Katja Happe nieuwe Cleveringahoogleraar van de Universiteit Leiden

De Duitse historica Katja Happe, bekend van het boek ‘Veel valse hoop’, is de nieuwe Cleveringahoogleraar van de Universiteit Leiden. Op 26 november houdt ze de Cleveringa-oratie. Happe doet onderzoek naar de Jodenvervolging in Nederland en schreef daarover het alom geprezen ‘Veel valse hoop’. De Duitse vindt de benoeming ‘een hele eer’. Happe: “Ik kende het verhaal van het protest van Rudolph Cleveringa, maar wist niet dat er jaarlijks een nieuwe Cleveringahoogleraar wordt benoemd.”

Happe schreef haar boek eerst in het Duits. Van het boek Viele falsche Hoffnungen waardoor Duitse lezers kennis konden maken met de Nederlandse houding ten opzichte van de Joden in de Tweede Wereldoorlog. In Nederland werd circa 75 procent van de Joden gedeporteerd, het hoogste aantal in Noord- en West-Europa. Alleen al dit gegeven was in Duitsland niet echt bekend. In haar boekwerk analyseert Happe de uiteenlopende redenen voor het hoge percentage, waaronder de gezagsgetrouwe cultuur van de Nederlanders en de houding van de Nederlandse overheid.

De historica interesseerde zich al op jonge leeftijd voor de geschiedenis van Nederland in de Tweede Wereldoorlog. In de stad Siegen studeerde ze Germanistiek en geschiedenis, waarna ze haar studie geschiedenis vervolgde in Groningen. Haar afstudeerscriptie ging over de behandeling van ‘moffenmeiden’ in Nederland. Tegenwoordig is Happe directeur van de gedenkplek Ladelund in de Duitse deelstaat Sleeswijk-Holstein. Kamp Ladelund was eind 1944 een buitenkamp van het concentratiekamp Neuengamme. Het kamp bestond zes weken, maar in deze korte tijd kwamen 301 gevangenen om. Onder hen waren 111 mannen uit Putten.

Eerder was de Duitse al een paar jaar gastonderzoeker bij het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD). Ook werkte ze als wetenschappelijk medewerker aan het Germanisches Nationalmuseum in Neurenberg en was ze onderzoeker aan de Universität Siegen. 

Lees ook:
Veel valse hoop – boekrecensie
De jonge Duitse historica Katja Happe is het gelukt in vijfhonderd pagina’s een helder en veelomvattend boek over de Jodenvervolging in Nederland te schrijven. De titel ‘Veel valse hoop’ slaat op de vooroorlogse periode (‘Nederland zal wel weer neutraal blijven’) én op de oorlogsperiode met de vele vrijstellingslijsten die uiteindelijk allemaal ‘platzten’. Zelfs de Joodse werkkampen in Noord- en Oost-Nederland werden door veel Joden als ‘veilig’ beschouwd.