Middeleeuwse ‘Sinterklaas’-ring gevonden in Israël

Tijdens het wieden vond tuinman Dekel Ben-Shitrit een zevenhonderd jaar oude ring met daarop een afbeelding van de beschermheilige van de reizigers, de heilige Nicolaas, bij ons beter bekend als Sinterklaas. Men vermoedt dat de ring het eigendom was van een christelijke pelgrim die op weg was naar Galilea.

Ben-Shitrit (26) was aan het werk in de tuin van Mosjav Hayogev in het zuiden van Galilea toen hij een bijzondere vondst deed: een zeldzame bronzen ring met een afbeelding van Sint Nicolaas. Ben-Shitrit: “Ik wreef er zachtjes over en zag dat er een menselijk gezicht in een omlijsting in was gekerfd.” Hij postte een foto van zijn vondst op Facebook, in de hoop meer informatie te krijgen.

Een bewoner van een naburige kibboets, Dror Ben-Josef, die directeur is van de Israëlische Natuur- en Parken Autoriteit, zag het bericht en legde contact tussen Ben-Shitrit en de Israëlische Oudheden Autoriteit (IAA).

Yana Tchekhanovetz, een archeologe die voor de IAA werkt en gespecialiseerd is in de Byzantijnse periode, dateerde de ring als stammend uit de periode tussen die van de Kruistochten en de Mammelukken, ergens tussen de twaalfde en de vijftiende eeuw. Zij zei dat de ring ‘verbazingwekkend goed geconserveerd’ was en een belangrijke bijdrage is voor de wetenschap.

Zij was degene die de afbeelding van de kale, glimlachende man met een bisschopsstaf identificeerde als waarschijnlijk Sint Nicolaas. In het Oostelijke christendom werd Sint Nicolaas beschouwd als de patroonheilige van reizigers, waaronder pelgrims en zeelieden. In Amsterdam bevindt zich daarom een Sint Nicolaaskerk aan de Prins Hendrikkade, die in het verleden direct aan de haven lag.

Tchekhanovetz: “Christelijke pelgrims die vanuit het gehele Byzantijnse Rijk (het huidige Turkije, de Balkan, Griekenland en Rusland) naar het heilige land reisden, brachten zijn icoon mee als bescherming tegen rampspoed. Het is waarschijnlijk dat de ring het eigendom was van een pelgrim die bescherming probeerde te krijgen van Sint Nicolaas op zijn reizen.”

Yotam Tepper, een mede-archeoloog van de IAA die gespecialiseerd is in Romeinse wegen, zegt: “Wij weten dat de belangrijkste Romeinse weg van Legio (in de buurt van Tel Megiddo) naar de berg Tabor vlak langs de huidige Mosjav Yogev liep. Deze weg moet door de eeuwen heen ook zijn gebruikt door christelijke pelgrims die op weg waren naar Tabor, Nazareth en het Meer van Galilea (Kineret).”

Men geloofde ook dat Sint Nicolaas wonderen kon verrichten en in het geheim cadeaus gaf. Vandaar de Nederlandse Sinterklaas-traditie op 5 december, de naamdag van de heilige. In de Angelsaksische wereld  staat hij bekend als Santa Claus, die cadeautjes brengt op kerstmis.

Ben-Shitrit krijgt een ‘goed burgerschap’ certificaat van de IAA voor zijn vondst en het melden ervan.