocht worden, moeten aan die eis voldoen en worden daarom gechecked op bloed. Witte eieren hebben per definitie een dunnere schaal dan bruine. Witte eieren kunnen derhalve door een volledig geautomatiseerde systeem letterlijk worden doorgelicht. Bruine niet. Het systeem verwijdert eieren die bloed bevatten automatisch.
Zijn witte eieren inderdaad beter voor het milieu? Thea van Niekerk, onderzoeker bij Wageningen Livestock Research schrijft in een artikel: ‘Witte kippen eten minder en leggen meer eieren per jaar dan bruine kippen. Er is dus minder grondstof en transport nodig, en dat is beter voor het milieu’. Ik heb me altijd laten vertellen dat bruine eieren gezonder zijn dan witte, maar dat blijkt ook een fabeltje te zijn.
Eén ding is zeker: wit is goedkoper. De Herdt schrijft: ‘Tien witte scharreleieren bij Albert Heijn kosten 1,99 euro. Voor de bruine versie betaal je 4,29 euro’. Israël werd onlangs tot het duurste land van de OECD verklaard. Deze week kocht ik bij de super een doos met twaalf verse witte eieren – Large. Voor omgerekend 3,10 euro. Wat een meevaller!
Deze column is mede mogelijk gemaakt door Stichting Maror.
