Franse politie schiet brandstichter sjoel dood

In de Franse stad Rouen heeft een man op vrijdagochtend geprobeerd de synagoge in brand te steken. De politie en andere hulpverlenende diensten waren snel ter plaatse. Omdat de man zich weigerde over te geven en een van de dienders te lijf ging, is hij doodgeschoten. Het huis van samenkomst is buiten brandgevaar, maar de schrik in Joods Frankrijk zit er goed in.

Het gebeurde allemaal in de vroege ochtend in Rouen, de hoofdstad van Normandië. De politie kwam rond tien over half zeven aan na een melding van ‘rookontwikkeling in de buurt van de synagoge’ aan de Rue des Bons Enfants. Binnen troffen de agenten een gewapende man aan die duidelijk van plan was om de sjoel in brand te steken. Hij had een molotov-cocktail in zijn handen en had een mes en een ijzeren staaf bij zich.

Met andere middelen had de man al dingen in de fik gezet, zoals bankjes en andere meubels van de sjoel. De politie nam hem onder schot, maar de man bedreigde een van hen met een mes en viel vervolgens aan. Terwijl dat gebeurde is hij door deze diender met vijf kogels gedood. Het vuur kon snel worden geblust en de brandweer kon vervolgens het sein brandmeester geven.

Mogelijk illegaal

Achteraf werd bekend dat de aanvaller niet meteen geïdentificeerd kon worden en dus illegaal in Frankrijk verbleef. Het Franse persagentschap AFP meldt dat hij was uitgeprocedeerd en het land moest verlaten, maar dat dit nog niet gebeurd was omdat hij bij de rechter beroep had aangetekend. De man was een zogenoemd ‘OQTF’-geval, waar hij aangetekend stond om uit Frankrijk te vertrekken. Mogelijk is hij ergens gaandeweg geradicaliseerd. Later op de dag werd bekend dat het ging om een Algerijn.

Het Franse Openbaar Ministerie heeft een onderzoek geopend naar ‘brandstichting in een religieus gebouw en opzettelijk geweld tegen personen die handelen in een officiële hoedanigheid’. Over het overlijden van de persoon is een tweede onderzoek geopend. Daaruit moet duidelijk worden of de politieman die hem doodschoot proportioneel heeft gehandeld.

Joden geschokt

In Joods Frankrijk is de schok groot. Allereerst de Joodse gemeenschap in Rouen zelf. Voorzitter Natacha Ben Haïm zegt tegen de Franse nieuwszender BFMtv ‘kapot’ te zijn van deze aanslag. “Veel meubels zijn getroffen door de brand, en de muren zijn zwartgeblakerd,” vertelt zij. Ook de CRIF [de koepelorganisatie die spreekt namens Joods Frankrijk, red.] schrijft op X: ‘Opnieuw wordt geprobeerd om een klimaat van terreur te creëren tegen de Joden in ons land’.

De Franse minister Gérard Darmanin van Binnenlandse Zaken heeft vorige maand alle autoriteiten opgeroepen om synagogen en Joodse instellingen extra te beschermen. De oproep kwam na de grootschalige raketaanval van Iran op Israël, die het land met veel succes afsloeg. Waakzaamheid is en blijft geboden. Darmanin prees vrijdag ‘de snelle en moedige reactie van de agenten die de man hebben geneutraliseerd’. 

Premier Gabriel Attal van Frankrijk, zelf van Joodse komaf, meldde begin mei dat in het eerste kwartaal van dit jaar 366 antisemitische feiten in Frankrijk zijn gemeld. Dat is een stijging met driehonderd procent in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Ook de CRIF meldt een forse groei van het aantal anti-Joodse incidenten. Dat aantal is verviervoudigd en vergelijking met een jaar geleden. En onlangs is een sjoel in Parijs met rode verf beklad.

Olympische Spelen

In Frankrijk is het momenteel alle hens aan dek. In juli en augustus vinden de Olympische Spelen plaats in Parijs. De autoriteiten hebben daarom allerlei veiligheidsmaatregelen genomen of bestaande maatregelen aangescherpt. Niets kan aan het toeval worden overgelaten, want een terreuraanslag in Frankrijk tijdens de Spelen zou een blamage betekenen voor president Emmanuel Macron. Ook wordt verwacht dat anti-Israël-groepen de Spelen aangrijpen voor harde acties tegen Israël.