Met kippa op en vóór de hostie de kerk uit – column Roland Vos

Roland Vos was in Praag en deed een rondje langs de Joodse bezienswaardigheden. Het werd een bijzondere rondgang, dwars door een kerk met kippa op. Een nieuwe gewaarwording voor de columnist.

Twee uur eerder dan dat mijn wekker gaat, word ik wakker in mijn hotelkamer bed. Altijd wennen zo een eerste nacht. Uitgebreid ontbijten, maar die koffie… gelukkig heb ik mijn eigen koffiemachientje mee. Even nog een aanwijzing sturen naar een van mijn medewerkers in het Museumcafé van het Joods Cultureel Kwartier – ik ben dan wel een paar dagen weg, maar de musea zijn gewoon open.

Met mijn keppel in mijn achterzak – eerst maar eens kijken hoe veilig het hier is – stap ik op een elektrische step en suis ik door het verkeer van de Tsjechische hoofdstad. Ik denk nog: als ik dit durf, kan ik die keppel ook wel dragen. Graag wil ik de beroemde Joodse wijk van Praag bezoeken en natuurlijk wil ik ook graag het Joods Museum van de stad aandoen; dus eerst naar de Jerusalemski Synagoge. Dwars door het verkeer en over een soort van snelweg ga ik in volle vaart op mijn stepje verder.

Omdat ik niet weet of ik hier wel mag rijden, haal ik een politieauto rechts in om te kijken wat er gebeurt. Niets. Net als in ‘mijn’ Amsterdam mag hier blijkbaar alles. Aangekomen bij de synagoge blijkt dat die dicht is. Net voordat ik besluit weg te gaan, lees ik toch maar even wat er op de bordjes bij het hek staat. Het is duidelijk: ik ben hier te vroeg gekomen, straks gaat het pas open.

Na het horen van een kerkklok besluit ik een oude kerk te bezichtigen. Ik had het kunnen weten: het is zondagochtend en daarom ik kom middenin een katholieke mis binnen. De kerk  heeft een prachtig interieur. Veel goud, mooie schilderingen en heilige beeldjes. In het midden een tafeltje met wijn, druiven, challes, twee kaarsen en een bakje voor de hostie, zo denk ik.

Een paar mannen in witte jurken begint iets te zeggen en de goegemeente prevelt mee. De hoofdman zwaait met een ding waar rook en stank uitkomt, wierook? De jurkenbrigade blijkt met een heel team te zijn, bestaande uit grote mannen en kleine jongetjes. Met gevouwen handen lopen ze braaf een rondje door de kerk. Ik sluip snel uit het middenpad en voeg in in een van de bankjes. Uiteindelijk besluit ik maar weg te gaan: stel je eens voor dat ik straks zo’n hostie krijg of net als in Curaçao iets moois mag doen. Dus ga ik voor de hostie de kerk uit.

Terug naar de synagoge, die nu wel geopend is. En tja, wat zal ik zeggen? Deze is ook prachtig van buiten en van binnen ook, maar het is zonde van alle vitrines met exposities die het oorspronkelijke interieur en functie ervan overschaduwen. Het is duidelijk dat het hier om een sjoel met een museumfunctie gaat.

Voor mijn vertrek vraag ik nog aan iemand of ik buiten veilig mij keppel kan ophouden. Toch een beetje jammer: voorheen had ik dat niet gevraagd, maar na al die gekte in Amsterdam vroeg ik mij dat toch ineens af. De medewerker is echter verbaasd en stelt mij gerust over de veiligheid voor Joden in Praag.

Opnieuw stap ik op mijn elektrische huur-step – jammer dat er niet overal asfalt ligt – om te rijden naar naar het Joods Museum. Dat bestaat uit diverse oude synagogen en de oude Joodse begraafplaats van Praag, waar duizenden Joden op een kluitje begraven liggen. Het zijn prachtige gebouwen, maar ook hier is door de tentoonstellingen weinig overgebleven van de oude sfeer. Wel is er op twee plekken aandacht voor de gegijzelden in Gaza, mooi!

In een van de synagogen zijn alle namen van in de Tweede Wereldoorlog vermoorde Praagse Joden op de muur geschilderd. Zeer indrukwekkend. Hetzelfde geldt voor die prachtige begraafplaats. Ik sluit mijn ochtend af met een lunch, want dat is wat we doen als we onder de indruk zijn. Toch?