Broodjesdropping – column David Barnouw

Rond de Tweede Wereldoorlog en de Bevrijding zijn veel verhalen, maar ook mythes en sprookjes, zo laat David Barnouw in zijn column zien. Hij heeft zich op en rond ’80 jaar bevrijding’ geërgerd aan het in stand houden ervan, maar ook aan het gebrek aan kennis en geheugen van het Nederlandse journaille. Van ‘Amsterdamse bezetting’ tot ‘broodjesdropping’.

Trouw, 6 mei: Onder het mom ‘eten verbindt’ praatten tachtig- en achtjarigen tijdens een Vrijheidsmaaltijd in Utrecht over vrijheid en vrede: ‘Corrie herinnert zich nog hoe bij de bevrijding vliegtuigen overvlogen die brood dropten. ‘Dat was Zweeds wittebrood”.’

Je moet achtjarigen geen sprookjes vertellen.

Het Parool, 6 mei: Halsema noemde het Museumplein ‘het zwarte hart van de Amsterdamse bezetting’ (ze zal wel Duitse bezetting hebben bedoeld) en herdacht de 102.000 Nederlandse Joden, Roma, Sint en homoseksuelen ‘die werden gemarteld en vermoord om wie zij waren.’

De burgemeester moet toch weten dat homoseksuelen hier niet vervolgd werden, laat staan gemarteld en vermoord.

De Volkskrant, 6 mei: ‘Ook was er traditiegetrouw een broodjesdropping: een vliegtuig dropte duizenden zakjes met brood en snoepjes’.

Zo houd je de sprookjes in stand.

En natuurlijk profileert Wageningen zich als ‘Stad der Bevrijding’, terwijl zich daar in mei 1945 niets noemenswaardig heeft afgespeeld. Op 4 mei had de Wehrmacht al gecapituleerd en op 5 mei kreeg de Duitse generaal Blaskowitz in hotel De Wereld in Wageningen het capitulatie-bevel. Niets geen onderhandelingen en wat prins Bernhard daar deed, het blijft een raadsel. De volgende dag werd het bevel door Blaskowitz ondertekend in de aula van de landbouwhogeschool. Niets geen onderhandelingen, maar tekenen bij het kruisje.

Een aantal jaren geleden stelde het lokale 4 en 5 mei comité overmoedig voor dat er een ‘Vredesuniversiteit’ in Wageningen ging komen. Niets meer van gehoord natuurlijk.

Alle kranten hadden natuurlijk interviews met hoogbejaarden, maar er hadden net zo goed de interviews uit 2020, 2010, 2000 of nog vroeger in kunnen staan. Het is en blijft een litanie van herhalingen en zelden lees je iets nieuws.

Dat geldt ook voor de televisieprogrammering: het naoorlogse leven van ‘Soldaat van Oranje’, de ‘kille ontvangst van de teruggekeerde Joden’ of het oorlogsleven van Barbie, allemaal oud nieuws. De tv-recensenten, klaarblijkelijk behept met een geheugen van maximaal vijf jaar, bejubelden evenwel deze programma’s als ‘nieuwe en vaak schokkende’ producties.

Terwijl het zaklopen en het rondtoeren met oud geallieerd legermateriaal gewoon doorging, net als de Bevrijdingsfestivals, ging het er natuurlijk ook weer over wie herdacht moet worden op de Dam. Zelden valt er een categorie af, nee er kan altijd wel wat bij. Bleef het vroeger nog tot Nederlanders in Europa en de Overzeesche Gebiedsdelen beperkt, nu moet er ook aandacht komen voor Gaza. Waarom niet voor al die andere oorlogen, ben ik geneigd te denken.

Genoemde Bevrijdingsfestivals stonden de laatste jaren financieel onder druk (voor artiesten is het trouwens wel een zeer commercieel aantrekkelijke dag), want het moest gratis blijven. Ze worden altijd positief beoordeeld, maar waarom? Wie zal er nu tegen gratis naar muziek luisteren zijn, waarbij je wellicht een paar keer synchroon ‘Vrijheid’ moet roepen. Ik stel voor dat er wel toegang wordt geheven, maar dat die vervalt als je ter plekke een contract ondertekent dat je in je vrije tijd in een kazerne een korte oorlogsvoorbereidingscursus volgt. Zien we meteen wat men voor ‘Vrijheid’ overheeft.

In 80 keer 2 minuten, het jubileumboek van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, is trouwens niets te vinden over de door hen zo toegejuichte Bevrijdingsfestivals. Wat wel weer te prijzen valt voor dit waardige Comité, is een ironische bijdrage, die weliswaar achterin staat, maar uniek is voor dit Comité. Onder de kop ‘2027 Die historische dagen zijn te historisch geworden’ heeft David Wertheim een hilarisch interview met de heer Geitekool, voorzitter van bovengenoemd Comité. Lezen!