Nederland stopt financiering UAWC per direct wegens banden met PFLP

Nederland stopt met het financieren van de Palestijnse boerenorganisatie Union of Agricultural Work Committees (UAWC), omdat 34 personen van die organisatie banden of dubbelmandaten hebben in terreurorganisatie Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP). Ook hebben deze Palestijnse clubs achttien gezamenlijke activiteiten georganiseerd. Dat blijkt uit onafhankelijk extern onderzoek. Daaruit blijkt eveneens dat er geen officiële financiële stromingen zijn tussen beide organisaties, zoals vaak door critici wordt beweerd. Toch weegt het grote aantal UAWC-bestuursleden met een dubbelmandaat bij PFLP zwaar, schrijven demissionair minister Ben Knapen (CDA) van Buitenlandse Zaken en Tom de Bruijn (D66) voor Ontwikkelingssamenwerking. Beide ministers zwaaien volgende week af.

‘Kaag verantwoordelijk’
Het onderzoek kwam er naar aanleiding van Tweede Kamervragen van onder meer de SGP, PVV en ChristenUnie. Deze fracties stelden grote vraagtekens bij de financiering van UAWC nadat duidelijk was geworden dat twee medewerkers van die organisatie betrokken waren bij een PFLP-terreuraanslag in 2018 op een gezin in Israël, waarbij de dochter van zeventien werd vermoord. Het UAWC heeft jarenlang Nederlands hulpgeld ontvangen uit de pot van Ontwikkelingssamenwerking, de portefeuille waar toenmalig minister Sigrid Kaag (D66) voor Ontwikkelingssamenwerking tussen 2017 en 2021 voor verantwoordelijk was. De geldstroom werd tijdelijk stopgezet en er kwam dus een onderzoek. 

Informele banden
Uit dat onderzoek, gedaan door bureau Proximities, blijkt nu dat er geen officiële organisatorische banden of financiële stromen zijn tussen UAWC en PFLP, maar wel dat er mensen zijn die pendelen tussen beide clubs en dat er ook gezamenlijke activiteiten worden georganiseerd. In totaal vonden de onderzoekers 34 personen die medewerker of bestuurder zijn bij het UAWC en tegelijkertijd actief zijn in en voor de PFLP. Dat die laatste organisatie ook een niet-terroristische tak heeft, zoals Proximities aantoont, doet voor het demissionaire kabinet niet direct terzake. Ook hebben beide organisaties samen achttien verschillende activiteiten georganiseerd.

Miljoenen
Nederland heeft de landbouworganisatie sinds 2007 miljoenen aan belastinggeld geschonken dat bestemd is voor de ontwikkeling van boeren in de Palestijnse gebieden. Volgens Den Haag draagt het ook bij aan het vredesproces en de door de EU gewenste tweestatenoplossing, waarin de Palestijnse Autoriteit (PA) van president Mahmud Abbas een rol moet spelen. In de eerste projectperiode gaf Nederland 8,5 miljoen euro aan onder andere UAWC en in een tweede projectperiode – die ging in 2017 van start – werd er nog eens 11,7 miljoen aan het project betaald, waarvan de boerenorganisatie in 2020 zeker 1,27 miljoen euro in kas zag komen.

Geldkraan dicht
In 2020 werd de geldstroom aan het UAWC tijdelijk stopgezet en later werd die weer hervat. Het demissionaire kabinet heeft woensdag besloten om de hele financiering per direct te stoppen, onder meer vanwege de uitkomsten van het onderzoek en omdat Israël die organisatie sinds kort op de terreurlijst heeft gezet. Wel wordt er naar een oplossing gezocht voor gedupeerde Palestijnse agrariërs, zodat zij geen verlies lijden en kunnen doorgaan met boeren. Eerder kregen zij en aannemers al financiële compensatie toen de financiering aan het UAWC werd stopgezet. Verder wordt de al ingevoerde aanscherping van de due diligence uitgebreid.

Kritiek op Kaag
Om de UAWC-zaak was in 2020 en 2021 veel te doen. Allereerst kreeg toenmalig minister Kaag veel kritiek uit pro-Israëlische hoek. Kwade tongen beweerden dat zij de financiering bewust door de vingers zou hebben gezien omdat ze met een Palestijnse man is getrouwd die ooit minister was bij de PA. Ondanks dat ze een onderzoek instelde en de financiering tijdelijk stop zette, bleef het wantrouwen bestaan. In 2021 deed voormalig PVV-Europarlementariër Lucas Hartong zelfs aangifte tegen Kaag, omdat zij de Nederlandse wet zou hebben overtreden. Zo heeft Den Haag eerder verdragen ondertekend waarin het belooft die financiering van terreur strafbaar te stellen. Ook heeft de Tweede Kamer eerder wetten aangenomen die dat mogelijk maken.

Naar Luxemburg?
Volgens Hartong is de ex-minister mede schuldig aan de dood van het Israëlische meisje en is zijn aangifte gerechtvaardigd. Het Openbaar Ministerie nam de zaak echter niet in behandeling en de oud-Eurparlementariër ging in beroep bij de Hoge Raad, die onlangs oordeelde dat niet justitie maar de Tweede Kamer of de koning moet besluiten om Kaag te vervolgen. Hartong vond dit een vreemde gang van zaken en overweegt naar het Europees Hof van Justitie in Luxemburg te stappen. Het stopzetten van de financiering door Kaags opvolgers wordt meegenomen in het overwegingsproces.

Lees meer:
Beklag over afgewezen aangifte tegen Kaag bij de Hoge Raad
Lucas Hartong heeft zijn beklag gedaan bij de Hoge Raad over zijn mislukte aangifte tegen demissionair minister Sigrid Kaag (D66) van Buitenlandse Zaken. Hij deed zijn brief maandag op de bus. Vermoedelijk heeft de Hoge Raad die woensdag ontvangen. In de brief stelt de ex-PVV-Europarlementariër dat hij het afwijzen van zijn aangifte tegen Kaag, vorige maand door het OM, onterecht vindt. Hij stapte afgelopen voorjaar naar het politiebureau van Middelharnis, omdat hij vindt dat Kaag de Nederlandse wet heeft overtreden.