Europese Dag Joods Erfgoed, Synagoge Groningen

De Europese Dag van het Joods-Cultureel Erfgoed* met dit jaar het thema ‘Verhalen vertellen’ wordt in Synagoge Groningen gecombineerd met de opening van de expositie Alef Bet over de wereld van het Hebreeuwse alfabet. De Groningse wethouder Paul de Rook zal de expositie op zondag 9 september officieel openen met een toespraak.

Lex Gans
Het jaarthema ‘Verhalen vertellen’ bracht Synagoge Groningen op het spoor van de Joodse dichter Lex Gans. Alexander (Lex) Gans werd in 1916 in Grijpskerk geboren en was onder het pseudoniem Paul Lenda werkzaam als dichter, vertaler en literair agent.

Tijdens de bezetting kwam hij, zoals hij zelf later zou zeggen, door ‘foutieve timing’ in het Doorgangskamp Westerbork terecht. Daar wist hij te ontsnappen om vervolgens na een lange tocht Spanje te bereiken. Op de Europese Dag van het Joods-Cultureel Erfgoed verzorgt zoon Paul een lezing over de tocht die zijn vader Lex ruim 75 jaar geleden maakte.

Nico Rost
Een Groningse verhalenverteller bij uitstek was Nico Rost. In zijn beroemde boek De Vrienden van m’n vader vertelt hij bijzonder beeldend het leven in de Joodse gemeenschap van Groningen voor WO II. Bezoekers aan de Dag van het Europese Joods-Cultureel Erfgoed kunnen tijdens een wandeling in de voetsporen van Rost treden. Op diverse plekken in de voormalige joodse buurt van Groningen worden observaties van Rost aangehaald. Deze één uur durende wandeling start om 13.00 en 16.00 uur in de synagoge.

Alef Bet
Het tweede gedeelte van de Dag van het Europese Joods-Cultureel Erfgoed staat in het teken van de expositie Alef Bet die officieel wordt geopend door wethouder Paul de Rook.

Twaalf kunstenaars kregen de opdracht om zich door de letters te laten inspireren. Het alefbet bestaat uit 22 letters, maar tegelijk uit zoveel meer. Al sinds hun ontstaan in Bijbelse tijden is op velerlei manier betekenissen toegekend aan de letters: getallen, woorden, kleuren en sferen. Kortom, in vele dimensies kunnen de letters ons iets vertellen. Ook in de Kabbala (Joodse mystiek) spelen de Hebreeuwse letters een grote rol.

De deelnemende kunstenaars konden de vorm of een aspect dat hen aansprak als uitgangspunt nemen voor het weergeven van de letters. Zo wordt ook de kijker uitgenodigd om de letters te bekijken en een betekenis voor zichzelf te ontdekken.

Programma 9 september:
13.00: Synagoge geopend voor publiek
– Wandeling ‘In de voetsporen van Nico Rost’ (duurt 1 uur)
13.55: Welkomstwoord
14.00: Lezing door Paul Gans
15.00: Muzikaal intermezzo verzorgd door Else Marijke Schot en Anne Hesseling
– korte pauze
15.30: Opening expositie ‘Alef-Bet’
– Introductie door curator Kaya Wolff
– Toelichting door prof. dr. Wout van Bekkum (RUG)
– Officiële opening door Paul de Rook
16.00: Wandeling ‘In de voetsporen van Nico Rost’

In september wordt in 32 landen de Europese Dag van Joods Cultureel Erfgoed georganiseerd. In de stad en provincie Groningen is dit op zondag 9 september. Doel is om te laten zien hoe de Joodse cultuur en tradities in ieder land verankerd zijn in de plaatselijke cultuur. Dit jaar is het thema: ‘verhalen vertellen’.

Lokatie: Synagoge Groningen, Folkingestraat 60, 9711 JZ Groningen
Entree: gratis, een donatie wordt zeer op prijs gesteld