Vijf weetjes over Charlie Chaplin
‘Het is veertig jaar geleden dat Charlie Chaplin is overleden. Hij was een van de grootste sterren van de stomme film en gaf als acteur en regisseur snoeiharde kritiek op de wereld waarin hij leefde. Canvas zendt vanavond “The great dictator” opnieuw uit, hier leest u alvast vijf weetjes over zijn leven en werk.
1. Charlie Chaplin, het arme weeskind
Charles “Charlie” Chaplin werd op 16 april 1889 in Londen geboren als zoon van Charles Chaplin en Hannah Harriette Hill. De relatie van zijn Joodse ouders hield niet stand en hij groeide op bij zijn moeder, in grote armoede. Zij kon de zorg over hem en zijn halfbroers niet aan en uiteindelijk belandde hij in een weeshuis. Zijn vader overleed in 1901 toen Chaplin twaalf was, zijn moeder werd krankzinnig en verbleef verschillende keren in psychiatrische instellingen tot haar dood in 1928. Als jonge kerel begon Chaplin op te treden in het vaudevilletheater. Zijn talent bleef niet onopgemerkt. In 1912 mocht hij twee keer mee met een gezelschap op tournee in de VS. Daar werd hij opgemerkt door de Keystone Studios die hem een contract als filmacteur aanboden.
2. Charlie Chaplin, “the tramp”
Halfweg de jaren 1910 bouwde Chaplin gestaag aan een carrière als acteur in de stomme film in de VS. In 1915 speelde hij mee in “The tramp” (“De zwerver”), een film waarin hij verscheen met een zwarte bolhoed, een sjofel pak en een houterig loopje. Hij zou dit typetje nog in tal van andere films spelen en het groeide uit tot zijn meest iconische personage.
Omdat stomme film universeel was, werd Chaplin in al snel een absolute wereldster. Zijn salaris groeide zienderogen. Waar hij in september 1913 nog 150 dollar per week verdiende, wist hij in 1915 een contract bij Mutual te versieren dat hem 670.000 dollar per jaar opleverde. Chaplin bleef intussen aan de lopende band films maken, waaronder “The immigrant” (1917), “The kid” (1921), “The gold rush” (1925) en “City lights” (1931). Bijna alle films waarin hij meespeelde, regisseerde hij ook zelf.
3. Charlie Chaplin, de maatschappijcriticus
Chaplin schrok er niet voor terug directe of indirecte kritiek te leveren op tendenzen in de maatschappij of evoluties die hem zorgen baarden. In zijn film “Modern times” (1936) klaagde hij de uitzichtloze ratrace aan die miljoenen fabrieksarbeiders lopen. Tegelijk nam hij de geluidsfilm op de korrel, een nieuw medium dat hij met lede ogen aanschouwde. In 1940 speelde Chaplin de hoofdrol in “The great dictator”, een onverholen parodie én aanval op Adolf Hitler waarin hij de draak stak met de dictator. Die was nauwelijks 4 dagen jonger dan Chaplin, maar in zowat alles waren de mannen tegenpolen.
Met zijn vaak linkse opvattingen, kwam hij tijdens en na de Tweede Wereldoorlog steeds meer onder vuur te liggen in de VS. Tijdens de heksenjacht van het Mc-Carthyisme viel ook op hem de verdenking dat hij een communist was, hoewel hij dat zelf ontkende. Uiteindelijk werd de grond hem te heet onder de voeten. In 1952 verbrak hij voorgoed de banden met zijn tweede vaderland de VS en verhuisde hij naar Zwitserland. Pas twintig jaar later zou Chaplin eerherstel krijgen toen hij in 1972 een ere-Oscar voor zijn hele carrière kreeg tijdens de uitreiking van de Academy Awards. Hij kreeg daarbij de langste staande ovatie in de geschiedenis van de prestigieuze filmprijzen.
4. Charlie Chaplin, de componist
Naast acteur en regisseur, was Chaplin een getalenteerde componist. In zijn carrière bedacht hij zowat 500 melodieën, waaronder verschillende soundtracks bij zijn eigen films. Zo schreef hij de muziek bij “City lights” en maakte hij vanaf de late jaren vijftig retrospectief begeleidende melodieën bij zijn oude stomme films. Chaplin heeft ook een drietal hits op zijn naam staan. Voor “Modern times” (1936) schreef hij het nummer “Smile” dat in 1954 goed was voor een hit in de versie van Nat King Cole. Voor “Limelight” (1952) zette hij “Therry’s theme” op papier dat Jimmy Young datzelfde jaar als “Eternally” zou uitbrengen. Tot slot schreef hij voor “A countess from Hong Kong” (1967) voor Petula Clark het lied “This is my song”.
5. Charlie Chaplin, de familieman
Liefst vier keer was Charlie Chaplin getrouwd, telkens met vrouwen die opvallend veel jonger dan hem waren. Van 1918 tot 1920 was hij getrouwd met Mildred Harris. Hij was toen 29, zij amper zeventien. Tussen 1924 en 1927 was Chaplin getrouwd met Lita Grey. Zij was pas 16 toen ze haar ja-woord gaf, hij 35. In 1936 stapte hij in het huwelijksbootje met Paulette Goddard. Zij was 26, hij intussen al 47. Ze bleven samen tot 1942. Van 1943 tot zijn dood vormde Chaplin een echtpaar met Oona O’Neill. Toen zij trouwden was hij 54, zij net achttien.
Uit al deze huwelijken werden maar liefs 11 kinderen geboren. Chaplin werd voor het laatst vader in 1962 met de geboorte van zijn jongste zoon Christopher. Op dat moment was hij al 73. Na zijn dood op 25 december 1977 kreeg Chaplin een laatste rustplaats op de begraafplaats van Corsier-sur-Vevey in Zwitserland. Op 1 maart 1978 werd zijn lichaam door 2 mannen opgegraven en gestolen. Zij wilden losgeld van zijn weduwe Oona, maar ze werden betrapt. Chaplin werd in Noville herbegraven onder een grafsteen van gewapend beton.’
Bron: VRT Nieuws
