NOS trekt artikel over ‘Jood Soros’ in na storm van kritiek
De hoofdredactie van de NOS heeft besloten om het omstreden artikel over de Joods-Amerikaanse miljardair en filantroop George Soros van de website te verwijderen. Volgens hoofdredacteur Marcel Gelauff gebeurt dit omdat redactieleden ‘pijnlijke en kwetsende bewoordingen hadden overgenomen, er onvoldoende aan journalistieke bronvermelding is gedaan en het artikel feitelijke onjuistheden bevatte’. Het artikel deed vorige week veel stof opwaaien, omdat er gesproken werd over ‘de Jood Soros’ die met zijn ‘tentakels’ overal in de wereldpolitiek zou zitten. Met deze antisemitische insteek ging de NOS behoorlijk over de schreef, zo vinden velen. Volgens de NOS kwam de kritiek ‘uit alle gelederen van de samenleving’, wat erop wijst dat niet alleen Joodse Nederlanders kritiek hadden op de teneur van en woordkeuzes in het artikel.
Algauw werd het bericht over Soros aangepast, maar de tegenspraak bleef aanhouden. ‘We hebben de afgelopen dagen intern veel gesprekken gevoerd over met name de vraag hoe dit artikel tot stand is gekomen en wat we daarvan kunnen leren. Dat betreft met name de interne werkwijze en met welke journalistieke scherpte en alertheid het bewuste artikel is gemaakt’, aldus hoofdredacteur Gelauff in een verklaring op de NOS-site. De hoofdredactie heeft besloten het artikel te verwijderen. ‘Zeker, voor ons besluit hebben we de tijd genomen, maar het is nogal een besluit. Ook omdat het ons beleid is dat wij geen online-publicaties terugtrekken, want het verwijderen van artikelen kan tot terechte vragen en opmerkingen leiden over transparantie. We herschrijven ons archief niet. Dat is voor ons een belangrijk uitgangspunt’.
Voor een keer wil de NOS een uitzondering op de regel maken, zo luidt het. ‘Doordat we pijnlijke en kwetsende bewoordingen hadden overgenomen, er onvoldoende aan journalistieke bronvermelding is gedaan en het artikel feitelijke onjuistheden bevatte, voldeed het niet aan onze normen. Terugkijkend concluderen we ook dat we sneller en uitgesprokener afstand hadden moeten nemen van het artikel en dat eerder inzichtelijk hadden moeten maken’, aldus de spijtoptant in zijn bericht. Niettemin blijft er kritiek op Twitter. Zo schrijft ex-CIDI-directeur Ronny Naftaniel: ‘Prima, maar waarom kon dat niet onmiddellijk gebeuren? Is het zo moeilijk te erkennen dat de eindredacteur feiten en #antisemitische fictie niet wist te onderscheiden?’
‘Stop Soros-wet’
George Soros wordt er door rechts-nationalistische politieke partijen, Alt-right, het Kremlin en de Hongaarse premier Viktor Orbán van beschuldigd een te grote vinger in de pap te hebben in overheden en instituties. Zo spreekt FvD-voorman Thierry Baudet van een mars van Soros door de instituties en benadrukt hij dat de filantroop gevaarlijk zou zijn. In Hongarije woedt al jaren een hetze van de regering tegen Soros, die in dat land geboren werd. Hiertoe behoorde ook een antisemitische campagne die Orbán onder druk stop zette. Via zijn Open Society Foundation (OSF) gaat zijn vermogen naar goede doelen en instanties in landen met een zwakke democratie. Afgelopen voorjaar sloot de OSF zijn kantoor in Boedapest nog vanwege de ‘Stop Soros-wet’, die eerder door het Hongaarse parlement werd aangenomen. Het gaat om drie wetten die de overheid meer handvatten geven om op te treden tegen NGO’s die migratie steunen en vluchtelingen helpen. Volgens de regering vormen zij ‘een veiligheidsrisico’ voor Hongarije. Gedoeld wordt op organisaties die buitenlandse fondsen ontvangen. Onder deze fondsen valt onder meer de stichting van Soros.
Over Soros
Soros emigreerde in de jaren vijftig naar de Verenigde Staten waar hij het zakenleven inging. Soros verdiende een fortuin door op de beurs te speculeren en stopt een deel van zijn vermogen sinds de jaren zeventig in goede doelen over de hele wereld om de democratie te versterken. Hij is een filantroop die projecten met een bepaalde politieke kleur ondersteunt, zoals Palestijnse organisaties. Rechtse en conservatieve groepen in Amerika, waaronder het radicaal rechtse Altright, hebben de pik op Soros en verdenken hem van politiek activisme. Dit zouden de Soros leaks hebben bewezen. Sinds het uitlekken van die documenten lijkt er een hetze aan de gang te zijn tegen Soros door radicaal rechts, en autoritaire regimes en regeringen.
