Angst voor polarisatie in Israël – column Brigitte Wielheesen

Brigitte Wielheesen

‘Benjamin (Bibi) Netanyahu is sinds 2009 premier van Israël en lid van de conservatief-liberale Likoed. Hij staat binnen de partij als uitgesproken rechts bekend. Ik begrijp niet altijd veel van de politiek die hij bedrijft. Ik heb hem een paar keer mogen ontmoeten en ik vind hem een onsympathieke man en zijn vrouw een valse deugniet. Ik hou niet van extremen. Tijdens de parlementsverkiezingen in het voorjaar van 2015 hoopte ik op een overwinning van de Zionistische Unie, geleid door Isaac Herzog en Tzipi Livni. Ik was van mening dat de Israëlische politiek toe is aan een meer gematigde politieke koers en vooral een ander gezicht.

Vorig jaar bezocht ik meerdere malen Israël. Het nieuwe kabinet, met de van Likoed afgesplitste Kulanu, de orthodox-religieuze partijen Shas en Verenigd Thora-Jodendom en Netanyahu’s Likoed-partij, was net geïnstalleerd. Diegenen die twijfelden of ze nu op Herzog of Netanyahu zouden stemmen en uiteindelijk toch op Bibi stemden, kregen spijt. Na de installatie van deze zeer rechtse coalitie klonken er Oi-va-voi ‘s door het hele land. Een groot deel van de bevolking hoopte, net als ik, op een samenwerking tussen de Zionistische Unie en Likoed, waarmee een meer gematigde regeringsperiode zou intreden. Weinigen hadden de huidige constructie voorzien en weinigen waren er blij mee.

Ik ben net een paar dagen terug uit Israël en wat me vooral in Israël opviel, is dat cynisme en onvrede over de samenstelling van het huidige kabinet de maatschappij gijzelt. Dagelijks hoorde ik scheldpartijen op de radiozenders richting Bibi Netanyahu, waarin hij vaak “de idioot” genoemd wordt. Ik sprak met diverse mensen en tot mijn grote schrik werkt de huidige regering links-radicalisme in de hand. De personen die ik sprak, zaten een half jaar geleden nog in het politieke midden of op gematigd links. Ik sprak opnieuw met Shir, een 22-jarige IDF-soldate, die een half jaar geleden nog eens anderhalf jaar heeft bijgetekend na het beëindigen van de dienstplicht. Daar heeft ze nu spijt van, omdat in haar ogen het leger Netanyahu’s politiek uitvoert. Haar grootouders zijn Joodse vluchtelingen uit Iran en Irak. In de weekenden is zij actief in een radicaal-linkse Sefardische “vriendenclub” waarvan de leden zichzelf nu Arabieren noemen. “Ik kom uit een Arabisch land, dus ben ik Arabier net als mijn Palestijnse broeders.” Ik sprak met sportjournalist Avi Meller, de Mart Smeets van Israël, die iedereen oproept om het “rechtse zooitje te laten stikken en Israël zo snel mogelijk te verlaten”. Hij hoopt dat Europa Israël op alle fronten boycot. “Dat zal deze regering een lesje leren.” Hij gaf aan dat hij in een half jaar tijd nog meer naar links is opgeschoven.

Ik aanschouwde een politieke discussie over de NGO’s B’Tselem en Breaking the Silence tussen een echtpaar, waar ik al jaren mee bevriend ben en die mij voor Sjabbes hadden uitgenodigd; een Brits-Joodse lerares die haar echtgenoot voortdurend de mond snoerde met jij-bakken. De hysterie waarin zij acteerde zie je vaak bij extremisten. Uiteindelijk richtte zij zich staand tot mij met het vingertje omhoog met het verwijt – ik had wijselijk mijn mond gehouden – dat ik haar niet steun in deze discussie. Een tirannieke stroom van woorden werd over me heen gekotst en eindigde met haar conclusie dat ik “de nederzettingenpolitiek van deze fascistische regering ondersteun”. Nog voordat ik repliek kon geven, verliet ze de kamer.

Nog nooit heb ik zo veel onvrede gezien onder de bevolking richting een Israëlische regering. Terwijl Netanyahu zijn politieke koers doorzet, keert de bevolking hem de rug toe en radicaliseert ze richting extreem-links. Dit is uitermate zorgelijk als je bedenkt dat dit kabinet nog ruim drie jaar te gaan heeft. De kans is groot dat de Israëlische samenleving zwaar polariseert, waardoor de succesvolle Israëlische democratie in gevaar komt. Ik hoop dat er zo snel mogelijk weer vervroegde verkiezingen komen met een uitslag die meer recht doet aan de wensen van het Israëlische politieke midden.’

Categorie:

Home » Columns en opinie » Angst voor polarisatie in Israël – column Brigitte Wielheesen