Plusbus – column Jessica Meijer
‘Vandaag stond er weer één ingepland; een Museum Plusbus in het Joods Historisch Museum. De Plusbus is een mooi initiatief van de Bank Giro Loterij voor ouderen in Nederland. Deze bus rijdt namelijk langs verzorgingshuizen en andere plekken om de oudere bewoners iets later af te zetten bij een museum. ‘Het gaat om senioren die écht niet meer zelfstandig een museum kunnen bezoeken’, aldus de de website van de Museum Plusbus. En ze mogen zelf kiezen uit één van de twaalf deelnemende musea, waaronder het Gemeentemuseum den Haag, Hermitage, Kröller-Müller Museum, Mauritshuis, Museum Boijmans Van Beuningen, Rijksmuseum, Van Gogh Museum en dus ook het Joods Historisch Museum in Amsterdam.
Zelf vind ik de plusbussen altijd een van de leukste groepen die ik als rondleider in het museum krijg. In tegenstelling tot schoolkinderen hebben ze er zelf voor gekozen om het museum te bezoeken. En vrijwel altijd zijn de oudere bezoekers oprecht geïnteresseerd, zitten ze bij aankomst vaak al vol vragen en schromen ze er niet voor om hun eigen herinneringen en ervaringen met de groep te delen. Hierdoor ontstaan er vaak mooie en soms emotionele gesprekken over bijvoorbeeld de Tweede Wereldoorlog. En doordat de mensen uit de groep vaak goed geïnformeerd zijn, worden regelmatig ook de wat moeilijkere onderwerpen aangesneden, zoals het conflict in het Midden-Oosten of de positie van de vrouw in verscheidene religies.
Maar de Plusbus-bezoekers staan niet alleen open voor een goed gesprek, het zijn ook de groepen waar ik tegelijkertijd het meest verbaasd over kan zijn. “Oh wat leuk dat we worden rondgeleid door een echt Jodinnetje,” is er meerdere malen tegen mij gezegd. En als het onderwerp van geld wordt aangesneden, dan liegen de vooroordelen over rijk, gierig, sluiks en geniepig er meestal niet om. Als ik dan met historische verklaringen kom voor deze vooroordelen knikken de mensen uit de groep uitgebreid en aan alle reacties te merken vertel ik ze iets nieuws. Maar dan nog hoor ik ze soms achteraf tegen elkaar zeggen: “Het blijven van die slimmeriken hè?!”
Ook is het me nu al twee keer overkomen dat we bij de vitrines over de Jodenvervolging waren aangekomen en ik refereerde aan de gele Jodensterren die daar op een groot stuk stof te zien zijn. En iemand mij serieus vroeg: “En wat gebeurde er dan als ze die ster moesten dragen?” Het zou natuurlijk kunnen dat er een vorm van dementie in het spel was, maar alsnog stond ik echt even perplex op dat moment.
Welke kant het ook opgaat met een Plusbus, ik kijk er in ieder geval altijd naar uit als er weer een in mijn agenda staat. Want geen plusbus is hetzelfde. En dat betekent dat je het hele museum met al haar plekken en voorwerpen kan gebruiken tijdens je rondleiding. Waardoor elke groep een rondleiding op maat krijgt en ik na afloop weer voldaan het museum verlaat.’
