‘Coalitieakkoord houdt rekening met Joden in Nederland’

Het hoofdlijnenakkoord dat vier rechtse politieke partijen hebben gesloten dekt voor een groot deel de behoeften van Joods Nederland. Dat blijkt uit onderzoek van Jonet.nl naar het akkoord Hoop, lef en trots van PVV, VVD, NSC en BBB. De vier presenteerden hun document, dat 26 pagina’s telt en op hoofdlijnen geschreven is, samen op donderdag. Tijdens de perspresentatie werd de Joodse minderheid niet specifiek genoemd.

In de paraaf over Asiel en Migratie staat dat de Holocaust en de slachtoffers ervan zullen worden meegenomen bij de inburgering van nieuwkomers. Dat komt erop neer dat de Sjoa en het huidige Joodse leven in Nederland onderdeel worden van de integratiecursus, iets wat vooralsnog niet het geval is. Binnen de actieve Joodse gemeenschap heersen angst en onzekerheid over migranten uit moslimlanden die daar generaties lang zijn opgehitst door regimes tegen Israël en ‘de Joden’.

Joods politienetwerk

Voor wat betreft veiligheid zullen het Joods Politienetwerk en het netwerk Roze in Blauw [voor LHBTIQA+’ers, red.] extra geld en middelen krijgen, zo meldt het coalitieakkoord. Dat betekent dat Michel Theeboom en zijn collega’s van het Joodse politienetwerk straks meer kunnen doen aan bewustwording van antisemitisme, discriminatie en Joodse gevoelens in de samenleving, maar ook binnen de politie en onder andere hulpverleners. Hetzelfde geldt voor Roze in Blauw, dat zijn best doet om geweld en discriminatie tegen LHBTIQA+’ers tegen te gaan.

Op het gebied van veiligheid wordt de Joodse groep niet specifiek genoemd. Echter, Joden die op straat worden aangevallen of lastig gevallen, zouden in de toekomst op meer actie kunnen rekenen, net als andere burgers. Het akkoord spreekt van ‘keihard optreden tegen grensoverschrijdend gedrag en tegen intimidatie ten opzichte van eenieder, en tegen alle vormen van straatterreur. Aanhouden, berechten, straffen, met inbegrip van mogelijke detentie, en mogelijke gevolgen voor een verblijfstitel nagaan: alle middelen op gepaste wijze inzetten.’

Verder wordt ‘de aanpak tegen antisemitisme versterkt’, evenals persoonlijke vrijheden, zo schrijven PVV, VVD, NSC en BBB. Uit het akkoord: ‘Er worden maatregelen genomen tegen geweld gericht tegen LHBTIQA+’ers. Om (kwetsbare) jongeren te beschermen die worden gedwongen om hun seksuele gerichtheid te onderdrukken, wordt een effectieve aanpak geïntroduceerd. Er wordt daadkrachtig opgetreden tegen degenen die zich schuldig maken aan discriminatie, racisme, antisemitisme en moslimhaat, zowel op straat als online’.

Cybercrime

Nederland wordt bedreigd door islamitisch terrorisme en de georganiseerde misdaad, schrijven de beoogde coalitiepartners. ‘Verder staat onze veiligheid onder druk door mensenhandel, bedreigingen, terrorisme, cybercriminaliteit, personen met verward gedrag, maatschappelijke polarisatie en onvrede. Veiligheid en een weerbare samenleving zijn topprioriteiten. Dat vereist scherp optreden tegen allen die vrijheid en veiligheid bedreigen. De nationale veiligheid moet worden beschermd. De zware, georganiseerde misdaad moet krachtig worden bestreden. Gezag en respect in de openbare ruimte moeten worden hersteld’.

Voor wat betreft Israël is in het akkoord eveneens een alinea ingeruimd. Daarover staat te lezen: ‘Nederland steunt het bestaansrecht en de veiligheid van de staat Israël. Met inachtneming van de oplossingen voor het Israëlisch-Palestijnse conflict en de diplomatieke belangen, wordt onderzocht wanneer verplaatsing van de ambassade naar Jeruzalem op een daartoe geschikt moment kan plaatsvinden. Nederland neemt het initiatief tot oprichting van een internationaal tribunaal voor de berechting van misdrijven (waaronder genocide) door IS (Da’esh)’.

‘Ambassade verhuizen’

Het aankomende kabinet gaat dus onderzoeken of de Nederlandse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem kan worden verplaatst. Dat is een heikel punt, want in de moslimwereld wordt Jeruzalem niet erkend als hoofdstad van Israël en daarom hebben Nederland en vele anderen hun ambassade in Tel Aviv. Alleen de Verenigde Staten [onder president Donald Trump, red.], het territorium Kosovo, Papua Nieuw-Guinea, Honduras en Guatemala hebben hun ambassade naar Jeruzalem verhuisd. Overigens onderzoekt Argentinië momenteel ook of het een verplaatsing wil. De kans is groot dat dat gaat gebeuren.

Joodse reacties

De Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding (NCAB), Eddo Verdoner, is positief over de intenties in het hoofdlijnenakkoord. Hij schrijft op X: ‘Vandaag presenteren PVV, VVD, NSC en BBB het hoofdlijnenakkoord. Het akkoord noemt versterking van antisemitismebestrijding als een van de prioriteiten. Teams zoals het Joods Politienetwerk worden versterkt. Er wordt daadkrachtig opgetreden tegen degenen die zich schuldig maken aan antisemitisme en haat, zowel op straat als online. Daarnaast moet kennis over de Holocaust en de slachtoffers onderdeel zijn van de inburgering. Deze punten zijn in lijn met het werkplan van de NCAB’.

Ook het Centraal Joods Overleg (CJO) heeft gereageerd. De parapluorganisatie van georganiseerd Joods Nederland schrijft: ‘Het CJO is zeer positief over de punten in het hoofdlijnenakkoord die gaan over de bestrijding van antisemitisme en de aangekondigde maatregelen. Wij wachten de uitwerking door de nog te benoemen ministers met belangstelling af’.

Half jaar bezig

Tijdens de verkiezingen van 22 november 2023 behaalden de vier beoogde coalitiepartijen een meerderheid van 88 zetels. Samen gingen ze aan de slag om een nieuw kabinet in elkaar te sleutelen dat rechts-georiënteerd is. In de eerste weken na de verkiezingen had met name NSC van Pieter Omtzigt grote problemen met de rechtstatelijkheid van de PVV van Geert Wilders, die door de jaren heen allerlei standpunten had ingenomen die indruisen tegen de democratische rechtsstaat. Nadat hierover garanties waren ontstaan en nadat Omtzigt zijn zin kreeg over de vorm van het kabinet, ging de informatie in april de inhoudelijke fase in. Nu is het tijd voor de formatie van een kabinet dat er half juni moet zijn. Bij elkaar is er dan ruim een half jaar onderhandeld.