Israël: beschaafde landen, arresteer premier en minister niet

Israël roept al haar bondgenoten op om premier Benjamin Netanyahu en minister Yoav Gallant niet te arresteren als ze daar op bezoek zijn. Het gaat om ‘beschaafde landen’, zoals een woordvoerder van de Israëlische regering zegt. De aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) heeft aangekondigd dat er een internationaal arrestatiebevel naar de twee democratisch gekozen bestuurders moet uitgaan. Ook drie leiders van terreurgroep Hamas komen ervoor in aanmerking.

Daags na de aankondiging van Karim Khan, de Schotse aanklager het ICC, dat hij de rechters vraagt om een arrestatiebevel tegen Netanyahu en Gallant, neemt Israël maatregelen. “We roepen alle landen in de beschaafde, vrije wereld; landen die terroristen verachten, op om Israël te steunen. Jullie zouden deze stap moeten veroordelen”, aldus woordvoerder Tal Heinrich van de Israëlische regering op een persmoment.

“Zorg ervoor dat het ICC begrijpt waar u staat,” vervolgt Heinrich in de verklaring. “Verzet u tegen de beslissing van de aanklager en verklaar dat u, zelfs als er arrestatiebevelen worden uitgevaardigd, niet van plan bent deze ten uitvoer te leggen. Omdat dit niet over onze leiders gaat, maar over ons voortbestaan.” Israël was eerder van plan mee te werken met het ICC maar ziet daar nu van af. De aanklacht vindt het land absurd.

Persona non grata?

Het is niet duidelijk of Natanyahu en Gallant voortaan landen gaan mijden waar ze mogelijk kunnen worden gearresteerd. Heinrich wilde daar tegenover de media niets over zeggen. Vermoed wordt dat ze niet meer alle EU-landen in kunnen, omdat de hele EU het ICC erkent en dus zou moeten meewerken. Nederland als gastland van het strafhof zou daarin voorop kunnen gaan. Ook wordt verwacht dat Israël-vijandige lidstaten zoals Ierland en Spanje niet coulant zouden zijn tegenover Netanyahu en Gallant.

Een land waar beide politici sowieso terecht kunnen is Amerika. De Verenigde Staten hebben het ICC nooit erkend, onder meer vanwege de oorlogen die het land over de grens voert. De VS heeft een eigen militair rechtssysteem, zo heet het, en gebruikt die tegen oorlogsmisdadigers. Een voorbeeld zijn de Amerikaanse martelaren van de Abu Graib-gevangenis in Irak en Guantanamo Bay op Cuba. Deze militairen zijn berecht en veroordeeld voor de Amerikaanse krijgsraad.

Hamas-terroristen

Naast de twee democratisch gekozen politici uit Israël zijn drie topmannen van terreurorganisatie Hamas door aanklager Khan genoemd. Het gaat om Jahjah Sinwar, Mohammed Al-Masri (alias Mohammed Deif) en Ismail Haniyeh, de politiek leider van Hamas die in Qatar leeft. De eerste twee zijn de bedenkers van de terreuraanval van 7 oktober 2023 van Hamas op Zuid-Israël waarbij meer dan twaalfhonderd onschuldige mensen werden vermoord.

Nederland voorzichtig

Het demissionaire kabinet heeft bij monde van demissionair minister Hanke Bruins Slot (CDA) gereageerd op de actie van de ICC-aanklager. “Het voor mij natuurlijk wel klip-en-klaar is dat er een groot verschil is tussen een terroristische organisatie als Hamas en een democratische staat zoals Israël”, zegt ze. Maar een doordeel over een actie van het ICC wil het kabinet niet vellen. “Het is goed gebruik in Nederland om geen recensie te geven over het werk van justitie.”  

Debat

Netanyahu en Gallant zelf zitten niet volledig meer op één lijn. Nu het einde van de oorlog in Gaza tegen Hamas in zicht lijkt te komen, ontspint zich een discussie in het oorlogskabinet. Galland (Likud) en zijn collega Benny Gantz (Blauw-Wit) vinden dat Netanyahu (Likud) moet aangeven wat hij met Gaza wil na de oorlog. “Het civiele bestuur kan niet in handen zijn van Israël,” zei Gallant vorige week. Gantz wil ook dat de premier met een plan komt. Gedacht wordt aan ‘een derde macht’ die het bestuur van de strook op zich neemt.