CJO: nooit om naamsverandering Jodenkoeken gevraagd
Het Centraal Joods Overleg (CJO) waardeert het dat koekjesfabrikant Davelaar de naam ‘Jodenkoeken’ aanpast in ‘Odekoeken’, maar had er niet wakker van gelegen als alles bij het oude was gebleven. Vrijdag maakte Davelaar bekend de naam te veranderen omdat ‘we leven in een tijd waarin gelijkheid en inclusiviteit belangrijke waarden zijn’. De parapluorganisatie van Joods Nederland heeft echter nooit om de naamsverandering gevraagd, laat voorzitter Eddo Verdoner weten. “We hebben eigenlijk nooit een probleem gehad met de Jodenkoek.”
De Alkmaarse fabrikant Davelaar staat bekend om zijn Jodenkoeken, grote koeken in blik die ooit door een Joodse bakker zouden zijn gecreëerd. “We zijn een familiebedrijf en we hechten veel waarde aan sociaal en duurzaam ondernemen,” zei directeur human resources Renee Pater vrijdag tegen het AD. “We kochten Davelaar op en wilden de koeken graag terughalen omdat het een mooi merk is met een mooie historie, maar we wilden wel ons steentje bijdragen aan een meer inclusieve maatschappij door de naam van de koek aan te passen.”
Pater erkent dat er vanuit Joods weinig tot geen druk is geweest de naam aan te passen. Maar wat moet dat moet. Het bedrijf schreef een enquete uit en daaruit bleek dat de naam niet meer kon. Volgens Pater is het ‘logisch’ dat de naam veranderd wordt. “‘Odekoeken’ vonden we een mooie, ludieke naam waarmee de koeken nog steeds herkenbaar zijn. En dat allemaal door maar twee letters van de originele naam af te snoepen,” zegt ze tegen de krant.
CJO-voorman Verdoner zegt tegen NU.nl dat de naam nooit een issue voor Joods Nederland is geweest. Twee weken geleden werd de koepelorganisatie door Davelaar ingelicht over de op handen zijnde verandering. “Het is bijzonder dat er in deze tijden van polarisatie ook nog aan anderen wordt gedacht en hoe bepaalde woorden op hen kunnen overkomen. Al hebben we eigenlijk nooit een probleem gehad met de Jodenkoek. Er hangt geen negatieve connotatie aan vast omdat hij volgens de legende gewoon voor de eerste keer door een Joodse bakker zou zijn gemaakt. We hebben hier zeker niet zelf om gevraagd.”
De Jodenkoeken worden vermoedelijk gemaakt naar een traditioneel Joods, Sefardisch, recept. Ze zijn niet koosjer. In de streek West-Friesland wordt met een Jodenkoek een grotere, met spijs gevulde speculaaskoek bedoeld. Deze ‘koek’ wordt belegd met room en chocolade. Mogelijk blijft deze gewoon zo heten. In Scandinavische landen worden eveneens Jodenkoeken gemaakt. In Nederland worden ze verder nog gebakken door fabrikant Lotus Bakeries in Geldrop. Het is onduidelijk of die de naam ook zal wijzigen. Eerder deden fabrikanten de ‘negerzoen’ en de ‘moorkop’ al in de ban, omdat die benaming racistisch of kwetsend zou zijn voor Afro-Caraïbische Nederlanders.
