‘Toekomst Amstelland Ziekenhuis en CIZ zekergesteld’

Het Amstelland Ziekenhuis en het bijbehorende Centrale Israëlietische Ziekenverpleging (CIZ) hoeven niet te vrezen voor hun toekomst. Het ziekenhuis, dat in de afgelopen jaren in financieel zwaar weer verkeerde, gaat het volgens het bestuur redden omdat er een deal is gesloten met banken en zorgverzekeraars. ‘Met de nu gemaakte afspraken kan het ziekenhuis in drie jaar tijd toegroeien naar een financieel gezonde situatie,’ aldus het bestuur in een persbericht. Vorige week was in Amstelveen onrust ontstaan nadat het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis en de Flevolandse IJsselmeerziekenhuizen waren omgevallen. Mensen dachten dat het Amstelland ook aan de beurt was en belden verontrust met het CDA, dat vragen stelde in de gemeenteraad. Het bestuur gaf daarop aan dat van een dreigend faillissement geen sprake is.

Geen begroting rond
De reden voor de onrust was niet alleen het failliet gaan van de andere ziekenhuizen, maar ook het feit dat het Amstelland Ziekenhuis nog geen begroting had ingeleverd over 2017. De jaarbegroting moet jaarlijks gecontroleerd worden door een externe accountant. Zorgverzekeraars Zorg en Zekerheid en Zilveren Kruis geven aan dat het Amstelveense ziekenhuis in de regio van absoluut belang is. ‘Het ziekenhuis heeft tijdig en proactief contact met ons gezocht, waardoor we gezamenlijk een toekomststrategie konden bepalen,’ aldus de verzekeraars in een verklaring. ‘Positief is dat Ziekenhuis Amstelland met constructieve plannen goed op weg is met de reorganisatie. In overleg met de banken en andere stakeholders zijn inmiddels afspraken met Ziekenhuis Amstelland gemaakt voor de komende drie jaar.’

Drie jaar gewonnen
Door de bank genomen heeft het Amstelland Ziekenhuis nu drie jaar respijt gekregen en kan de organisatie in 2021 weer gezond zijn. Bestuursvoorzitte Esther Agterdenbos, die vorig jaar bij haar aantreden een penibele situatie aantrof, is tevreden. ‘Van meet af aan was duidelijk dat we aan de bak moesten om het tij te keren. Een reorganisatie hoorde daarbij. De eerste positieve effecten van de reorganisatie zijn inmiddels zichtbaar’, schrijft ze. De financiële problemen van het Amstelland Ziekenhuis waren volgens het bestuur ontstaan door krapte op de arbeidsmarkt en een niet-kritische sturing op de inkoop. Ook werden er in de afgelopen jaren deelnemingen afgestoten en was de ICT door de reorganisatie erg duur geworden, waardoor er extra onkosten werden gemaakt.

Solvabiliteit
Al in 2016 kwam het Amstelland Ziekenhuis in het nieuws omdat het in financieel slecht weer was beland.  Volgens Het Parool was dit gebleken uit de jaarrekening over 2015. Daarin stond dat de solvabiliteit (de verhouding tussen eigen vermogen en vreemd vermogen, een graadmeter voor bestaanszekerheid) achteruit was gegaan tot 10,2 procent, wat bijna vijf procent onder de grenswaarde lag van huisbankier Rabobank. Zodoende zou het ziekenhuis volgens de krant op omvallen hebben gestaan. Het bestuur van het ziekenhuis en van de CIZ lieten Jonet.nl weten dat er hard werd gewerkt aan een oplossing, en dat het alweer de goede kant opging. De Joodse zorg was niet in gevaar, zo luidde het.

CIZ had vertrouwen
Destijds verklaarde CIZ-voorzitter Rogier Bloq schriftelijk: ‘De ingezette koers van het ziekenhuis heeft het vertrouwen gekregen van de bank en de verzekeraars. Hierdoor is het acute bestaansgevaar vooralsnog geweken en wordt er hard doorgewerkt aan de implementatie van de plannen om de toekomst zeker te stellen. De Vereniging CIZ onderschrijft de toekomstvisie en aanpak van de Raad van Bestuur van het ziekenhuis. Hun keuze om speciale aandacht te besteden aan de zorg voor de jongeren en de ouderen in deze regio, zien wij als een stevige basis om invulling te blijven geven aan de Joodse identiteit binnen Ziekenhuis Amstelland.’

Nieuwe Joodse afdeling
Afgelopen voorjaar opende burgemeester Bas Eenhoorn (VVD) van Amstelveen een geheel vernieuwde Joodse afdeling van het Amstelland Ziekenhuis. Hier wordt het werk van de CIZ, zorg met nesjomme, doorgezet. De burgervader sloeg een mezoeza in de deurpost en opende daarmee de vernieuwde vleugel. In het gedeelte staan objecten van industrieel ontwerper Piet Cohen, die allemaal een Joodse feestdag uitbeelden. ‘Deze bijzondere en permanente expositie geeft invulling aan het specifieke Joodse karakter van de afdeling. Ziekenhuis Amstelland is er trots op om van een groot designer de werken permanent te mogen exposeren’, aldus het persbericht van het ziekenhuis. De mezoeza is eveneens ontworpen door Cohen. Dit is een kokertje met een perkament-rolletje met een tekst uit de Tora. Volgens traditioneel Joods gebruik wordt dit op deurposten aangebracht. Een nieuwe woning wordt dan ook altijd ingewijd met het slaan van een mezoeza.

Joodse ziekenzorg
Door de fusie in 1978 tussen het toenmalige Nicolaas Tulp ziekenhuis en CIZ heeft het Ziekenhuis Amstelland een voor West-Europa unieke Joodse vleugel. De geschiedenis van de Joodse zorg gaat echter al terug naar circa 1900. Destijds waren er in Amsterdam twee Joodse ziekenhuizen, het Nederlands Israëlietisch Ziekenhuis (NIZ) en het Portugees Israëlitisch Ziekenhuis (PIZ). In 1911 werd de Vereniging Centrale Israëlietische Ziekenverpleging (Vereniging CIZ) opgericht. Het doel was een particulier ziekenhuis te exploiteren voornamelijk voor de beter gesitueerde Joden, die zich in een vertrouwde Joodse omgeving en volgens de Joodse ritus wilden laten verplegen. En zo werd vijf jaar later in de Jacob Obrechtstraat in Amsterdam de CIZ geopend. Op 18 november 1949 werd de beslissing genomen om tot één Joods ziekenhuis te komen, waarbij om louter praktische reden voor de naam CIZ is gekozen. Elf jaar later vond er nog een uitgebreide nieuwbouw plaats om aan de behoefte van extra bedden te voldoen.

Mede vanwege het kleiner worden van de Joodse gemeenschap en de afname van de behoefte aan Joodse verpleging, ging de CIZ in 1971 fusiegesprekken aan met het toenmalige Nicolaas Tulp ziekenhuis (thans Ziekenhuis Amstelland). Er werd afgesproken dat er een aparte Joodse vleugel kwam met zeventig bedden, waar de Joodse ritus gehandhaafd zou blijven. Op dinsdag 9 mei 1978 werd de Joodse CIZ-vleugel in Amstelveen geopend. Nog steeds functioneert dit gedeelte van het ziekenhuis en komen Joden uit binnen- en buitenland hier naartoe om zorg te krijgen.