Zijn jullie nou helemaal belazerd? – column Ya’akov Almor
Vanuit zijn dorp in de Israëlische Negev-woestijn slaat columnist Ya’akov Almor gade wat er momenteel allemaal in Joods Nederland gebeurt. De dramatisch verlopen opening van het Holocaustmuseum, het failliet van Slagerij Marcus en het aangekondigde einde van Joods educatief centrum Crescas; vanuit Israël lijkt het erop dat de Joodse gemeenschap in de polder ineen stort. Grijpt dan niemand in? vraagt Almor zich af.
Ik weet het. We hebben al genoeg aan ons hoofd. De ellende die ons in Israël al meer dan vijf maanden voortduurt en ons – en ook jullie in Joods Nederland – allemaal min of meer murw maakt. En dan is er de recente blamage bij de opening van het Holocaustmuseum in Amsterdam en een burgemeester die doet alsof ze stokdoof is. Het gevoel van onmacht in Joods Nederland is hierdoor groot; zo komt het over bij ons. Ik weet het, het wordt ons samen allemaal wat te veel.
Daar tussendoor fietsen dan een paar nieuwsberichten welke, onder andere omstandigheden, de Joodse gemeenschap in Mokum en de mediene op zijn grondvesten zouden hebben – moeten doen – schudden: de sluiting van Slagerij Marcus, de enig overgebleven kosjere slachterij en vleeshandel in Nederland. Dat is toch een klap van jewelste? Of is het ‘gewoon’ een zaak van financieel gewin of verlies?
Ik vraag mij vanuit Israël af: Waarom kwam er niet onmiddellijk een ‘crowdfunding’ op gang? Van orthodox tot liberaal? Kasjroet is en betekent toch veel meer dan de mogelijkheid om vers kosjer vlees te kunnen kopen in – op zijn minst – Amsterdam? Met het verdwijnen van Marcus verdwijnt er toch een groot religieus-cultureel goed? Waar zijn de protesten, de actievoerders? Laten jullie dit zo maar – gelaten – gebeuren?
Neem dan ook nog eens de aangekondigde ondergang van Joods educatief centrum Crescas. Ik woon dan al meer dan veertig jaar niet meer in Nederland maar ik weet drommelsgoed wat Crescas allemaal doet en heeft gedaan voor de verspreiding van Joods onderwijs, kennis over de Joodse religie, cultuur en literatuur, met in het bijzonder het modern Hebreeuws en ga zo maar door. Ik vraag mij nu af: zijn jullie helemaal belazerd? Zijn jullie compleet bedonderd? ‘Er is geen geld meer voor’ is toch geen argument? Wat is dat voor zwak excuus?
Toegegeven, u kunt mij aantijgen dat ik makkelijk praten heb, en dat ik daar ver weg op mijn wolk in Mitzpe Ramon op de Negevhoogten zit. Het zal allemaal veel ingewikkelder zijn dat ik op afstand zie of kan zien en hoogstwaarschijnlijk hebben velen zich ingezet om dit lot af te wenden. Het komt misschien ook door mijn vrijwilligerswerk voor onze plaatselijk stichting Keshet waar wij ons inzetten voor al wat de regering, het regionale en het plaatselijke bestuur laten slingeren. We werken ons daarvoor werkelijk uit de naad. En waar wij, met enige humor of misschien met de nodige mate cynism, vandaag wonderen proberen te doen, gaan we daarna ook nog voor het onmogelijke.
Maar om Marcus of Crescas van de ondergang te behoeden heb je in Nederland toch geen wonder nodig? De Joodse gemeenschap kan toch, voor de verandering, de handen samen uit de mouwen steken en die verandering tot stand brengen? Kan iemand mij uitleggen waarom niet?
Tot slot: ik was erg blij met de recente samenkomst en de lancering van het boek van Aline Pennewaard over de geschiedenis van het Solidariteitscommittee. Daar en toen wist de gemeenschap wel degelijk hoe ze met succes samen konden werken! Ik heb goede herinneringen aan mijn dagen in wat destijds, in de late jaren zeventig en vroege jaren tachtig de ‘Student Struggle voor Sovjet-Joden’ heette. Er staat een foto in het boek waar ik de doos met een paar honderdduizend handtekeningen in minister Max van der Stoel’s handen duw.
De tijd vliegt, maar de tijd voor inzet voor onze gemeenschap is nog steeds actueel.
Deze column is mede mogelijk gemaakt door Stichting Maror.
