Sondheim werd de Shakespeare van het musicalgenre genoemd – in memoriam

Waarom zijn liedjes noodzakelijk bij een verhaal? vroeg componist Stephen Sondheim zich altijd af. Antwoord: als het niet noodzakelijk is, dan wordt het uiteindelijk ook niet erg goed. De toondichter en tekstschrijver overleed gisteren op 91-jarige leeftijd. Sondheim arrangeerde veel bekende songs, zoals ‘Send in the clowns’, en muziek voor musicals als West Side Story, Sweeney Todd en Follies. Ook schreef hij filmmuziek voor onder andere de film Dick Tracy, uit 1990. Sondheim werd ook wel de Shakespeare van het musicalgenre genoemd.

Sondheim werd geboren op 22 maart 1930 in een Joods gezin in New York City. Hij was de zoon van Etta Janet en Herbert Sondheim. Zijn grootouders van vaderskant, Isaac en Rosa, waren Duitse Joden en zijn grootouders van moederskant, Joseph en Bessie, waren Litouwse Joden uit Vilnius. Zijn vader maakte jurken die door zijn moeder werden ontworpen. De componist groeide op in de Upper West Side van Manhattan en, nadat zijn ouders waren gescheiden, op een boerderij in de buurt van Doylestown, Pennsylvania.

De eerste musical die Sondheim zag was Very Warm for May van Jerome David Kern en Oscar Hammerstein. Hij was toen negen jaar oud. Na zijn verhuizing naar Pennsylvania en werd hij praktisch gezien de buurjongen van Hammerstein. Die had een grote invloed op Sondheim. Nadat hij op zijn vijftiende zijn eerste musical By George had geschreven, bracht hij die naar Hammerstein, die zijn ongezouten maar opbouwende kritiek gaf en de puber onder zijn hoede nam. Hij behandelde hem als een volwassene en leerde hem alles wat hij wist over het schrijven van musicals.

Desalniettemin ging Sondheim niet meteen naar Broadway. Eerst studeerde hij wiskunde, maar al gauw schakelde hij over op het schrijven voor theater en musical. Hij behaalde zijn diploma in 1950 aan het Williams College, een particuliere hogere opleiding voor de vrije kunsten in Williamstown, Massachusett. Ook ontving hij de Hubbard Hutchinson Prize for Music Composition. Deze prijs bedroeg een bedrag van drieduizend dollar per jaar om zich verder te ontwikkelen op musicalgebied. Vervolgens studeerde hij muziektheorie en compositie bij Milton Babbitt.

Zijn grote doorbraak had Sondheim in 1957. Toen hij 26 jaar oud was schreef hij samen met Leonard Bernstein de teksten voor de musical West Side Story. Na het schrijven van de liedteksten Gypsy in 1959 profileerde hij zich steeds meer als componist van Broadwaymusicals, waarvoor hij ook de teksten bleef verzorgen. Zo volgden onder meer A Funny Thing Happened on the Way to the Forum (1962), Follies (1971), A Little Night Music (1973), Sweeney Todd (1979) en Merrily We Roll Along (1981). Andere musicals waarvoor hij de muziek en teksten schreef waren onder meer Anyone Can Whistle (1964), Do I Hear A Waltz (1965) en Bernsteins Candide (1974).

Sondheim werd ook wel de Shakespeare van het musicalgenre genoemd. Zijn liedteksten en muziek zijn markant, karakteristiek en daarmee zeer typerend voor zijn karakters. Volgens critici wist hij ‘alledaagse dingen om te zetten in prachtige poëzie’. Zelf zei hij ooit: “Minstens de helft van mijn teksten houdt zich bezig met ambivalentie: tegenstrijdige gevoelens.” Sondheim componeerde ook muziek voor het witte doek, waaronder voor Warren Beatty ‘s film Dick Tracy uit 1990. Het nummer ‘Sooner or later (I Always Get My Man)’, lever de Sondheim een Oscar op. Verder won hij voor zijn werk Tony Awards en een Pulitzer.

Lees ook:
Shiri Maimon krijgt hoofdrol in musical Chicago
Een Israëlische zangeres krijgt haar gedroomde kans op Broadway. Shiri Maimon kreeg onlangs het aanbod om Roxie Hart te spelen, de hoofdrol in de populaire musical ‘Chicago’. Dit meldde de Israëlische televisiezender Channel 10. De 36-jarige Maimon stond kort geleden nog op de planken in het Habima theater in Tel Aviv, in een productie van de musical ‘Evita’. Waarschijnlijk hebben de producenten van ‘Chicago’ haar daar gezien. Al spoedig volgde een uitnodiging voor een serie gesprekken en een auditie in New York.