Spong in rechtszaak ‘Baudet’: waarom wordt Benima niet gedagvaard?

De Amsterdamse rechtbank (wiki)

In de Amsterdamse rechtbank vindt het kort geding van Joodse organisaties en vier Sjoa-overlevenden tegen Thierry Baudet plaats. Zij daagden de FvD-politicus voor de rechter omdat die de huidige coronamaatregelen vergelijkt met de Jodenvervolging en de Sjoa, en eisen dat zijn Tweets daarover worden verwijderd met een dwangsom van 25.000 euro per dag als dat niet gebeurt. Vier overlevenden, onder wie Mattie Tugendhaft, deden woensdagmiddag in de rechtszaal hun verhaal. Ze vertelden wat het met hen doet wanneer Baudet de vergelijkingen maakt. Baudets advocaat Gerard Spong nuanceerde de vergelijkingen en beriep zich op op eerdere zaken waarbij de vrijheid van meningsuiting de doorslag gaf. Ook werden de uitlatingen van rabbijn Tamarah Benina aangehaald. Waarom wordt Baudet nu wel wordt gedagvaard en Benima niet? Dit werd weerlegd door de eisers. Hieronder een rechtbankverslag. De rechter doet aan het einde van de middag uitspraak.

Overlevenden aan het woord
“Wij gaan er iedere nacht mee naar bed,” zei Mattie Tugendhaft snikkend tegen de rechter, doelend op de Sjoa. Hij en zijn vrouw Myrna overleefden de Tweede Wereldoorlog als kind, maar moesten toen en daarna vele doorproevingen doorstaan. Tugendhaft zegt dat hij Baudet niet wil beschimpen. “Maar steeds als hij iets zegt zien wij die woorden weer voorbij komen. We slapen ‘s nachts niet. Dan zeggen we tegen elkaar: ‘moet dit nou echt zo doorgaan?'” Ook Rudi Cortissos, overlevende, kwam aan het woord. “Ik denk dat niemand zich kan voorstellen wat het is als je moeder per trein van Sobibor naar Westerbork wordt vervoerd, zich uit moet kleden en met honderden tegelijk de gaskamer in wordt geduwd,” zei hij emotioneel. Cortissos, die als peuter moest onderduiken en het zonder zijn ouders moest doen, ‘snapt niet waarom Baudet dit nodig heeft’.

De overlevenden, het CJO en CIDI werden vertegenwoordigd door advocate Jacqueline Schaap. Zij zei dat de zaak niet gaat over de juistheid van de coronamaatregelen en ook niet over de noodzaak van inentingen. “Dat moet iedereen zelf weten. Het gaat de eisers om de manier waarop het debat wordt gevoerd de laatste tijd.” Het gaat vooral om de vergelijking met wat de nazi’s indertijd hebben gedaan. De opmerkingen van Baudet zijn weliswaar geen ontkenning van de Sjoa, aldus Schaap, maar bagatelliseren die wel. “Het wordt zo opeens iets dat je overal en nergens mee kunt vergelijken. Dat miskent het unieke karakter van de holocaust en doet het minder erg lijken.” Ook geven de vergelijkingen van Baudet nieuwe voedingsbodem voor antisemitisme en maakt het voor mensen makkelijker om de Sjoa te bagatelliseren. “Ik hoef u de verschrikkingen van de holocaust niet uit te leggen.”

Schaap zette alles namens haar cliënten even op rijtje. “Jood zijn is geen keuze. Joden werden op grond van hun Jood-zijn vervolgd. Dat is niet te vergelijken met mensen die er zelf voor kiezen om zich niet te laten vaccineren. Natuurlijk is er vrijheid van meningsuiting.” Er mag volgens haar worden geprovoceerd en geprikkeld, maar een deelnemer aan het publieke debat kan zich niet alles permitteren. Het bagatelliseren van de Holocaust ‘wordt altijd onrechtmatig geacht’. Er kan geen beroep kan worden gedaan op de vrijheid van meningsuiting, aldus Schaap. De uitingen van Baudet zijn volgens haar ‘onnodig grievend’. In de strijd tegen coronamaatregelen is het onnodig om een foto te laten zien van een kind dat wacht op transport naar een vernietigingskamp, zegt Schaap. “Het publieke debat is niet overal een rechtvaardiging voor.”

‘Uitsluiting van Joden leidend’
Volgens Gerard Spong, de advocaat van Baudet, zou de aanklacht van de eisers niet kloppen. “De boodschap van Baudet is gericht op uitsluiting en apartheid. In de jaren dertig werden in heel Europa Joden systematisch uitgesloten uit de maatschappij. Ze werden zelfs als een gevaar voor de volksgezondheid gezien en aangewezen als zondebok,” aldus Spong. Volgens hem is het niet de Holocaust waarmee Baudet het vergelijkt, maar de uitsluiting van Joden die daar aan vooraf ging. “Er zijn ontelbaar veel boeken van mensen die zelf de Holocaust hebben meegemaakt en die oproepen op te staan voor uitsluiting op basis van een persoonlijk kenmerk.”

Spong benadrukte dat Baudet een politcus is die op Twitter de discussie gaande wil houden, ‘gezien het grote maatschappelijke belang voor die discussie’. Door de vergelijking te maken met de jaren dertig en veertig zou hij het lot van de Joden tijdens de Sjoa niet bagatelliseren. Het gaat hem om de uitsluiting, aldus zijn advocaat. “Dit is dan ook niet te vergelijken met de uitspraak waarop wordt gewezen,” aldus Spong, die doelde op een zaak waarbij iemand de Holocaust ontkende. “Dat doet mijn cliënt niet.” Baudet erkent dat de Sjoa en Jodenvervolging hebben plaatsgevonden. Volgens hem heeft Baudet geen minderheidsgroepering belast.

“Er is niets mis met de historische vergelijking,” zei Spong ook, die de vergelijkingen van de Joodse auteur Dessauer in de jaren zeventig en tachtig van abortus met de Sjoa. Hij haalde ook enkele vergelijkbare zaken op Europees niveau aan, waarbij onder andere het algemeen belang ervoor zorgde dat het mocht. Verder zijn de vergelijkingen gedaan op Twitter, een medium waar meningen worden geponeerd en dat vergelijkingen worden gedaan met columns, waarbij de vrijheid van meningsuiting ruimer kan worden genomen. “De uitingen van mijn cliënt hebben geen doel gehad om haat te zaaien of anderen te kwetsen. Wat niet wegneemt dat het pijn zou kunnen doen. Dat was uiteraard niet de bedoeling.”

Benima aangehaald
Eerder werd een burger voor de rechter gedaagd omdat hij toenmalig minister Rita Verdonk (VVD) vergeleek met de nazi’s van weleer. Bij het gerechtshof in Arnhem ging hij in hoger beroep vrijuit vanwege de vrijheid van meningsuiting. Spongs collega Dané Kisteman kwam aanzetten met de Rede van Fryslan van rabbijn Tamarah Benima. Zij maakte in oktober ook min of meer de vergelijking tussen de Jodenvervolging en het huidige coronabeleid. Ze stelde dat de ongevaccineerden niet zo moeten worden weggezet als de Joden destijds. “Men kan de vergelijkingen van client shocking vinden, maar van bagatellisering van de Holocaust is geen sprake.” Ze vroeg zich af waarom Baudet nu wel wordt gedagvaard en rabbijn Benima niet. “Wie discrimineert nu wie? Baudet met zijn vergelijking of de eisers tegen een niet-Jood?” Spong: “Benima wordt door mevrouw Hanne Luden ‘stevig’ bevraagd terwijl Baudet voor de rechter wordt gedaagd.”

De rechter vroeg aan Thierry Baudet op welke maatregelen van de overheid inzake corona hij doelt. Baudet: “Ik heb niet alleen maar de jaren dertig en veertig genoemd, maar heb ook gesproken over de Jim Crowwetten in de Verenigde Staten en de onderdrukking van katholieken in Nederland genoemd. De maatregelen zijn allen, sinds het begin van deze situatie, genomen om de mensen die zich laten vaccineren als betere, gezondere en gezagsgetrouwere mensen neer te zetten tegenover de mensen die kritischer tegenover maatregelen zijn.” De rechter sprak ook over het 3G-beleid, waarop Baudet begon over het 2G-beleid. “Het is een kwestie van tijd voordat het hier 2G wordt, maar ook de taal en de manier waarop over ons gesproken wordt. Ik kan me niet heugen waarop zo’n manier over bevolkingsgroepen wordt gesproken.” Volgens Baudet is de taal van onder andere demissionair minister Hugo de Jonge ‘denigrerend en discriminerend’.

Baudet zei het ‘heel naar’ te vinden het leed van de overlevenden te zien en ook empathie met hen te hebben. Hij beriep zich erop dat hij ‘een enorme prijs’ betaalt voor zijn overtuigingen. “Dit is niet shockeren om mensen boos te maken of ophef om ophef te veroorzaken. Wij geloven echt dat dit soort trends [doelend op het uitsluiten van mensen] ontzettend gevaarlijk zijn. Ik wil het op tijd erkennen en sta voor mijn woorden. Ik zal het ook blijven uitdagen, als het niet meer mag in de samenleving, maar dan wel in het parlement. Dit is waarom ik er ben.”

Weerlegging Schaap
Advocate Schaap wees Spong erop dat hij zich teveel beroept op het strafrecht, terwijl het hier om een civielrechtelijke zaak gaat. Naast haar zaten CJO-voorzitter Ronny Naftaniel en CIDI-directeur Hanna Luden. “De vraag is hier niet of er sprake is van belastering, zoals in de zaak van Verdonk, maar de vraag is of hier wat Baudet doet een onrechtmatige zaak is. Het antwoord is: ja.” Het is niet zo dat er nu wordt opgetreden tegen Baudet omdat hij niet-Joods is en Benima wel, aldus Schaap. De uitingen van haar waren veel minder ernstig en gingen veel minder ver. “Baudet stuurt tweets de wereld in van foto’s met kinderen die later zijn vergast. Hij maakt vergelijkingen met Buchenwald.” tegen Baudet zei ze: “Als het u om uitsluiting gaat, waarom dan het aanhalen van de Holocaust. Als hij iets wil zeggen over uitsluiting, laat hem dan andere voorbeelden nemen. Zijn volgens op Twitter en Instagram maken er iets anders van, en hij schept met zijn uitingen het klimaat waarbinnen die uitingen gedaan kunnen worden [doelend op antisemitische uitlatingen, red.]”

Volgens Schaap is er geen enkele aanwijzing dat de Holocaust naderend is. “Die wordt alleen gebruikt om angst te zaaien en om kiezers te winnen. Het lot van de Joden destijds is op geen enkele manier te vergelijken met de mensen die nu niet gevaccineerd worden. Meneer Baudet mag best voor de ongevaccineerden opkomen, maar hij moet het niet vergelijken op de manier waarop hij het nu doet.” Schaap stelt dat de vergelijkingen van Baudet wel degelijk de Sjoa en Jodenvervolging bagatelliseren. Twitterberichten zijn geen columns, zei ze ook. “Dat is een constante stroom van berichten waarin meningen worden uitgebraakt en die ook worden geretweet. Het omgekeerde geldt: juist omdat de uitingen op Twitter verschenen had Baudet daar rekening mee moeten houden. Zijn uitlatingen zijn onrechtmatig.” Verder laat het parlement en de regering het hier afweten en dus moet de rechter nu ingrijpen, stelde Schaap.

Ronny Naftaniel zei voegde daar aan toe “Wat er in werkelijkheid gebeurt, is dat het vermoorden van zes miljoen Joden om wie zij waren wordt vergeleken met een keuze of je je wel of niet laat vaccineren. Voor slachtoffers van de Holocaust is het gelijkstellen van het vermoorden van zes miljoen Joden met of je wel of niet een café in kan, een enorme schok. Dat verandert het beeld van hoe de samenleving met de Sjoa omgaat.” Twee van de vier overlevenden in de rechtszaal geven lessen op scholen. “Zij proberen van wat zij hebben meegemaakt een moreel ijkpunt te maken met wat zij hebben meegemaakt, maar dat morele ijkpunt wordt nu onderuit gehaald. Door er een keuzevraagstuk van te maken bagatelliseer je wel degelijk de Holocaust.” Naftaniel wees ook op het effect van de uitingen van Baudet op het gesprek in de samenleving. Hij wees op een Tweet van iemand tijdens deze rechtszaak die de politicus gelijk gaf en waarin deze persoon ‘Arbeit macht frei’ (het motto van Auschwitz) al veranderde in ‘QR macht frei’.

Reactie Spong op Schaap
Volgens Spong overlappen het strafrecht en civiele recht inzake elkaar. “Als er eentje in deze zaal er is die het strafrecht er met de haren bij sleept, dan is het wel mevrouw Schaap.” Een gerechtelijke ingreep in het publieke debat zal leiden tot een verarming van dat publieke debat, aldus Spong. Hij vergeleek het met verhitte discussies over de Slavernij of de Armeense genocide. Ook laat het parlement het niet afweten, aldus de advocaat. “We hebben een brief van de minister van Justitie van 13 september 2021 waarin ‘ie zegt: we zijn ermee bezig, we komen er ‘an”, doelend op de brief van demissionair minister Ferdinand Grapperhaus (CDA) van Veiligheid en Justitie aan de Tweede Kamer dat de regering een wet in de maak heeft die antisemitisme strafbaar stelt. Baudet voegde daar aan toe dat hij ‘een algemene trend in de hele westerse wereld’ ziet tegen de ongevaccineerden, doelend op uitsluiting. “In Australië bouwen ze interneringskampen voor mensen die zich niet willen injecteren.”

De rechter gaf aan vanwege de grote maatschappelijke ophef die deze zaak veroorzaakt, aan het einde van woensdagmiddag al uitspraak te doen.

Over de zaak
Joodse organisaties en Sjoa-overlevenden dagen Forum voor Democratie-voorman Thierry Baudet voor de rechter omdat hij vergelijkingen maakt tussen het huidige coronabeleid en de Jodenvervolging. Het kort geding dient op woensdag 15 december in de Amsterdamse rechtbank. De organisaties en slachtoffers eisen dat een aantal vergelijkingen van Baudet op social media tot onrechtmatig worden verklaard en door hem worden verwijderd. Mocht de rechter hen gelijk geven en de politicus in gebreke blijven, dan eisen ze een dwangsom van 25.000 euro per dag. De zaak is aangespannen door het Centraal Joods Overleg (CJO), Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) en vier overlevenden. Lees hier meer over de achtergrond van deze zaak.

Lees ook:
Tot je dienst en gefeliciteerd alvast – column Natasha Gerson

Een verlies van de Joodse organisaties in hun zaak tegen Thierry Baudet zal desastreus zijn en een overwinning kan alleen een Pyrrhusoverwinning zijn, betoogt columniste Natasha Gerson. ‘Of het leidt helemaal nergens toe en dan had de energie beter besteed kunnen worden aan de inhoudelijke tegenspraak tegen en educatie over Jodenhaat, die echt noodzaak en praktisch het enige middel ter bestrijding van dit ideologische virus…’

Categorie:

Home » Nieuws » Spong in rechtszaak ‘Baudet’: waarom wordt Benima niet gedagvaard?