Synagoge Groningen verzorgt Joodse vrouwentoers

Vrouwen hebben een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis en dagelijkse gang van zaken in Joods Groningen. Om hen te eren en de rol van de vrouw in het Jodendom te zien, is de Synagoge Groningen met een speciale rondleiding gekomen: de Joods-Groningse Vrouwen Tour. In een route, die ongeveer een uur duurt, neem een gids de groep mee in de sjoel en de wisselexpositie ‘de Joods-Groningse vrouwengalerij’. De eerste rondleiding is reeds geweest.

Vrouw en sjabbat

‘Op vrijdag vóór zonsondergang werken Joodse vrouwen hard aan de voorbereiding van de sjabbat. Ze maken het koken af en maken het huis schoon. De tafel is gedekt voor de eerste sabbatmaaltijd en alle dingen die mensen aan het werk herinneren, zijn aan het zicht onttrokken’, schrijft de Synagoge Groningen op haar website. ‘De vrouw des huizes begint de sjabbat met het aansteken van twee kaarsen op tafel…. tenminste dat is een meer traditionele gang van zaken’.

Andere vrouwen

De toer hoort bij het randprogramma van de tijdelijke tentoonstelling over Joodse vrouwen in Groningen en gaat niet alleen in op de rol van de vrouw in het traditionele Jodendom. Dat blijkt uit de verschillende levensverhalen die in de rondleiding gedeeld worden. ‘Schrijver Josepha Mendels (1902-1995) ervoer de tradities als benauwend en verliet daarom al op jonge leeftijd het ouderlijk huis in Groningen. Lenny Wolgen-Salomons (1942-2010) groeide ongewild op zonder haar ouders. Zij overleefde de Holocaust. In de jaren zeventig slaagde zij er in om Synagoge Groningen van de sloophamer te redden’.

Mediene

Mensen die mee willen op de rondleidingen van 8 maart en 31 maart kunnen zich nog bij de Synagoge Groningen aanmelden. In de sjoel aan de Folkingestraat is sinds 2021 een nieuwe vaste tentoonstelling te zien. Het huis van samenkomst is de grootste in Noord-Nederland en heeft nog een actieve kehilla. Het is volgens kenners een van de voorbeelden waaruit blijkt dat Joods leven in de Mediene nog goed mogelijk is. Toch kampt ook de synagoge van Groningen met uitdagingen: afgelopen november werd de jaarlijkse tocht op Kristallnacht uit veiligheidsoverwegingen afgelast.