Voormalige Joodse banketbakkerij Winschoten krijgt ‘oude functie’ terug

In Winschoten heeft een gebouw dat ooit fungeerde als Joodse bakkerij zijn oude functie terug gekregen: donderdag opende er opnieuw een bakkerij. Eigenaresse Hanneke Drouen heeft geen Joodse achtergrond, maar wilde er de zaak openen en op een historische plek iets nieuws doen in een oud jasje. In het Gronings UMCG runt ze al De Gezonde Planeet, een winkeltje waar biologische koffie, lekkernijen en andere producten worden verkocht. Het project in Winschoten heeft met de komst van de Oekraïeners naar Nederland van doen.

Joods banket

Het monumentale pand op de hoek van de Venne en de Kleine Boschstraat in Winschoten dateert uit 1898, toen het werd geopend als koosjere bakkerij. Het was gebouwd in opdracht van de Joodse banketbakker Salomon Engers. Later nam banketbakker Jozef Israëls de zaak over. Indertijd had Winschoten nog veel Joodse inwoners – procentueel gezien had alleen Amsterdam er meer. In de oorlog werd het overgrote deel van de Winschoter Joden afgevoerd en vermoord. Nadien was er geen Joods leven meer en was ook de bakkerij verdwenen. Er kwam een babyzaak in.

Honing- en boterkoek

Banketbakker Engers had honingkoeken als specialiteit. Opvolger Israëls stond vooral bekend om zijn boterkoek met amandelschaafsel. Als Joden hadden ze hun winkel open op zondag en niet-Joden kwamen daar dan op zondagochtend om de nog warme waren te kopen, zeker aangezien alle andere winkels op die dag altijd gesloten waren. Op de gevel van het pand staan de letters ‘SE’ (afkorting voor Salomon Engers) en een bijenkorf. De ‘handtekening’ van Engers en zijn honingkoeken.

Oekraïeners

De nieuwe eigenares is 61 en komt van oorsprong uit Brabant. Na haar studiejaren in Nijmegen verhuisde ze naar Groningen om daar als keramiste te werken. Later ging ze aan de slag in het UMGC en ontstond de biologische winkel aldaar. Een poosje terug had Drouen tijdelijk extra personeel nodig. Twee Oekraïense vrouwen gingen via via bij haar aan de slag. Ze waren hun thuisstad Bachmoet gevlucht en in Winschoten terechtgekomen. Ze waren blij dat ze aan de slag konden in het UMCG en bouwden een goede band op met hun werkgeefster, aldus het Dagblad van het Noorden.

Lunchroom

Een van de twee Oekraïense vrouwen, Irina, bleek banketbakster te zijn. Zij had een grote wens om weer als suikerbakker aan de gang te gaan, vertelt Drouen aan de krant. “Ik ben gaan kijken in Winschoten of ik kon helpen die droom waar te maken. Ik kwam bij dit pand uit en heb het gehuurd van de eigenaar, met de bedoeling er een nieuwe zaak op te zetten.” Het lukte om in het historische pand van de voormalige Joodse bakkerij opnieuw een banketzaak te openen. Naast een bakkerij komt er ook een lunchroom.

Lees ook:
Jodenvet – column David Serphos
‘Onlangs ging ik met mijn twaalfjarige nichtje naar De Efteling, waar ze nog nooit was geweest. Zoals u misschien weet uit eerdere columns, hebben wij samen een vlog op YouTube: Sweetiez. Daarin proberen we snoep en andere zoetigheden uit, het liefst voor ons nieuwe en onbekende lekkernijen. We hadden ons voorgenomen om in De Efteling een opname te maken met snoep dat we daar zouden kopen. Inderdaad was er een oud-Hollands winkeltje waar vooral ouderwets snoepgoed werd verkocht…’