Executie Joodse Iraniër gaat door ondanks dood Raisi

In Iran gaat de executie van de Joodse burger Arvin Nathaniel Ghahremani door, ondanks de dodelijke helikoptercrash van president Ebrahim Raisi, alias de Slager van Teheran. Wel krijgt de uitvoering een maand uitstel. De Iraniër wordt ervan beschuldigd twee jaar geleden een man te hebben gedood tijdens een vechtpartij. Het proces krijgt veel internationale aandacht, ook omdat de nabestaanden van het vermeende slachtoffer weigeren de Ghahremani te vergeven.

De aan de Iraanse oppositie gelinkte website Iran International meldde eerder dat Ghahremani, voordat hij twee jaar terug in de cel belandde, zichzelf zou hebben verdedigd nadat hij was aangevallen met een mes. De op hem opgelegde doodstraf valt volgens het Iraanse wetboek van strafrecht onder het onder ‘vergeldende gerechtigheid’. Ghahremani werd veroordeeld voor ‘de opzettelijke moord’ op Amir Shokri tijdens een gevecht.

In Oslo gevestigde groep Iran Human Rights (IHR) weet te vertellen dat de twintigjarige Ghahremani uit de zuidwestelijke stad Kermanshah zaterdag zou worden geëxecuteerd, maar dat zijn familie vrijdag te horen dat de doodstraf op maandag zou plaatsvinden. Volgens IHR kan de Joodse Iraniër in leven blijven als de islamitische code van Iran wordt gevolgd: de familie van de gedode man moet hem dan vergeven, iets wat ze tot nu toe hebben geweigerd. Zonder vergeving van de nabestaanden van Shokri mag Ghahremani niet blijven leven, aldus de sharia van Iran.

Volgens Human Rights Watch (HRW) bepaalt de Iraanse wet dat als een niet-moslim een ​​moslim vermoordt, Qisas kan worden toegepast en de dader ter dood kan worden veroordeeld. Als een moslim echter een niet-moslim in Iran vermoordt, is Qisas niet van toepassing en wordt er geen straf opgelegd. Dit leidt ertoe dat mensenrechtendeskundigen betogen dat de wet minderheidsgroepen zoals Joden in Iran oneerlijk discrimineert.

De IHR heeft een stemopname van Ghahremani’s moeder in handen, waarin ze mensen smeekte om te bidden voor het leven van haar zoon. Een video die op sociale media circuleerde, liet zien dat er deze week gebeden werd voor Ghahremani. Dat gebeude in de Tombe van Rachel, pelgrimsoord de centrale stad Bethlehem op de Westelijke Jordaanoever. Veel Iraanse Joden leven in Israël. Voor de Islamitische Revolutie in 1979 waren er ongeveer honderdduizend Joden in Iran. Dat aantal ligt nu onder de tienduizend.

Een maand uitstel

Dat de president van Iran, Ebrahim Raisi, zondag is verongelukt in een helikoptercrash, doet voor het regime van de ayatollahs uiteindeleijk niet ter zake. De ter dood veroordeelde zal sterven tenzij de nabestaanden van het slachtoffer hem vergeven. Wel is er enige genade: Ghahremani kreeg op zondag van de autoriteiten te horen dat zijn executie met een maand wordt uitgesteld. In Iran vinden veel menden de dood middels de doodstraf. In 2023 waren 853 executies. Dat is het hoogste aantal in acht jaar tijd, aldus Amnesty International. Onder Raisi steeg het aantal executies met 172 procent.

De omgekomen president Raisi was eerder opperrechter en staat bekend als een conservatieve hardliner. Onder zijn bewind is het aantal executies gestegen. Hij staan aan het hoofd van de regering maar had nooit het laatste woord. Dat heeft ayatollah Ali Khamenei, de opperste leider. Hij moet nu bepalen wie de volgende president wordt. De eerste vicepresident, Mohammad Mokhber, wordt nu naar alle waarschijnlijkheid tijdelijk de president.

De verongelukte Raisi – alias de Slager van Teheran – draaide al lang mee in het systeem: als twintigjarige was hij leerling van Khamenei en als 25-jarige werd hij tot opperrechter benoemd. In 1988 liet hij als lid van de Doodscommissie tussen de vier- en de vijfduizend oppositieleden executeren. In 2021 werd hij president. Vanuit die functie was hij onlangs mede verantwoordelijk was voor de raketaanval op Israël, die het land met succes wist af te slaan.