Joodse werkkampen Gelderland krijgen mogelijk monument
Verschillende werkgroepen zijn daar in samenwerking met Herinneringscentrum Kamp Westerbork mee bezig. In Gelderland zijn tien Joodse werkkampen geweest. Er waren kampen in Ede, Arnhem, Nunspeet, Putten, Ederveen, Ochten, Ellecom, Ruurlo, Zelhem en Lievelde. Slechts weinig mensen weten dit, omdat er niets meer van te zien is.
In opdracht van Kamp Westerbork is daarom een monument ontworpen dat bij de vergeten Joodse werkkampen kan worden geplaatst. In samenwerking met lokale verenigingen wordt gekeken of er een monument gerealiseerd kan worden. Naast het gedenkteken is er voor de basisscholen ook een lespakket ontwikkeld.
Begin januari 1942 moesten honderden Joodse mannen huis en haard verlaten om te gaan werken in speciale kampen. Zij kwamen terecht in meer dan veertig werkverruimingskampen in vooral Noord- en Oost-Nederland. Deze kampen bleken uiteindelijk een voorportaal van deportatie naar kamp Westerbork en de vernietigingskampen in het oosten van Europa. De Joodse kampen vormen tot op de dag van vandaag een onbekend stuk geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog.
In de gemeente Ede waren twee Joodse werkkampen gesitueerd. Bij kasteel Bruynhorst in Ederveen en ter hoogte van de Dwarsweg in Ede stonden barakken van kamp It Schut. In de zomer van 1942 kwam de eerste groep Joodse dwangarbeiders naar het kamp. Een onbekende Joodse man schreef: ‘Morgen vertrek ik naar Ede en met mij verschillende anderen. Ook de Duitse jongen, die wij in huis hadden’. Op 3 oktober 1942 werden de dwangarbeiders naar kamp Westerbork gestuurd. Na de oorlog werden, in verband met de woningnood, gezinnen in de barakken ondergebracht. De barakken werden tussen 1959 en 1962 afgebroken [bl].
