Voorman Duitse Joden: geen vergelijking Wannseeconferentie
De grote onrust in Duitsland na het uitkomen van een geheime ontmoeting waar werd gesproken over het ‘deporteren’ van mensen met een migratieachtergrond, laat georganiseerd Joods Duitsland niet koud. In het publieke debat wordt geregeld de vergelijking gemaakt met de Wannseeconferentie, maar die kan niet gemaakt worden, aldus voorzitter Josef Schuster van de Centrale Raad voor Joden in Duitsland. Niets kan namelijk vergeleken worden met de Sjoa.
‘Toekomstplan’
In Duitsland zijn massale demonstraties geweest en heerst onrust over de rechts-radicale Alternatieve für Deutschland (AfD). Leden van die partij woonden in november samen met CDU-leden een bijeenkomst van de ultra-rechtse Identitaire Beweging in Potsdam bij, waar werd gesproken over ‘een toekomstplan’ voor Duitsland. Een van de punten was het deporteren of wegjagen van mensen met een migratieachtergrond. Dit laatste schiet bij veel Duitsers in het verkeerde keelgat: dat nooit weer.
Vergelijking met 1942
In vrijwel alle Duitse steden zijn massabijeenkomsten tegen de AfD geweest en ook wordt steeds vaker gepleit voor een verbod op de partij. Door velen wordt de vergelijking met de Wannseeconferentie gemaakt, de geheime bijeenkomst in 1942 van nazi-bonzen waarop het plan voor de vernietiging van de elf miljoen Europese Joden werd besproken en goedgekeurd. De definitieve vernietiging of Endlösung werd daar ingezet en geldt voor velen als het startpunt van de Holocaust.
Koelbloedigheid
Met die vergelijking is iets mis, zegt voorzitter Josef Schuster van Centrale Raad voor Joden in Duitsland. “De industriële massamoord op Europese Joden is uniek in de geschiedenis vanwege zijn koelbloedigheid en waanzin,” aldus Schuster tegen DPA. “De ontmoeting in Potsdam tussen AfD-functionarissen en de Identitaire Beweging is zonder twijfel een bewijs van een brutale manier van denken die gericht is tegen de fundamenten van onze democratische samenleving.”
Politici
Maar de ontmoeting in Postdam van nu vergelijken met de Wannseeconferentie van toen, dat gaat dus te ver, aldus Schuster. Vanwege het feit dat beide bijeenkomsten in dezelfde stad plaatsvonden, wordt nu vaak de vergelijking gemaakt. Onder meer minister Nancy Faeser (SPD) zei duidde daarop, maar maakte ook duidelijk dat ze de twee gebeurtenissen niet gelijk wil stellen. CDU-leider Friedrich Merz zei dat hij vergelijkingen tussen de twee bijeenkomsten als ‘onhistorisch’ verwerpt.
Fantasieën
Directeur Deborah Hartmann van het Haus der Wannsee Conference-monument benadrukt in een persbericht dat er fundamentele verschillen zijn en toch ‘nationale parallellen zijn in het denken, inclusief de fantasieën over uitzetting’. Dit zou voor iedereen duidelijk moeten maken dat uitspraken van rechtsextremisten, inclusief die van de AfD, ‘de fundamentele democratische orde van de Bondsrepubliek Duitsland in twijfel trekken’.
AfD in het verweer
De AfD is in opspraak gekomen vanwege de geheime bijeenkomst. Het nieuws, dat naar buiten gebracht werd door mediabedrijf Correctiv, heeft voor veel beroering onder Duitsers gezorgd. Onder aanvoering van progressieve partijen en organisaties volgden massale demonstraties in de steden tegen de AfD. Velen roepen nu om een verbod van de partij, die al een paar jaar onder de loep ligt van de binnenlandse veiligheidsdienst, de Bundesverfassungschutz (BfV). Volgens de partijtop is er sprake van een hetze en zijn is de bijeenkomst in Potsdam uit de context getrokken.
