Wie is wijs? Hij die van iedereen leert – column Chantal Suissa-Runne

Vaak wanneer ik het nieuws kijk, ben ik met stomheid geslagen van de waanzin die wij mensen in staat zijn elkaar aan te doen. Tegelijkertijd heb ik diepe bewondering voor datgene waartoe de mens allemaal in staat is in goede zin. Zelden schrijf ik hier over mijn zoektocht naar zingeving en spiritualiteit dus misschien is het eens tijd dat te doorbreken. Al als klein meisje zocht ik al naar het hoe en het waarom der dingen. Als ik in bed lag had ik soms het gevoel dat ik boven mijn lichaam zweefde. Ik had levendige dromen waaruit interessante lessen te leren waren en ik had een buitengewone fascinatie voor halfedelstenen, genezende kruiden, Joodse rituelen, de wijsheid van de Natives (indianen) en dat in combinatie met een dijk van een intuïtie.

Kabbala

Dit alles combineerde ik met een vrij rationele, nuchtere en onderzoekende houding. Die had ik van huis uit meegekregen. Op het eerste gezicht misschien een polariteit. Maar hoe meer jaren ik erbij krijg op de teller, des te meer realiseer ik me dat alles in het leven om balans draait. Het feit dat licht alleen bestaat bij de gratie van duisternis en andersom is een open deur, maar er schuilt een diepe wijsheid in. Er zijn vele wegen naar Rome, ook op het gebied van spiritualiteit. Mijn pad heeft langs vele paden geleid. Uiteindelijk voel ik me nu al lange tijd het meeste thuis bij de Kabbala. Ik denk omdat het zo oneindig rijk is en in een letterlijke en figuurlijke taal die vertrouwd voelt. Tegelijkertijd zijn er op mijn pad vele andere wijsheidstradities en vooral mensen geweest die me diepe inzichten hebben gegeven.

Zo leerde ik van een sjamaan toen ik door een hele moeilijke fase heenging dat er altijd een keuze is voor het omgaan met trauma, namelijk in de rol van slachtoffer of in de rol van student. Dat maakt een wereld van verschil, want als student leer je van de pijn en kun je deze daardoor accepteren en uiteindelijk transformeren. Ook leerde ik dat wanneer je werkt met verbinding, je eerst de ultieme afscheiding moet begrijpen. En om eenheid te ervaren helpt het om verscheidenheid doorleefd te hebben.

Volledig

De aikido-master, die ik vaak inhuur bij de trainingen die ik geef op het gebied van leiderschap, teamontwikkeling en onderhandelen, leerde me het belang van het midden en de kracht van het lichaam en onze taal. Soms ontkomen we niet aan chaos, maar in het oog van de orkaan is het stil. Uiteindelijk zoeken we allemaal naar balans. Een prachtig woord is volledig. Om een volledig mens te kunnen zijn moet je vol en ledig tegelijk kunnen zijn. Alles kunnen onderzoeken en al die rijke, geweldige gedachten toelaten en tegelijkertijd de stilte en rust in jezelf kunnen vinden. We zoeken altijd naar het midden. Als een pottenbakker de klei niet precies midden op de schijf gooit spat deze alle kanten uit, maar vanuit het midden kan hij de mooiste creaties maken.

In het Westen zijn we vaak talking heads terwijl echte balans alleen kan bestaan wanneer onze hoofden, harten en buiken zich op een lijn bevinden en allemaal mee mogen doen. In de kabbalistische levensboom zie je deze balans ook zo mooi terug. Denk bijvoorbeeld aan de balans tussen de emanaties chesed (barmhartigheid) en gevoera (oordeel). Beide vermogens hebben we hard nodig. Ik was er altijd al van overtuigd, maar ik raak steeds enthousiaster over het én-én denken in tegenstelling tot of-of… Nieuw Wij maakte daar ooit een prachtige campagne over.

Leiderschap

In het werk dat ik nu doe begeleid ik regelmatig teams op het gebied van leiderschap. Daarvoor gebruiken we onder andere het model van Impeccable Leadership.  Daarin heeft iedere rol en elk begrip een natuurlijke tegenhanger. Wanneer je echt het gedrag van vermijden begrijpt, weet je ook beter hoe je weer in verbinding komt. En om proactief te kunnen zijn, moet je eerst weten wat reactief gedrag is. We delen de wereld graag in, in goed en kwaad, zwart en wit, rechts en links, conservatief en progressief. Lekker overzichtelijk, maar in essentie hopeloos achterhaald. Want het een bestaat altijd bij gratie van het ander en de kunst is de balans te vinden.

De aikido master zegt dan ook: “Vele malen per dag ben ik uit balans, maar ik weet hoe te herstellen.” Dat is de sleutel tot succes. In de ring of dojo en in het leven is het niet perse de sterkste die uiteindelijk wint, maar degene die bij tegenslag het snelst weet te herstellen. In deze tijd waarin we niet zelden veel druk ervaren is dat een waardevolle les. De polariteiten hebben me eveneens als spiritueel leiderschap altijd mateloos gefascineerd. Daarom heb ik me, denk ik, in combinatie met een diep verlangen naar verbinding, altijd ingezet op dit thema in het onderwijs en maatschappelijk veld.

Leren ontvangen

Mijn natuurlijke staat was geven, geven, geven. Tot ik er via de lessen van mijn kabbala-leraar achter kwam dat om te geven je eerst moet leren ontvangen. En dan vooral liefde. Wat je niet hebt kun je namelijk ook niet weggeven. Simpel maar diep. En zolang je met plezier ontvangt, omdat je ook graag wilt geven, houd je de balans in stand. Wanneer ik iets leer van iemand dat diep resoneert, is dat omdat het kennis is die je diep van binnen herkent.

Dat doet mij denken aan de parabel van de engel, die na de geboorte van een baby ‘ssssst’ zegt en zijn vinger tegen de bovenlip van het kindje aandrukt. Precies daar waar wij allemaal dat kuiltje hebben. Het verhaal gaat dat wij, naast het najagen van onze persoonlijke zielsbestemming, ons hele leven bezig zijn met het ons herinneren van de diepe inzichten, die onze ziel al kende en daardoor ook herkent. Ik vind het een prachtig verhaal. Misschien is dat waarom het voelt alsof we ons iets herINneren wanneer we met dergelijke universele wijsheid in aanraking komen. Omdat het al in ons lag te wachten tot wij het ons herinnerden.

Ze zeggen weleens dat sommige mensen in je leven komen als les en anderen als zegen. Wie zijn dat in jouw leven? Als iemand als les komt, is het hoe dan ook de moeite waard de houding van de student aan te nemen, want wie is wijs? Hij die van iedereen leert…

Lees ook:
Versta jij mij? – column Chantal Suissa
‘Op een warme oktober-avond zat ik met mijn gezin in de soeka van familie van vrienden. Het was een mengelmoes aan Joden met allerlei verschillende achtergronden; Jemenitisch, Marokkaans, Bulgaars, Nederlands, Sefardisch, Ashkenazisch. Een hoeveelheid eten voor een heel weeshuis. Gezelligheid, een kakofonie van klinkende glazen, bestek, gelach, kinderen die spelen, pubers die zich opwinden. Allemaal spraken ze Ivriet…’