Bewoners Joods Antwerpen demonstreren voor vertrek vervuilende goudsraffinaderij

Een goudraffinaderij die de volksgezondheid in gevaar zou brengen is reden geweest voor leden van de Joodse gemeenschap in Antwerpen om de straat op te gaan. Deze week demonstreerden ze voor het vertrek van de smederij, die volgens hen verantwoordelijk is voor een ‘onverklaarbaar hoog aantal kanker- en sterfgevallen’ onder volwassenen en kinderen. Het was voor de eerste keer ooit dat Joodse bewoners van de Scheldestad de straat op gingen om te protesteren. Het bedrijf organiseerde een informatieavond voor de omwonenden waarin het duidelijk wilde maken dat het om een broodje aap-verhaal zou gaan. De demonstratie gooide roet in het eten.

Het gaat om Value Trading, dat eerder de naam Tony Goetz droeg en dat is sinds 2002 actief is in de Jacob Jacobsstraat. Het bedrijf verwerkt goud uit mijnen, oud goud en oud zilver, en heeft 26 mensen in dienst. In juni diende de raffinaderij een aanvraag in voor de verlenging van haar omgevingsvergunning, waarna er bijna tweeduizend bezwaarschriften kwamen uit de buurt. Niettemin gaf het Antwerpse college van burgemeester en schepenen in september een vergunning voor nog eens drie jaar af, zij het dat er moet worden gekeken naar een andere locatie voor daarna. Het dossier ligt nu bij de provincie Antwerpen, die uiterlijk op 16 januari een knoop moet doorhakken.

Op dinsdag organiseerde Value Trading een informatieavond voor de buurt. Volgens de firma zijn de beweringen dat de volksgezondheid onder druk staan indianenverhalen en kan wetenschappelijk worden onderbouwd dat er niets aan de hand zou zijn. De omwonenden denken daar anders over. Zij organiseerden een straatprotest. “Wat kunnen ze mij nog vertellen? Mijn man is dood. Ik ben alleen achtergebleven met acht kinderen,” zei een van de vrouwen tegen het Gazet van Antwerpen (GVA). Allemaal hebben ze hun verhaal. Hun man of hun vader die kanker kreeg en overleed. “We kennen tientallen mensen die allemaal ziek zijn geworden. Hoe veel slachtoffers moeten er nog vallen? Een fabriek als deze hoort niet in het centrum van de stad. Als onze overheid echt zo sterk bezig is met het milieu, hoe kan het dan dat Value Trading hier nog steeds zijn ding kan doen?”

Sylvain Zajfman was een van de organisatoren van de demonstratie en liet aan de krant weten dat hij tientallen mensen kent die aan longkanker zijn overleden, allen buren van de raffinaderij. Het gaat om circa dertig omwonenden die tussen 2016 en nu de dood vonden. Een van de overledenen is rabbijn Aron Cohen, die om de hoek woonde en onlangs stierf aan kanker. Een weduwe zegt tegen het GVA: “Wij vragen geen luxe. God heeft ons gratis gegeven wat we het meest nodig hebben: lucht en water. We vragen niet meer dan dat.” Anderen benadrukken geen problemen te zoeken. “We willen hier gewoon rustig en gezond leven. Een nieuwe vergunning verlenen is onmenselijk.”

Het bedrijf liet metingen uitvoeren en zegt dat de rook die uit de schoorsteen komt en het water dat wordt geloosd onder de normen blijft die de overheid heeft gesteld. Woordvoerder Frederic Picard van Value Trading zegt dat mensen een te simpele oorzaak-gevolgredenering hebben. “In de zin van: wij zien een aantal mensen die kanker hebben, wij zien daar een bedrijf op de hoek van de straat en dus zal dat wel de oorzaak zijn van die kankergevallen. Dat is natuurlijk wel net iets te kort door de bocht,” zegt hij tegen TVA. Het bedrijf betreurt dit. Zajfman blijft bij zijn standpunt en benadrukt dat er iedere dag een gouden, gelige wolk naar boven gaat. “Mensen prikken zich in de ogen en op de huid als ze hierdoor gaan,” doelend op de straat. “Verkoop dat gebouw. Je kunt daar appartementen van maken van een of twee miljoen euro. Met dat geld kun je verhuizen. Laten we in vrede samen leven.”