Drents Archief krijgt unieke filmbeelden van de Joodse zusjes Stern

Het Drents Archief in Assen heeft een schenking ontvangen van korte historische films uit de jaren 30 en 40 van de vorige eeuw. Het materiaal bevat onder meer beelden van de bevrijding van Assen en de Joodse zusjes Stern. De gift is afkomstig van Peter Stuart. De filmbeelden zijn gemaakt door zijn oma.

De maker van de beelden, mevrouw Stuart-van den Born, was een gedreven amateurfilmer die dagelijkse taferelen vastlegde, zoals een bezoek aan de dierentuin en het leven in de Marktstraat van Assen. Maar de collectie bevat ook beelden van grote historische waarde. Zij legde in 1945 onder meer de bevrijding vast van Assen. Volgens conservator Mark Goslinga van het Drents Archief gaat het hier om heel zeldzaam materiaal. “In deze tijd werd er nog niet veel gefilmd en zeker films uit de oorlogsjaren zijn zeldzaam. Daarnaast is het bijzonder omdat het door een vrouw gefilmd is”, zegt hij in een interview met het Dagblad van het Noorden.

Bijzonder zijn de filmbeelden van de Joodse zusjes Stern uit Assen en de kledingzaak van hun ouders. De winkel van Aaron Stern was beroemd in de streek. Zelfs burgemeesters, dokters en notarissen kwamen hier inkopen doen. Tijdens de oorlog werd de zaak gesloten. Dochter Jenny Stern en haar zus Hetty konden vluchten en overleefden de oorlog. Jenny keerde terug naar Assen en vertelde veel over de oorlog om de herinneringen levend te houden. Haar ouders en het jongere zusje Leny werden in april 1943 vermoord in het vernietigingskamp Sobibor. Om hen te gedenken liggen er voor de deur van de vroegere modezaak drie Stolpersteine.

Hetty Stern woonde na de oorlog in Amsterdam en overleed in 1970. Jenny Stern overleed in 2020 in haar woonplaats Assen. Haar zoon Niek van der Oord schreef in 2000 het boek Het mankeert ons aan een goed adres over het leven van zijn moeder. Dochter Winnie maakte aliya en woont nog steeds in Israël.

Het Drents Archief gaat de 23 filmpjes uit de schenking van de familie Stuart uitgebreid beschrijven voor historisch onderzoek. De beelden van de Joodse zusjes zijn nog niet online te bekijken. Op termijn plaatst het Drents Archief al het materiaal op hun website.

Lees ook:
Jenny Stern (94), de laatste Sjoa-overlevende van Assen, is niet meer. De Joodse inwoner van Assen was de laatste Sjoa-overlevende in haar woonplaats. In de Drentse hoofdstad wordt getreurd. Precies gezegd was Stern de laatste overlevende van de Joodse gemeenschap van Assen die in doorgangskamp Westerbork leefde. Door een ontsnapping uit het kamp en een tijd van onderduik wist de jonge Stern de Sjoa te overleven. Later vertelde ze in de streek over haar verhalen.