Lange lijst Kamervragen over EU-etiketteringsbeleid
De leden van de vaste Kamercommissie voor Buitenlandse Zaken stelden deze week 56 zogenaamde ‘feitelijke’ vragen over de reactie van minister Koenders op de motie van kamerlid Han ten Broeke (VVD) over richtsnoeren voor een etiketteringsbeleid voor de herkomst van producten.
De motie-Ten Broeke, die is aangenomen door een Kamermeerderheid, verplicht het kabinet zich in te spannen voor richtsnoeren voor producten uit alle gebieden die bezet of illegaal geannexeerd zijn. Minister Koenders schreef een brief aan de Kamer met zijn reactie op die motie, maar er bleven nog veel vragen over. Die werden vanmiddag verzameld en tegelijk – geanonimiseerd – ingediend.
Elf van de gestelde vragen willen weten of de minister al iets heeft gedaan om de motie-Ten Broeke uit te voeren, wat dan, en wat hij er nog aan wil gaan doen. Eén vraag gaat over de radicaal andere opstelling van de EU jegens producten uit de door Marokko bezette Westelijke Sahara. Hier ging de ‘buitenlandvertegenwoordiger’ van de EU juist in beroep tegen een uitspraak van het Hof van Justitie van de EU, dat deze niet als ‘Marokkaans’ mogen worden geëtiketteerd.
Sinds het aannemen van de motie-Ten Broeke heeft de EU-Raad Buitenlandse Zaken maandag conclusies aangenomen, onder meer over het doel van de etiketteringsmaatregel. In de richtlijn staat dat dit doel slechts is consumenten te voorzien van geografische informatie over de herkomst van producten, maar uit de nu aangenomen conclusies blijkt dat het doel (ook) politieke druk is. Drie vragen gaan over het doel van de etiketteringsrichtlijn, en zes vragen gaan over de effectiviteit, dat wil zeggen de gevolgen van de etiketteringsrichtlijn voor de verhouding tussen Israël en de EU en over de invloed die de EU, gezien die gevolgen, nog kan uitoefenen op het vredesproces.
Negen vragen gaan over de rol van Nederland bij het bepleiten van de etiketteringsrichtlijn en wat er is gedaan om die hier in te voeren. Zo wordt er gevraagd of het klopt dat Nederland bij de voorbereidingen van de EU-Raad Buitenlandse Zaken ongebruikelijk fel heeft aangedrongen op het publiceren ervan, en dat het als eerste land begon met het uitvoeren ervan. Leden van de Buitenlandcommissie willen ook weten waarom het kabinet al begon met de uitvoering ervan nog voor het debat hierover; de ochtend van dat debat werden er al richtsnoeren geplaatst op de website van het ministerie van Economische Zaken. De stellers van deze vragen vinden dat de Kamer hierdoor voor een voldongen feit is geplaatst en willen weten waarom de Kamer niet vooraf is geïnformeerd. Vier andere vragen willen juist weten waarom het ‘zo lang geduurd heeft’ voor de richtlijnen werden opgesteld en gepubliceerd.
Nog eens negen vragen gaan over de feitelijke situatie waarop de etiketteringsmaatregel zou zijn gebaseerd. Zij vragen in hoeverre aannames hierover kloppen of vragen van de minister in te stemmen met dergelijke aannames, bijvoorbeeld over de rol van nederzettingen in de Palestijnse economie.
Vier vragen gaan over de uitvoering van de ‘interpretatieve mededeling’ over etikettering. Komt er bijvoorbeeld extra geld voor controle, verwacht de EU medewerking van Israël, en gaan eigenlijk alle EU-landen dit uitvoeren?
Hoewel de 28 ministers van Buitenlandse Zaken in de maandag aangenomen Conclusies nadrukkelijk zeggen dat de etikettering niet gelijk staat aan een boycot, vreest Israël dat de maatregel hiervoor wel zal worden gebruikt. Zestien vragen, die erop aandringen dat het Kabinet de maatregel oprekt en verder gaat dan alleen het laten plakken van etiketten, laten zien dat die vrees niet denkbeeldig is. Deze vragen sporen de regering aan om de invoer van producten uit Israëlische nederzettingen te verbieden; om ook Israëlische producten waarin halffabrikaten uit nederzettingen zijn verwerkt een ‘nederzettingenetiket’ te geven; om het zakendoen met Israëlische banken en financiële instellingen en investeren in bedrijven, die indirect kunnen bijdragen aan nederzettingen te verbieden of te ontmoedigen en om officiële documenten van Israëlische autoriteiten in nederzettingen of Oost-Jeruzalem ongedaan te maken.
Bron: CIDI
