Verlichting en camera bij beeld Anne Frank

De gemeente Amsterdam neemt alsnog maatregelen om het beeld van Anne Frank op het Merwedeplein in Ansterdam-Zuid te beschermen. Gerichte verlichting moet het beeld ook ‘s avonds goed zichtbaar maken. De politie plaatst een tijdelijke camera in het kader van het onderzoek naar de recente vernielingen.

“De gerichte verlichting op het standbeeld van Anne Frank maakt het beeld zichtbaar in het donker en kan het risico op herhaling hopelijk verminderen”, zegt voorzitter Bart L. Vink (D66) van stadsdeel Zuid in een reactie. De verlichting is afgelopen vrijdag geplaatst.

Daarnaast heeft de politie cameratoezicht ingesteld. Het gaat om een zogenoemde opsporingscamera, die de politie gebruikt om meer informatie te verzamelen over de bekladding van het beeld, vorige week zondag. Het gaat om een tijdelijke maatregel die is genomen na overleg tussen loco-burgemeester Rutger Groot Wassink (GroenLinks), politie en justitie. Het stadsdeel is vervolgens op de hoogte gesteld van het besluit.

Terughoudend

Vorige week liet Groot Wassink nog weten dat cameratoezicht niet mogelijk zou zijn, omdat er geen sprake was van verstoring van de openbare orde. “De gemeente is altijd zeer terughoudend met het (langdurig) ophangen van camera’s in de openbare ruimte”, verklaart Vink die aarzeling. “Alleen in uitzonderlijke situaties waar de veiligheid camera’s vereist, plaatsen we die. Het open karakter van onze stad, de persoonlijke vrijheid van iedereen en de wens op privacy achten wij wezenlijk.”

Bovendien is het volgens hem de vraag welke andere monumenten dan ook om een dergelijke maatregel vragen. “Als je niet oppast, krijgen we een stad vol camera’s die ieders handel en wandel registreren.” De nu opgestelde camera hangt er in eerste instantie voor een maand en dient alleen als ondersteuning bij het politieonderzoek.

Historicus Gert-Jan Jimmink, die het initiatief nam voor het beeld, is blij met de maatregelen. In een interview met het Parool zegt hij dat het beeld sinds de onthulling in 2005 minstens een keer per jaar is beklad. Hij pleit al jaren voor cameratoezicht en verlichting, maar kreeg daarvoor geen gehoor bij de gemeente. “Die camera moet er blijven zolang er oorlog is in Gaza.”

Misplaatst en respectloos

Het beeld van Anne Frank is in iets meer dan een maand tijd twee keer doelwit geweest van anti-Israël activisten. Vorige week zondag bekladden vandalen het beeld met rode verf en de tekst ‘Free Gaza’. “Verschrikkelijk”, zegt Vink. “Het beeld van Anne Frank staat voor haar, haar familie en de veertienduizend afgevoerde en vermoorde Joodse Amsterdammers uit de Rivierenbuurt ten tijde van de nazi-bezetting. Het beeld heeft niets met de actuele situatie waar ook ter wereld te maken. De bekladdingen vind ik dan ook totaal misplaatst en respectloos.”

Ook voor de bekladdingen van andere beelden in de hoofdstad, zoals het beeld van Mahatma Ghandi op de Churchilllaan en het herdenkingsmonument op de Apollolaan heeft de stadsdeelvoorzitter geen goed woord over.

Goed opletten

De vernielingen leidden tot landelijke protesten. Eerste Kamerlid Annabel Nanninga (JA21) riep bewoners op zelf in actie te komen. “Spreek iets af in de buurtapp. Zet er een klapstoel naast en ga er om de beurt naast zitten”, zei ze vorige week. Vink juicht het toe als bewoners van stadsdeel Zuid en zeker omwonenden van het Merwedeplein goed opletten en verdachte zaken te melden. “Maar ga geen eigen rechter spelen”, benadrukt hij. “Hoe goed bedoeld de inzet ook is, het kan leiden tot gevaarlijke situaties, zowel voor hen als voor anderen. Een verkeerde inschatting van een situatie kan onnodig voor vervelende en mogelijk gevaarlijke situaties leiden.”

De maatregelen bieden geen garantie dat bekladdingen en vernielingen nooit meer voorkomen. Als blijkt dat de huidige maatregelen niet toereikend zijn, wordt in overleg met de politie bekeken welke verdere acties verder nodig en wenselijk zijn.