Belgische oud-rechter Alain Bloch (67) overleden

Alain Bloch in 2019 (foto: Bertje)

De Belgische oud-rechter Alain Bloch is zondag op 67-jarige leeftijd overleden. Heeft zijn familie bekend gemaakt. Hij was een telg van de bekende gelijknamige Joodse bakkersfamilie uit Gent. Bloch ging niet het bakkersvak in, maar koos voor de juridische branche, waar hij een indrukwekkende carrière opbouwde ‘van de balie tot het hoogste gerechtshof van ons land’. Op velen in België maakte ‘de rechter met baard en sikje’ indruk. “Recht en rechtvaardigheid, daar stond hij voor.” Het Jodendom is voor Bloch altijd een inspiratie geweest.

Bloch werd in 1953 geboren in de Joodse bakkersfamilie Bloch, die een bekende zaak runde op de hoek van de Veldstraat en de Hoornstraat in Gent. De basis voor het bedrijf werd gelegd door het Joodse paar Benjamin Bloch en echtgenote Sophie Loeb. Hij was geboren in Mackenheim in de Franse Elzas, zij in het Duitse Boppard. In 1898 vestigden ze zich in Gent nadat hij in de leer was geweest in Charleroi en Luik. De keuze viel op Gent, want familieleden hadden toen al bakkerijen in Brussel, Antwerpen, Luik en Oostende.

In mei 1940 vluchtten de Blochs via Frankrijk, Spanje en Portugal naar de Verenigde Staten. Schoonzoon Rodolphe Bloch en echtgenote Alice Bloch gingen samen met hun kinderen, Jacques en Nicole, in New York wonen. Niet alle familieleden waagden het erop, want moeder Sophie Loeb bleef samen met dochter Marguerite de winkel runnen. De twee werden later in Auschwitz vermoord. Na de bevrijding van België (1944) konden de uit Amerika teruggekeerde familieleden in 1945 het pand weer in hun bezit krijgen.

Alain Bloch is de kleinzoon van de eerder genoemde Rodolphe Bloch. Na diens overlijden nam Alains vader Jacques nam de zaak in 1958 over. Na een rechtenstudie was hij van 1978 tot 1985 advocaat in Gent, waarna hij naar het parket van Antwerpen trok tot hij in 1991 werd benoemd tot rechter in Gent. In hetzelfde jaar richtte hij de denktank Magistratuur & Maatschappij op. Deze groep wilde onder andere de kloof tussen de burger en Justitie helpen te dichten. In 1992 koos Bloch voor de rol als onderzoeksrechter.

In de Gentse rechtbank bouwde Bloch een indrukwekkende reputatie op. In Vlaanderen stond Bloch gaandeweg bekend als ‘de rechter met baard en sikje’. Jarenlang was hij een van de meest ervaren, geëngageerde en excentrieke rechters van de Gentse rechtbank. Zo liet hij eens een drugsdealer voor straf een opstel schrijven over de gevaren van xtc. Het kwam hem op kritiek te staan. In 2001 werd hij rechter in een correctionele kamer van Gent. Toen hij vijf jaar later naast de baan van Procureur des Konings greep, ging Bloch in Kosovo aan de slag als rechter voor de Verenigde Naties.

Na zijn taken in 2009 in de opstandige Servische provincie te hebben afgerond, ging hij in 2011 werken in het Hof van Cassatie in Brussel. Dit is het hoogste rechtscollege van België. De Joodse bakkerszoon was opgeklommen tot de top van de juridische branche van het land. Een klein jaar nadat hij daar eind 2019 met pensioen ging, werd bij hem terminale kanker geconstateerd. “Hij ging met veel moed en sereniteit met zijn lot om,” vertelt oud-journalist en familiebiograaf Karel Van Keymeulen aan Het Nieuwsblad. Zonder hem zou het boek over de Blochs niet gelukt zijn. “Hij had een enorm goed geheugen en was het levende archief van de familie.”

Vader Jacques Bloch leeft nog. Hij laat aan de krant over zijn zoon weten: “Hij stond voor recht en rechtvaardigheid.” Twee weken voor zijn sterven gaf Alain Bloch een interview aan De Standaard. “Er is niets mis met een activistische rechter. Er is iets grondig mis met een luie rechter,” aldus Bloch. “Dat is de essentie: geloof in wat je doet en handel met mededogen, maar aanvaard dat daar ook kritiek op kan komen.”

“Het Jodendom is altijd een inspiratiebron geweest, ook in mijn rechtspraak,” zei Bloch tegen de krant. “In de tijd van de mondelinge interpretatie van de Thora werd de nadruk gelegd op het belang van getuigen en van wederwoord. Dat heb ik altijd onthouden: luister naar alle standpunten die in een dossier worden meegegeven. Als je daarbij verweer ontkracht, ben je niet partijdig, maar ben je altijd op zoek naar de waarheid.”

Via zijn familie was Bloch doordrongen van de ­historische gruwel die de Joden is aangedaan, zei hij tegen De Standaard. “Het is een ervaring die ik helaas heb meegekregen, maar die me ook een bevoorrechte positie geeft. Veel magistraten hebben nooit meegemaakt wat het betekent om slachtoffer te zijn, om vervolgd te worden vanwege je naam, om de zwakkere te zijn, om vluchteling te zijn. Ik meen te kunnen zeggen dat ik daar wel een notie van heb en als je zelf recht spreekt, is dat van onschatbare waarde.’ Bloch werd 67 jaar en laat een echtgenote en twee kinderen achter.

Categorie: | |

Home » Nieuws » Belgische oud-rechter Alain Bloch (67) overleden