‘Deze vergiftigde zwam op de Duitse eikenboom’ – column David Barnouw
In de honderdjarige Duitse republiek waren vele spoken uit het verleden rond en Duitsland probeert daarmee vaak in het reine te komen. Een van die spoken is de familie van de laatste keizer, Wilhelm ll, die in 1918 naar het neutrale Nederland vluchtte, waar hij zich geriefelijk zou nestelen. De meer dan zestig treinwagons met huisraad, kunst, porselein en zilver die na hem kwamen, maakten het verblijf in Huize Doorn meer dan dragelijk.
De Geallieerden eisten zijn uitlevering als oorlogsmisdadiger, maar Nederland weigerde resoluut. In de nieuwe Weimarrepubliek Duitsland was de adelstand weliswaar afgeschaft, maar zij mocht wel de adellijke namen blijven dragen en zij werd ook niet onteigend. Hetzelfde gold voor de nieuw gevormde Oostenrijkse Republiek.
In Doorn verbleef een koppige ex-keizer, terwijl in Duitsland zijn meest directe nazaten geen enkel bezwaar tegen Hitler hadden; integendeel, zijn oudste zoon ‘kroonprins’ Wilhelm steunde Hitler in diens streven naar de macht. Andere familieleden werden lid van de nazi-partij of van de SA. Alles beter dan die vreselijke Weimarrepubliek die een eind aan het keizerrijk had gemaakt. Dat de laatste keizer lafhartig was gevlucht, werd maar vergeten.
De laatste keizer gaf de schuld van zijn val aan het Jodendom, ‘deze vergiftigde zwam op de Duitse eikenboom.’ In 1927 schreef hij ook nog dat Joden, net als muskieten, uitgeroeid moesten worden, het liefst met gas. In Duitsland was Hitler in zijn nopjes met de steun van de familie Hohenzollern; zo kon hij het conservatievere deel van Duitsland laten zien dat hij niet van de straat was. Het was natuurlijk een vreemde coalitie, waarbij de Hohenzollerns hoopten dat na de val van de Weimarrepubliek het keizerrijk weer zou herrijzen.
In Doorn hoopte de gevluchte keizer ook dat de Weimar Republiek zou ontploffen en hij had in zijn testament vast laten leggen dat hij pas naar Duitsland terug zou keren als het keizerrijk hersteld was. Dat betekent dat zijn stoffelijk overschot nog steeds in Doorn ligt.
De wederopstanding van zijn geboorteland deed hem goed en hij bleef bij zijn mening dat de Britten door Joden beïnvloede vrijmetselaren waren en dat die Britten en de Joden geëlimineerd dienden te worden. Hitler ontving na zijn geslaagde veldtocht in mei-juni 1940 een gelukstelegram van Wilhelm II; wellicht had de naar Londen gevluchte koningin Wilhelmina nu spijt van haar gastvrijheid in 1918.
Hitler was verstandig genoeg om alle contacten met Wilhelm te verbieden; slechts bij zijn begrafenis in juni 1941 mocht een handvol Duitse militairen aanwezig zijn. Het Derde Rijk liep slecht af voor Hitler én voor de familie Hohenzollern. Omdat het grootste deel van hun bezittingen in de latere DDR lagen, werd het onteigend door de Sovjet Militaire Administratie in Duitsland. Huize Doorn werd na 1945 trouwens als ‘vijandelijk vermogen’ door de Nederlandse staat genationaliseerd.
Na de Duitse eenwording zagen de Hohenzollerns hun kans, want via een Ausgleichungsgesetz zouden ze voor de onteigeningen gecompenseerd kunnen worden. Een addertje onder het gras was de bepaling dat er niet uitgekeerd zou worden als de erfgenamen het nazi-regime ‘erhebliche Vorschub’ zou hebben gegeven.
De achter-achterkleinzoon van de keizer, Georg Friedrich, is al meer dan tien jaar lang bezig met aanzienlijke vorderingen. Om het nazi-verleden van de familie te bagatelliseren, huurde hij een Engelse historicus in, die in een rapport meldde dat het allemaal erg meeviel. De Duitse staat vroeg twee Duitse historici om raad, die schreven dat ‘kroonprins’ Wilhelm een fervent nazi-supporter was geweest, inclusief een stevig geworteld antisemitisme. In het Duitse parlement is al gesproken over deze zaak, waarbij de oordelen keurig via de links-rechts lijn liepen. Er is nog geen overeenstemming en een rechtszaak wordt gevreesd.
Gaat Georg Friedrich nu ook Huize Doorn opeisen? Dat zal niet lukken, maar het moet hem goed doen dat de Staat der Nederlanden zijn voorvaderlijk huis met ruim 900.000 euro subsidieert. Nu Duitsland nog, zal hij denken.
Deze column is mede mogelijk gemaakt door Stichting Maror.
